Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Karadaş, koronavirüs sonrası geçmeyen ağrılar konusunda uyardı
Prof. Dr. Karadaş: “Bu ağrıların tedavisi ne kadar gecikirse ileriki devirde daha şiddetli ve kronik olarak ve tedavisi daha sıkıntı olarak karşımıza çıkacaktır”
ANKARA – Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Ömer Karadaş, koronavirüs enfeksiyonu sonrasında geçmeyen ağrıların dikkate alınması gerektiğini vurgulayarak, “En değerli durumun, hatta sorunlu durumun, bu ağrılara müdahale etmemek olduğunu söyleyebilirim. Zira bu ağrıların tedavisi ne kadar gecikirse ileriki devirde daha şiddetli ve kronik olarak ve tedavisi daha sıkıntı olarak karşımıza çıkacaktır” dedi.
Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Kliniği Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Ömer Karadaş, koronavirüs enfeksiyonu atlatan kimi şahıslarda geçmeyen ağrı şikayetleri olduğunu, bu ağrıların tedavi edilmezse kronikleşebileceğini ve vakitle daha tehlikeli boyutlara ulaşabileceğini söyledi. Prof. Dr. Karadaş, koronavirüsün başlangıçta yalnızca enfeksiyon rahatsızlığı olarak algılandığını, lakin daha sonra santral hudut sistemini de etkilediğini gördüklerini belirterek, “Vaka sayıları arttıkça hususlar hakkında bilgilerimiz de artmaya başladı. Öncelikle biz yalnızca bir santral hudut sistemi enfeksiyonunun da tesirleri ve yan tesirleri olabileceğini de düşünüyorduk. Birinci etapta yalnızca ‘bir enfeksiyon sistem bulguları mı var’ diye düşünürken, artık santral hudut sistemini etkilediğini, periferik hudut sistemi dediğimiz sonları de etkilediğini gördük. Bunların içerisinde bilhassa son periyotta ağrı, sahiden pek çok korona enfeksiyonu geçiren ve koronavirüsü atlattıktan sonra da birçok beşerde gördüğümüz bir durum. Bunların içerisinde bilhassa akut devir dediğimiz yani hastalığın kendi olduğu periyotta baş ağrılarını çok sık gördük. Lakin bunların dışında yalnızca baş ağrıları değil, bilhassa kas-eklem ağrıları, göğüs ağrıları, baş boyun bölgesindeki ağrıları alan hudutlarla ilgili pek çok ağrıyı da gördüğümüzü söyleyebilirim” tabirlerini kullandı.
“Bu ağrıların tedavisi ne kadar gecikirse ileriki periyotta daha şiddetli ve kronik olarak ve tedavisi daha sıkıntı olarak karşımıza çıkacaktır”
Covid-19 hastalığı ile başlayan ağrıların, hastalık atlatıldıktan sonra da devam etmesi durumunda bir uzmana başvurulması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Karadaş, “Bunların şöyle bir külfeti var. Biz erken periyotta bunların tedbirini alamazsak, bu ağrıların kronikleşebilmesinden ötürü, önümüzdeki yıllarda bu cins ağrı çeken şahısların günlük ömür aktivitelerinde kıymetli kısıtlamalar olacaktır. Zati pandemi ile birlikte ağrı algısı da artıyor. Bu da şu demek. Bireyden bireye ağrı algısı değişmek ile birlikte, pandeminin getirdiği kısıtlamalar şahıslarda gerilime neden olmakta. Bunlar da ağrı algısının daha çabuk olmasını sağlamakta. Hasebiyle bu türlü bir ortamda şahıslar bu ağrıları daha çabuk algılamakta ve ağrıların tekrarıyla da kronik ağrılara gerçek bir gidiş var. Olağanda biz bir doku hasarından sonra; birtakım unsurların salınması, bunların ağrı oluşturup bu ağrıların da beyinde algılanması yer bulması sonucunda olduğunu biliyoruz. Lakin korona ile bağlı birçok sistemi bir ortada tuttuğu için, bu ağrıların da oluştuğunu, lakin en kıymetli durumun ise hatta dertli durumun, bu ağrılara müdahale etmemek olduğunu söyleyebilirim. Zira bu ağrıların tedavisi ne kadar gecikirse ileriki periyotta daha şiddetli ve kronik olarak ve tedavisi daha güç olarak karşımıza çıkacaktır” diye konuştu.
“Öncesinde ağrı atakları olmayan insanlarda da korona enfeksiyonu sonrası ağrıları görüyoruz”
Ağrıların kronikleşmeden tedavi edilmesi gerektiğinin altını çizen Karadaş, “Kronik ağrı dediğimiz vakit bunun risk faktörleri var. Mesela koronavirüs öncesinde ağrılarını çok yaşayan insanlarda koronavirüsle birlikte bu ağrıların daha da şiddetlendiğini, daha da uzadığını görüyoruz. Lakin yeniden de öncesinde ağrı atakları olmayan insanlarda da korona enfeksiyonu sonrası ağrıları görüyoruz. İşte buradaki sistem, beyinde bir hassaslaşma, beyefendisinin etkilenmesinden kaynaklanıyor. Aslında biz ağrıları kendi ortalarında basitçe ikiye ayırıyoruz. Bunlar nosiseptif ağrılar dediğimiz ağrı çeşitleri ve nöropatik ağrılar dediğimiz ağrı tipleri. Nöropatik ağrılar ekseriyetle beyin bölgesini, yani santral sistem dediğimiz duyarlılaşmanın biraz daha ön planda olduğu, beynin etkilendiği durumlardaki ağrılar. Bu ağrıların tedavisi daha güç. Uzun müddetli olarak karşımıza çıkmakta. O yüzden daha en başta, erken ağrıların yani nosiseptif ağrıların çıktığı periyotta bunların uygun tedavilerle ortadan kaldırılması, ileriki periyotta oluşabilecek uzamış ağrıların da ortadan kaldırılması manasına gelebilir” formunda konuştu.
“Basit tedavilerden, karmaşık tedavilere yanlışsız bir tedavi skalamız var”
Tedavi prosedürlerinden de bahseden Prof. Dr. Karadaş, “Tedavilerini bakacak olduğumuz vakit, kolay tedavilerden, karmaşık tedavilere yanlışsız bir tedavi skalamız var. Bu ne demek? Kolay ağrı kesicilerden başlayarak, daha sonra dirençli bir ağrı varsa bu hastalara bizim kimi antidepresan çeşitlerimiz var, o ilaçların kullanılması, yeniden kimi antiepileptik ilaçların bu ağrılara tesirli olduğunu biliyoruz. Yalnızca bunlar değil, bunun dışında hudut blokajlarının da bu medikal tedavilere eklenerek, bu ağrıların kronikleşmesinin engellenebileceğini söyleyebiliriz. Ancak son periyotlarda bütün bu kombine tedavilere karşın tekrar ağrısı devam eden insanlara bizim bu tedavi protokollerine ruhsal takviye de verilmesini öneriyoruz” dedi.
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / Utku Şimşek
Haberler.com
