Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Avrupa Birliği Dış Alakalar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile gerçekleştirdiği ortak basın içtimasında yaptığı konuşmada, “Türkiye’ye karşı ek yaptırım kararları almayın. Aldığınız devir o devir bizim de atacağımız adımlar vardır. Meydanda, Akdeniz’de, her mahalde o adımları da atarız, hiç çekinmeden atarız” dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, AB Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell Fontelles ile ortak basın içtiması düzenledi. Baş başa ve heyetlerarası gerçekleştirilen görüşmelere ait haber veren Çavuşoğlu, Avrupa Birliği (AB) ile bağlantılara her devir kıymet verdiklerinin altını çizerek, “Yeni hizmete başlayan idareyle birlikte daha iyi bir diyaloğumuzun olduğunu söylemek isterim. Bu diyalog yerinde daha müspet bir atmosfer oluşturarak bağlantımızı farklı ortamlarda geliştirmek istiyoruz. AB ile Türkiye’nin iş birliği yaptığı ve yapmak istediği memleketler arası mevzular var. Bu hususlarda da AB ile bugüne kadar ortak eforlarımız oldu, Suriye olsun, değişik bölgesel bahisler olsun ve artık Libya var, yerimizde gayrı meseleler var, Balkanlar var. Birçok hususta AB ile esasen Türkiye birlikte çalışmalı, güvenlik sorunları var, kaçak göçle uğraş birebir biçimde ortak sıkıntımız ve pandemi mühletince de gördük ki iki memleket arasındaki yahut Türkiye ve AB memleketleri arasındaki bağ ve iş birliği daha da kıymet kazanıyor. Borrell’in de bu tarafta samimi eforlarını görüyoruz ve kendisine teşekkür ediyoruz” sözlerini kullandı.
Türkiye’nin AB’den beklentileri olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, “Özellikle bu devirde AB’nin de taahhüdü olan Gümrük Birliği’nin güncellenmesi, Vize Serbestisi’nin hayata geçmesi ve kimi ortamlarda uzaklık katedilmesi ortak beklentimiz ve hepimizin de yararınadır. Almanya devir başkanlığını üstlendi diye tüm problemler çözülecek değil. Şu anda aramızda dilek etmediğimiz kimi problemlerde var ve bu meselelerin da üstesinden birlikte gelmemiz lazım. Bizim AB’den beklentilerimiz nedir? Siyasi saikle değil Avrupa’nın ortak bedelleri ve objektif kriterler çerçevesinde Türkiye’ye yaklaşmasını istek ediyoruz. Teknik mevzularla siyasi mevzuları iyi ayırt edebilirsek birçok sorunu daha baştan çözmüş oluruz. Şu anda bağlantılarımızı rehin alan Rum kesiti ve Yunanistan var. Bu, Avrupa Birliği için de haksızlık, Türkiye için de haksızlık. Son devirlerde da bir de Fransa var. Fransa’nın da derdi öteki. Diğer bahislerde Türkiye’ye kızgınlığı olduğu için bunu AB’ye taşıması, Avrupa ile Türkiye arasındaki bağların tıkanmasına yol açıyor. Bu siyasi hususlarla teknik hususları ayırt etmemiz lazım. Bugün Şark Akdeniz ve Kıbrıs konusunda bir tıkanma görüyoruz. Bunun da sebebi biz değiliz. Elbette Türkiye bir garantör memleket olarak Kıbrıs Türk halkının haklarını ve kendi egemenlik meydanında haklarını korumakla mükellef. Lakin biz başından beri diyoruz ki Türkiye olarak ve Kıbrıs Türkleri olarak KKTC olarak paylaşmaya varız, iş birliğine varız, bunun için de diyalog başlatmaya hazırız. Kâfi ki burada hakkaniyet ölçüsünde paylaşmayı öğrenelim. Farklı da bir derdimiz yok. Bu bahislerde da neler yapabileceğimizi bugün samimi bir ortamda konuştuk. Baştan dürüst, açık konuşalım ki daha sonra bu hususlar önümüze geldiği vakit birbirimizi aldatmış olmayalım, gerçekçi olalım ve meseleleri da o devir daha iyi çözebiliriz” diye konuştu.
“Avrupa Birliği Türkiye’ye yönelik ek kararlar alırsa bunun karşılığını vermek durumunda kalacağız”
Göç mutabakatına da değinen Çavuşoğlu, şunları söyledi:
“Bu göç mutabakatına baktığımız vakit 2016 yılından bu yana hangi taraf yükümlülüğünü mekanına getirmiş hangi taraf getirmemiş. Bugün farklı dinamiklerle karşı karşıyayız. Yarın pandeminin tesiriyle çok daha faklı sıkıntılarla ve sınamalarla karşı zıdda kalacağız bilhassa kaçak göçmen bakımından. Zira rakamlar ortada. Yüz milyonlarca insan açlık sebebiyle devletlerini terk etmek zorunda kalacak. Bunu dünya bankası da söylüyor ve sair milletlerarası kuruluşlar da söylüyor. Bundan hepimiz etkileneceğiz. Bu iş birliğimizi bizim genişletmemiz lazım. Ortak sorun mu evet ortak sorun. O vakit ortak hareket etmemiz lazım. Her şeyi Türkiye’den beklemek ve AB’ye gelince o yükümlülükleri alanına getirmemek, bunun da münasebetlerini bizim de inanmadığımız bir biçimde ortaya koymak sorunu çözmez daha da derinleşir. Türkiye’ye verilen taahhütlerin de konumuna gelmesi lazım. Almanya’nın devir başkanlığında Gümrük Birliği mutabakatının modernizasyonu kıymetli ve Sayın Merkel de bunu savunuyor. Tıpkı devranda görüyorum ki Avrupa Birliği pek hoşlanmıyor lakin Vize Serbestisi AB’nin bir kelamıdır, hoşunuza gitse de gitmese de bu lafınızı de mekanına getirmek durumundasınız. Evet, bunun için kriterler var, bunların 67’sini konumuna getirmişiz, bunun birçoğunu tarafına getirmeyen memleketlere esneklik gösteriliyor, Türkiye’ye gelince daha fazla kural, koşul koşmak akıllıca değil. Avrupa Birliği bu mevzuda lafını tarafına getirmesi gerekiyor. Buna benzeri meydanlarda AB’nin de taahhüdü olan yerlerde biz olumlu adımlar görmek istiyoruz. Türkiye epeydir tepelere davet edilmiyor. Halbuki göç mutabakatında çok net, üst seviyeli diyalog ve temasları yasaklayan kararlar aldı. Sıradanda bu kararlara uysak yahut siz bu türlü bir karar aldınız desek Sayın Borrell’in bugün Ankara’da olmaması lazım. Lakin biz AB’nin bu kararlarına karşın bu samimi diyaloğu sürdürüyorsak bu bir iyi niyet göstergesidir. İkimizin de birbirine muhtaçlığı var, iyi niyet göstergesidir. Bu cins aldığı kararları da bilakis çevirmesi lazım Avrupa Birliği’nin, bunların bir yararının olmadığını görüyoruz. Önümüzdeki günlerde encümen içtimasında ve doruğunda Türkiye’nin yeniden malum memleketler yüzünden Fransa dahil yeniden gündemde olacağını görüyoruz. Buralarda Türkiye aleyhine kararlar almak problemleri çözmez daha da derinleştirir. Biz gereken iyi niyeti, samimiyeti gösteriyoruz lakin Avrupa Birliği Türkiye’ye yönelik ek kararlar alırsa bunun karşılığını vermek durumunda kalacağız. O vakit ne olacak? Durum daha da gerginleşecek. Bunun bir yararı var mı? Yok. Bu türlü bir kararın meselelerin tahliline eği olacak mı? Hayır, hiç eği olmayacak, tam zıddı daha da derinleştirecek. O yüzden AB’den beklentimiz tüm bu problemlerin tahlili konusunda sorunun tarafı olmak bölgesine tahlilin tarafı olmasıdır. Başkaca gerek Akdeniz gerek Kıbrıs bahislerinde üyelik dayanışması anlayışı yanına dürüst, objektif bir ara bulucu anlayışıyla yaklaşırsa Avrupa Birliği esasen o üye devletlerin de yararına sıkıntıların tahliline ek sağlayabilir.”
“Fransa burada dürüst davranmadı”
Libya konusunda kimi Avrupa Birliği üyesi memleketlerin darbeci Hafter’i tuttuğunu belirten Çavuşoğlu, “Fransa çok açık ve net, silah yardımı yapıyor, her türlü desteği veriyor. Artık saha da kaybedince agresifleşerek bunun da acısını Türkiye’den çıkartmaya çalışıyor. En son Şark Akdeniz’de bir taciz hadisesi argümanında bulundu lakin bunun akıllıca olmadığını, doğruyu söylemediğini biz ispatladık. NATO yahut Avrupa Birliği bunu söyleyemez lakin biz çok açık söylüyoruz, Fransa burada dürüst davranmadı. Bu türlü bir durumda Fransa’nın açık ve net bir formda Türkiye’den özür dilemesi gerekiyor. Avrupa Birliği ve NATO’dan da özür dilemesi gerekiyor, onları da yanılttığı için” dedi.
“AB’nin hakkaniyetli düşünmesini istiyoruz”
Avrupa Birliği’nin inançlı devletler listesine ait de değerli açıklamalarda bulunan Çavuşoğlu, “Avrupa Birliği’nin bir inançlı devletler listesi var. Şayet AB sahiden epidemiyolojik datalar çerçevesinde, objektif kriterler çerçevesinde bir karar alsaydı buna büyük bir hürmet duyardık. Lakin AB artık bu kriterlere hiç uymayan kimi üye devletlerin bastırmasıyla Afrika’da yahut ötesinde birtakım hiç şeffaf haberler gelmeyen ve Korona virüs bakımından da durumu çok vahim olan memleketleri inançlı listesine alıp Türkiye’yi almadığı devir o vakit bizim de Avrupa Birliği’nin adil davranmadığını söylemek hakkımız. Gerçek de budur. Almanya’nın burada öncülüğünde ve belirli en azından aşamalı bir adım atacağımızı düşünüyoruz ve bu mevzuda da AB’nin hakkaniyetli düşünmesini istiyoruz. Kendi halkının sıhhatini da göz önünde tutarak bu gerçekler çerçevesinde kararı verirse hepimizin yararına olur” tabirlerini kullandı.
“Avrupa Birliği, sorunun tarafı olmak mahalline tahlilin tarafı olsun”
Bir gazetecinin, “Türkiye ve AB arasında birçok görüş farklılığı olduğunu biliyoruz. Bilhassa Şark Akdeniz, Kıbrıs ve oradaki sondaj çalışmalarıyla ilgili olarak. Bugün bu farklılıkların üstesinden gelmek için rastgele bir ilerleme kaydettiniz mi” formundaki sorusunu yanıtlayan Çavuşoğlu, “Bugün bu bahisleri gündeme getirdik. Sorunun kaynağı nedir, bu noktaya nasıl geldik bu bahislerde bir hatırlatma da bulundum. Bu sorunun esasen temel kaynağı bugüne kadar Rum kesitinin KKTC’nin ‘e Kıbrıs Türklerinin tüm ihtarlarına, Türkiye’nin birebir istikametteki ikazlarına uymadan ve Kıbrıs Türk halkının haklarını yok sayarak başlattığı tek taraflı sismik araştırma ve sondaj çalışmalarıdır. Bu hususta Avrupa Birliğini ‘de geçmişte çok uyardık ve bu ikazlarımız dikkate alınmadığı için biz de sismik araştırma gemilerimizin yanında ilaveten sondaj gemilerimizi de alıp kesimde gönderdik. Bu mevzunun iki ögesi var. Bir; KKTC’nin Türkiye Petrolleri Anonim Iştirakine lisans verdiği ortamlar var ve şu anda TPO’nun burada sondaj faaliyetleri var. Bu ortamlardaki sondaj faaliyetlerimizi Kıbrıs Türklerinin talebi üzerine yaptık. Burada bir esneklik gösterebilmemiz için KKTC’nin ve Kıbrıs Türk halkının Kıbrıs etrafındaki hidrokarbon gelirleri konusunda haklarının garanti altına alınması lazım. Hakkaniyetli bir halde gelir paylaşımının tesis edilmesi gerekiyor. Bu hususta KKTC’nin teklifleri de var. İlla iki taraf arasında direkt bir itilaf olması kaide değil, encümen kurulabilir. Rum tarafı Kıbrıs Türklerini her hususta olduğu üzere yok sayıyor adada ve tek sahibi kendileri üzere görüyor. Avrupa Birliği’nden de bu bahiste koşulsuz destek görüyorlar, bu onları daha da şımartıyor ve hasebiyle bugüne kadar sorun çözülmedi. Avrupa Birliği, sorunun tarafı olmak noktasına tahlilin tarafı olsun. Bizim kendi kıta sahanlığımızda sondaj faaliyetlerimiz var. Bu bizim egemenlik haklarımız var. Buna karşın biz Şark Akdeniz’de başta Yunanistan olmak üzere, Rum bölümü hariç, tüm devletlerle iş birliğine hazırız. Şark Akdeniz hepimizin ortak deniziyse buradaki nimetleri paylaşmayı bilmemiz lazım. Yunanistan ve vesair memleketler Türkiye’yi yok sayarak kendi aralarında iş birliğine girdiler, muahedeler imzaladılar. Yayınladıkları haritalarla da Türkiye’yi kara sularımızdan daha dar bir sahaya hapsetmek istediler. Türkiye olarak biz de kendi çıkarlarımızı korumak durumundayız. Ikazlarımız dikkate alınmadığı için adımlarımızı attık ancak bundan sonra tansiyonun artmaması için kimi hususlarda esneklik gösterebileceğimizi söyledik, Yunanistan ile diyaloğa hazır olduğumuzu söyledik. Bu son telefon görüşmesiyle birlikte bu diyaloğun devam etmesinden yanayız lakin Türkiye’nin egemenlik hakları çerçevesinde ya da hudutlarının içinde Türkiye’ye kimse de bir şey dikte etmez. Sair memleketlerde kendi egemenlik haklarına giren hususlarda kimseden talimat almaz, kimse onlara dikte etmez. Bu çok doğal. İş birliğine varız, dayatmaya onuz ve tek taraflı bugüne kadar Türkiye’yi dışlayıcı adımlar sebebiyle de bugün buralarda gerginlikler oldu, bunun da müsebbibi biz değiliz. Bu mevzularda da Avrupa Birliği’nin ara buluculuğuna biz de destek veririz. Kıbrıs konusunda ve öbür hususlarda kâfi ki AB dürüst bir ara bulucu olsun ve üyelik dayanışması mahalline tarafsız, objektif bir biçimde davransın, biz Avrupa Birliği ile çalışmaya varız” açıklamasında bulundu.
“Türkiye’ye karşı ek yaptırım kararları almayın, aldığınız vakit bizim de atacağımız adımlar vardır”
“Türkiye-Avrupa Birliği ilgilerinin ilerlemesi ismine atılması gereken adımlar nelerdir” sorusuna Çavuşoğlu şu karşılığı verdi:
“Türkiye-AB ilgilerinde tüm mevzular birbiri ile temaslı. İstesek de istemesek de siyasi bahisler ve teknik hususlar birbirine girebiliyor. Biraz evvel söylemek istediğim şuydu; teknik hususlarla siyasi mevzuları birbirine koşul olarak koşarsak o devir hiçbir mevzuda uzaklık kat edemeyiz. Gayemiz, Türkiye-AB bağlantılarını geliştirmek mi, bitirmek mi? Bitirmekse, sizin tezinize gidelim ancak ilerletmek istiyorsak benim tezimin haklı olduğunu düşünüyorum. Son vakitlerde Garp Balkanlar ve Türkiye’de bir suni ayrıma girdiniz. Bunun Ege Adalarıyla yahut Şark Akdeniz ile ne ilgisi var. Göç konusunu yeniden Şark Akdeniz’e bağlarsanız o devir bu mevzuyu nasıl çözeceğiz. Her şeyden evvel göç ve kişisi hususlarda Avrupa Birliği’nin kendi bedelleriyle çelişmemesi lazım. Göç konusunda evet tekrar gözden geçirelim diyorsunuz lakin ilerleme kat edebilmemiz için Rum kesitinin telaşlarını konumuna getirin diyorsunuz. Ne alakası var. Hiçbir alakası yok. O vakit biz de öbür kurallar koşalım. O vakit bu sorunu çözemeyiz. Bu sorun ortak sorun. Birlikte tahlil bulmamız gerekiyor. O iki mevzuyu karıştırdığımız vakit siyasi olarak hepsi irtibatlı olsa bile teknik olarak karıştırdığımız vakit o devir tıkanıyor. Tıkandığı vakit tahlil bulamayacağız. O devir Türkiye bizi tehdit ediyor, göçmenleri artık durdurmuyor diye Türkiye’yi eleştirmeyeceksiniz. O vakit Türkiye artık gitmek isteyenleri durdurmama kararını tatbike devam edecek. Bunlar tehdit lisanı değil. İki tane üyenin her şeyi rehin almasına müsaade vermeyin. Türkiye’ye karşı ek yaptırım kararları almayın. Aldığınız devir o vakit bizim de atacağımız adımlar vardır. Alanda, Akdeniz’de, her tarafta o adımları da atarız, hiç çekinmeden atarız.” – ANKARA
Kaynak: İHA
Haberler.com