Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Yöneticisi Ahmet Burak Dağlıoğlu, gelecek devirde Türkiye‘ye yeni bir yatırım sürecinin başlayacağını, 2021 ve 2022’de bu mealde çok şık haberler geleceğini belirterek, “Şu anda yatırım kararı alınmış yekun 52 girişim var. Bu girişimlerin yekun yatırım bedeli yaklaşık 4 milyar dolar, taahhüt edilen istihdamı ise 10 bin 500 civarında” dedi.
Dağlıoğlu, basın mensuplarıyla bir araya geldiği içtimada, Türkiye’de Memleketler arası Direkt Yatırımlar (UDY) hakkında haber verdi. Şu anda yatırım kararı alınmış yekun 52 girişimin bulunduğunu anlatan Dağlıoğlu, bu girişimlerin yekun yatırım bedelinin yaklaşık 4 milyar dolar, taahhüt edilen istihdamının ise 10 bin 500 civarında olduğunu söyledi.
GIRIŞIMLER 17 FARKLI DEVLETTEN GELİYOR
Dağlıoğlu, girişimlerin ABD, Almanya, Türkiye, İspanya, Hollanda ve Hindistan başta olmak üzere 17 farklı memleketten geldiğini aktararak, “Projeler yatırım bedeline nazaran kimya eserleri, demir çelik ve öbür metaller, güç, motorlu taşıtlar ve ulaştırma araçları ile madencilik/taş ocakçılığı başta olmak üzere 18 farklı koldan oluşuyor. Girişimlerin 36’sı sıfırdan yatırım, kalan 16’sı ise genişleme yatırımı.” diye konuştu.
Bu yılın haziran ayı itibarıyla potansiyel yatırım olarak görülen 82 girişimin 70’inin araştırma ve fizibilite aşamasında bulunduğu haberini veren Dağlıoğlu, şunları kaydetti:
“Potansiyel girişimlerin yekun yatırım bedeli yaklaşık 4,76 milyar dolar, yekun taahhüt edilen istihdamı ise yaklaşık 15 bin 800 seviyesinde. Girişimler haber ve muhabere teknolojileri, besin eserleri, makine ve ekipmanları, kimya eserleri ve motorlu taşıtlar için yedek kesim bölümleri başta olmak üzere 23 farklı kolu kapsıyor. Girişimlere yatırım pahasına nazaran baktığımızda Almanya, Güney Kore, ABD, Türkiye, Japonya, Kanada ve BAE başta olmak üzere 27 farklı memleketten geldiğini görüyoruz.”
“MOBİLİTE DÜNYASINA ADAPTE OLUNMASI GEREK”
Dağlıoğlu, milletlerarası direkt yatırımlar açısından öncelikli kesimlerden bahsederek, bu kesimleri; “e-mobilite, hayat bilimleri (ilaç, tıbbi cihaz, hastane hizmetleri), sıhhat, haber ve muhabere teknolojileri (tüketici elektroniği, ICT, yazılım), otomotiv, güç, kimya-petrokimya, makine, savunma ve havacılık, lojistik, altyapı, tarım, azık & içecek.” biçiminde sıraladı.
Mobilite dünyasına adapte olunması gerektiğini vurgulayan Dağlıoğlu, “Bunu yapmazsak kıymetli bir fırsatı ıskalayabiliriz.” dedi.
Dağlıoğlu, 1995’te ihracatın yüzde 27’sinin orta-yüksek teknoloji eserlerden ibaret olduğunu, bugün bu orantının yüzde 40 seviyelerine çıktığını söz etti.
2019-2020 Aksiyon Planı konusunda yapılan görüşmelerde, yekun 42 hareketten 21’inin tamamlandığının öğrenildiğini aktaran Dağlıoğlu, şunları söyledi:
“Yatırımcıların korunmasını esas alan çerçeve kanun taslağı çalışmaları Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile uyum içerisinde yürütülerek son aşamaya getirildi. Öte yandan Yatırım Ofisi olarak finansal yatırımcılara da stratejik yatırımcılar kadar kıymet vermekteyiz. Bu kapsamda kişisel anapara ve teşebbüs varlığı fonlarından memleketimize daha fazla yatırım kazandırmaya çalışıyoruz. Ayrıyeten LP olarak tabir edilen ve fonlara yatırım yapan memleketler arası finans kurumları, emeklilik fonları, varlık fonları, aile ofisleri ve varlıklı bireyler üzere büyük ölçekli yatırımcıları Türkiye’de yatırım yapmak üzere kurulan hususî anamal ve teşebbüs anaparası fonlarına yatırım yapmaya ikna etmeye çalışıyoruz.”
“TÜRKİYE’DE ŞUBAT 2020 İTİBARIYLA 1.236 AR-GE MERKEZİ VAR”
Burak Dağlıoğlu, Türkiye’de Şubat 2020 itibarıyla 187’si memleketler arası olmak üzere yekun 1.236 Ar-Ge merkezi bulunduğundan bahsederek, yekun 60 bin 173 işçi istihdam edilen bu merkezlerin sayısının artmasını istediklerini söz etti.
Dağlıoğlu, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi’nin bugüne kadar 23 milyar dolarlık 224 yatırım girişimini memlekete kazandırdığına, bu yatırımlar kapsamında yaklaşık 48 bin istihdam öngörüldüğüne dikkati çekti.
Türkiye’de 2003’ten Nisan 2020’ye kadar 219 milyar dolarlık UDY gerçekleştirildiğini aktaran Dağlıoğlu, gelen UDY’lerin memleket bazlı dağılımının sırasıyla Hollanda, ABD, İngiltere, Avusturya, Luxemburg, Almanya, İspanya, Belçika, Fransa, Yunanistan, Azerbaycan, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, İtalya, İsviçre, Katar, Japonya, Suudi Arabistan, Kuveyt olduğunu söyledi.
“AVRUPA’YA, AMERİKA’YA SIRTIMIZI DÖNMEDİK”
Yatırımcının coğrafi profilinin belirlenmesi gerektiğine işaret eden Dağlıoğlu, “Türkiye’deki Avrupalı, Amerikalı, Körfezli yahut Asyalı yatırımcıların farklı motivasyon, beklenti ve düşünme tekniği var.” dedi.
Dağlıoğlu, yatırımlar açısından Asya’ya çok ehemmiyet verdiklerini vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Türkiye’ye 2002-2010 periyodunda gelen UDY’nin yüzde 70’ten fazlası Avrupa’dan, yüzde 10’a yakını da Amerika’dan. Asya devletlerinden gelen ise yalnızca yüzde 12 civarında. 2011’den günümüze kadar olan periyotta ise Asya memleketlerinin üleşi yüzde 22’nin üzerine çıkmış. Yani dünyanın ekonomik yükü Asya’ya kayıyor; bu bir gerçek. Türkiye de bu sahiden bağımsız hareket edemiyor.
Bunun ‘Avrupa’ya, Amerika’ya sırtımızı dönme’ üzere bir şeyle alakası yok. Vakit devir bu tahlilleri da maatteessüf duyuyoruz. Amerikan yatırımları için aslında burada çok güçlü bir varlık var. Avrupa’yla da biz çok iç içeyiz ancak Asya yatırımcısının daha az bildiği bir coğrafya ve buradaki iş kültürünü çok bilmiyor. Binaenaleyh Asya’dan yatırım çekmek için var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz.”
“MARTTAN HAZİRAN SONUNA KADAR 600 IÇTIMA GERÇEKLEŞTİRDİK”
Ahmet Burak Dağlıoğlu, konuşmasının akabinde basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Pandemi sürecinde yatırım ofislerinin faaliyetlerini artırdığını ve daha fazla mesai yaptığını vurgulayan Dağlıoğlu, “Burada memleketler arası yatırımcılarımız ve yerli şirketlerimizin faaliyetlerinin devamı bizim için esas oldu. Salgın sürecinde ekonomik faaliyet olağan ki yavaşladı ancak durmaması, çarkların dönmesi, memleketler arası yatırımcıların buradan ihracatlarına devam edebilmesi ve global tedarik zincirindeki varlıklarını devam ettirmeleri için elimizden geleni yaptık.” diye konuştu.
Son iki ayda yekun 16 aktiflik yapıldığına değinen Dağlıoğlu, bu etkinliklerde ABD, İtalya, Singapur ve Körfez devletleri özelinde spesifik mevzuların ele alındığını, başkaca yatırımcının sıkıntılarına süratli tahlil için kurum içinde bir “Görev Gücü” oluşturulduğunu anlattı.
“YENİ BİR YATIRIM SÜRECİNİN BAŞLAYACAK”
Dağlıoğlu, gelecek periyotta yeni bir yatırım sürecinin başlayacağını belirterek, “Ben 2021 ve 2022’de bu mealde çok şık haberler geleceğini düşünüyorum.” sözünü kullandı.
Ar-Ge ve teknolojide de gelecek yıllarda daha çok yatırım kazanılacağını düşündüğünü aktaran Dağlıoğlu, şunları kaydetti:
“Tabii burada Türkiye’nin en güçlü kası yetkin mühendisleri. Bundan yaklaşık 7 yıl evvel portföyümüze giren araba mühendisliği şirketi AVL, yatırım pahası olarak 100 bin avro civarındaydı ancak günümüzde geldiğimiz noktada dünyanın en doğusundan en batısına teknoloji ihraç eden bir şirkete dönüştü. Bunların artacağını, Türkiye’de teknolojiyi daha ileri seviyelere götürecek bu yetkin insan gücünün milletlerarası yatırımcılar tarafından anlaşıldığı ve bu bedelin kabul gördüğü bir yatırım gündemi bekliyoruz.”
“ULUSLARARASI DIREKT YATIRIM ÇEKMEYE DEVAM EDECEĞİZ”
Dağlıoğlu, pandemi sonrası tedarik merkezinin Türkiye’ye kayabileceğine ait söylemleri de kıymetlendirerek, şu tabirleri kullandı:
“Şu anda öncelik şirketlerin en az hasarla faaliyetlerine devam etmesi. Pandemi sürecinde hiç Türkiye’de olmayan şirketlerden, mobilite, dijitalleşme ve lojistik meydanlarında yeni haber talepleri evrakları aldık. Portföyümüze yeni girişimler girdi. Bu bağlamda Asya’dan da üreticiler var. Bu süreçte dünyadaki bütün bu raporları ve görüşleri takip ettik. Sahiden Türkiye için bir fırsat olduğunu gösteriyorlar. İş dünyamızın bunun farkında olması lazım. Bütün tartışma global tedarik zincirleri etrafında dönüyor. “
Türkiye’nin global tedarik zincirlerine halihazırda entegre bir iktisat olduğunu vurgulayan Dağlıoğlu, buradan daha fazla hisse alınabileceğini lisana getirdi.
Dağlıoğlu, devletlerin korumacılık eğiliminin pandemi sonrası hızlandığına dikkati çekerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Şöyle de bir gerçeklik var: Bu global tedarik zinciri dediğimiz şey bir halde çok güçlü. Saf ki yatırımların, ekonomik faaliyetlerin yahut tedarikin yalnızca maliyet odaklı değil, güvenlik, esneklik ve tahminen daha stoklu olacağına dair birçok şirketin satın alma başkanıyla yapılan görüşmeler var ancak yeniden de tedarik zinciri konseptinin değişmeyeceğini görüyoruz. Farklı stratejiler olmakla bir arada bu tedarik zinciri kavramı devam edecek. Tekrar bu bağlamda yalnızca bunların memleket içinde yahut çok dar hudutlar arasında olacağından ziyade bölgeselleşmeden bahsediliyor. Türkiye burada bir avantaj sağlıyor ve olumlu ayrışıyor. Ben memleketler arası direkt yatırım çekmeye devam edeceğimizi düşünüyorum.”
“VOLKSWAGEN’İN KARARI TİCARİ”
Burak Dağlıoğlu, Volkswagen’in Türkiye’deki yatırıma ait son kararına yönelik değerlendirmelerinin sorulması üzerine, “Medyaya yansıyan kadarıyla gördüğümüz dünyadaki yatırım programlarını durdurmaları gerektiği. Volkswagen özelinde de devlet olarak elimizden gelenin en iyisini yaptık ve aslında sair memleketlerden de ayrıştık. Gelinen noktada şirket ticari bir karar verdi.” sözlerini kullandı.
Türkiye’ye yatırımlarda bölgesel lojistik merkezi olmanın kıymetine işaret eden Dağlıoğlu, “Burada temel ileti şu: Bir şirketin burada üretim yapıyor olması bize yetmemeli, zira nitekim bu katma pahası belli başlı bir sahada tutuyor. yatırımın öncesindeki ve sorasındaki süreçleri de buraya kazanırsak, o şirketin ayağına burada bir çivi daha çakmış oluyoruz. Şirketleri buraya ne kadar bağlarsak yatırımın kalıcılığını da o kadar sağlarız.” dedi.
Dağlıoğlu, İstanbul Havalimanı’nın bölgesel kargo merkezi rolüne yönelik de değerlendirmelerde bulunarak, “Türkiye’nin lojistik rolü pandemide hiç aksamadı ve bizim tahminen güçlü kaslarımızdan biri oldu. Şirketlerin Türkiye’de var olmaya devam etmeleri için lojistik rolümüzün gücü en kıymetli argümanlarımızdan biri. Bu bağlamda hava kargo da bunun bir modülü ve muvaffakiyetle devam ediyor diye gözlemliyoruz.” formunda konuşmasını tamamladı.
DONELER
Içtimada verilen haberlere nazaran, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi’nin bugüne kadar memlekete çektiği büyük ölçekli birtakım girişimlerin devletlere ve kollara nazaran dağılımı ile sağladığı istihdam sayısı şöyle:
Haberler.com
