– Tunceli‘de Anadolu’nun Kuzeydoğusu’ndaki en eski insan izlerine ilişkin kalıntılar tespit edildi
TUNCELİ – Tunceli’de yapılan arkeolojik yüzey çalışmalarında Anadolu’nun kuzeydoğusundaki en eski insan izlerine ilişkin çeşitli emellerle kullanıldığı bedellendirilen buluntular tespit edildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın müsaadesiyle Tunceli merkez ve ilçelerinde 2015 yılından bu yana arkeolojik yüzey araştırmaları kapsamında çalışma yürütülüyor. Bu yılki yüzey araştırmalarında Ovacık İlçesi’nde Orta/Üst Paleolitik ve Epipaleolitik periyoda ilişkin yontma taş aletler bulundu. Bu tespitlerle kentin arkeolojik olarak boşluk olmaksızın eski toplumlar tarafından kullanılmış olduğu datalarla ortaya konulurken, son buluntularla Anadolu’nun kuzeydoğusundaki en eski insan izlerine ilişkin kalıntılar da tespit edildiği aktarıldı.Yapılan çalışma ile ilgili Tunceli Kent Müzesi’nde Düzce Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Vazifelisi Yasemin Yılmaz açıklamada bulundu.
2015 yılında bu yana Kültür Bakanlığı’nın müsaadesiyle arkeolojik yüzey araştırmaları yapıldığını belirten Öğretim Vazifelisi Yasemin Yılmaz, “Çalışma kapsamında bütün vilayet ve ilçelerine bakıyoruz. Birinci Pertek‘te başladı çalışmalarımız. 2017 yılında Pertek’te orta paleolitiğe tarihlenebilecek alanlar bulduk. Bu bizim açımızdan kıymetliydi. Öbür değerli bir keşif de birinci yerleşik toplumların en kuzey izlerini Pertek bölgesinde keşfetmiştik. İlerleyen yıllarda baktığımızda bulgularımıza nazaran bütün arkeolojik periyotların Tunceli’de kesintisiz olarak varlığını biliyoruz. Bundan alt paleolitik periyot dediğimiz insanların konar göçer yaşadıkları, yüklü olarak onlardan geriye taş aletlerin kaldığı kültürlerden günümüze kadar farklı ilçelerde bütün kültürel devirleri tespit ettik. Bu bizim açımızdan Tunceli’nin arkeolojik açıdan ne kadar varlıklı olduğunu gösteriyor” dedi.
“Önemli bir keşif”
Ovacık İlçesi’nde tespit ettikleri buluntuların Anadolu Arkeolojisi açısından çok değerli olduğunun altını çizen Yılmaz, “Kuzey’deki arkeolojik alanlar bizim açımızdan çok azdı ve niteliklerini tam olarak bilmiyorduk. 2015 yılında Ovacık’ta kısa bir çalışma yapmıştık. Orada demir çağına tarihlenebilecek bir alan tespit etmiştik. Efkar Zirve diye tescilli bir höyük var oraya da biraz baktık. Fakat bizim gayemiz tescilli höyüklerden çok yeni arkeolojik alanlar tespit ederek bunların kültürel alanlara girmesini sağlamak. Bu yılki çalışmalarımızda Pülümür, Ovacık ve Çemişgezek’e odaklandık. Çemişgezek’te Keban su düzeyinin düşmesi sonucunda höyük kalıntılarından geriye kalan izlere baktık. Zati orada hafriyat yürütülmüştü. Oraya dair daha net bilgilerimiz vardı. Pülümür’de günümüze daha yakın devirler tespit ettik. Ovacık’ta Cuma gününden itibaren çalışmaya başladık. 4 gün oraya odaklandık.Ovacık’taki çalışmalarımızda Cumartesi günü bizim Epipaleolitik birinci yerleşik toplumlardan çabucak evvelki devri tespit ettik. Ki bu devir bizim evvelki çalışmalarımızda bulamadığımız bir periyottu. Epipaleolitik periyot dediğimiz devir daha çok küçük aletlerle kompozit aletlerin çıktığı bir periyot olarak biliniyor. Tekrar konar göçer bir hayat biçimi var. ve onlardan geriye genelde küçük taş aletler kalıyordu. Şu an için çok yeni. Dün bulduk. Biraz üzerine çalışmamız gerekiyor. Rölâtif kronoloji dediğimiz metotla farklı yerlerden mutlak tarihlerle desteklenen taş aletlerle bu buluntuları karşılaştırıp buluntuların periyodunu daha net söyleyebiliriz. Lakin şu anda birinci bakışa nazaran Kılıç Kökten’in bilhassa Elazığ bölgesinde yaptığı çalışmalarla biraz karşılaştırdık. Orta ve üst paleolitik dediğimiz periyoda tarihlenen kalıntılarımız var. Pertek bölgesinde alt ve orta paleolitik periyot kalıntıları var üst paleolitik eksikti. Bunu Ovacık’taki buluntularla tamamlamış olduk. Bizim açımızdan çok yeni bir keşif. Anadolu arkeolojisinde Kuzeydoğu tarafından bu periyotla ilgili hiçbir kalıntımız yoktu. Anadolu arkeolojisi açısından da çok kıymetli bir keşif olarak kıymetlendiriyoruz. Tabi üzerinde çalıştıkça daha net bilgiler daha net tarihler söyleyebileceğiz” diye konuştu.
“Daha fazla bulguya muhtaçlığımız var”
Anadolu’nun farklı notlarında bulunan buluntulara nazaran kendi bulgularının alt paleolitik yani beşyüz binlere kadar indiğini anımsatan Yılmaz, “Ama tabi daha fazla bulguya muhtaçlığımız var. Çok net bir şey söyleyemiyoruz. Zira biz bunları yüzeyden topluyoruz. Daha net bir şey söyleyebilmemiz için arkeolojik dolgularla, hafriyat metoduyla oralarda hafriyat yapıp farklı tekniklerle tarihleme yapmamış gerekiyor”ifadelerini kullandı.
Kaynak: İHA
Haberler.com
