İngiliz müellif ve gazeteci Barry Forshaw, çağdaş manada polisiye ve dedektif edebiyatını ABD’li müellif Edgar Allan Poe‘nun başlattığını belirterek, “Polisiye edebiyatın yapı taşlarının birçoklarını Edgar allan Poe’nun yarattığını söyleyebiliriz.” dedi.
Polisiye kültür mecmuası 221B tarafından düzenlenen ve bu yıl çevrim içi gerçekleştirilen 221B Polisiye Şenliği’nde Forshaw, “Polisiyenin Kısa Tarihi” başlıklı konuşma yaptı.
Polisiye edebiyat ve sinema üzerine kitaplarıyla tanınan İngiliz eleştirmen Forshaw, polisiye tarihini anlatarak, polisiye alt çeşitlerinin yükselişine ve gelişimine, değerli polisiye müelliflerine, unutulmaz romanlara değindi.
Forshaw, polisiye edebiyatının Yunan trajedileriyle başladığını söyleyebileceğini belirterek, “Yunanlar kabahat ve cezayla ilgili her şeye hakimdi ve bunun yanı sıra nasıl kan döküleceğini çok iyi biliyordu. Polisiyenin ana öğesi de budur esasen. Tekrar William Shakespeare de hatayla alakalı her şeyi bilen ve okuyucularını etkileyen bir yazardı. Onun yapıtları ortasında da Macbeth polisiyeye en yakın olanıdır.” dedi.
Çağdaş manada polisiye ve dedektif edebiyatını ABD’li muharrir Edgar Allan Poe’nun başlattığına dikkati çeken Forshaw, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Poe, akıl yürüten ve çıkarım yapan dedektif kavramını yarattı. Fizikî güce yatkın olmayan entelektüel karakterlerdi bunlar. Onun öykülerinin anlatıcısı da yardımcı karakterlerdi. Yardımcı karakterler dedektifler kadar zeki olmadığı için birtakım şeylerin kendilerine anlatılması gerekirdi. Arthur Conan Doyle tüm bu kavramları aldı ve polisiyenin en ünlü kurgusal kahramanı Sherlock Holmes’ü yarattı. Polisiye edebiyatın yapı taşlarının birçoklarını Edgar allan Poe’nun yarattığını söyleyebiliriz.”
“Polisiye eserler hakkında yazmaktan yorulacağım bir günün geleceğini düşünmüyorum”
Edebiyat tarihinde değerli muharrirlerin polisiye mevzuları ele alan romanlar yazdığını vurgulayan Barry Forshaw, romanın merkezine isimli polis olaylarının yerleşmesiyle polisiye edebiyat tipinin doğduğunu tabir etti.
Forshaw, polisiye edebiyatı eserlerinin hem kitap olarak hem de sinemaya uyarlandığında çok geniş kitleler tarafından ilgi gördüğüne işaret ederek, “Günümüzde o kadar tanınan değil tahminen lakin bir orta romanlara, The Killing, The Bridge üzere televizyon dizilerinin eşlik ettiği bir periyot vardı. Şu anda o kadar tesirli bir tıp değil. Günümüzde İskandinav polisiyesi tipinde sahiden iyi romanlar yayınlanıyor. O kadar çok polisiye müellifi var ki hepsinden bahsetmek neredeyse imkansız. The Financial Times ve INews üzere gazetelerde polisiye muharrirlerin romanlarıyla ilgili tenkit yazıları kaleme alıyorum. Polisiye eserler hakkında yazmaktan yorulacağım bir günün geleceğini düşünmüyorum.” değerlendirmesini yaptı.
Yaşanılan vaktin polisiye edebiyatını da kıymetlendiren Forshaw, kelamlarını, “Polisiye edebiyatında katilin kim olduğunu düşünürsün, kestirimler yaparsın. Bu müellifin seninle oynadığı bir oyundur. Çok sayıda, çabucak hemen her mevzuyu ele alan romanlar okuduk. Günümüzde pek çok okur rahat polisiyeleri seviyor, beşerler evvelce sevdiği şeylere yine eğilim gösteriyor. Tahminen bundan 100 yıl sonra da Baker Sokağı 221B’de oturan bir dedektifin maceralarını okuyabiliriz.” diye tamamladı.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Fatih Türkyılmaz
Haberler.com
