8 bin depreme neden olan Kırkağaç fay hattı üstündeki bölge yerleşime kapandı

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Sarsıntı Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir öncülüğünde, bir küme sarsıntı uzmanı, Manisa’da kazdıkları hendeklerde sarsıntı üretme potansiyeli olan sismik kaynakları araştırdı. Kırkağaç ilçesinin dağlık alana bakan üst kısmında 7 hendek kazan uzmanlar, yaklaşık 25 kilometre uzunluğa sahip olan ve Akhisar ilçesinde geçen yıl 22 Ocak‘ta meydana gelen 5.4 büyüklüğündeki sarsıntıdan bu yana kentte yaşanan 8 bin zelzelesi üreten en büyük 3 fay sınırından biri olan Kırkağaç fayında inceleme başlattı.

5 KİLOMETRE UZUNLUĞUNDA

Kazdıkları hendeklerde geçen eylül ayından bu yana fayın jeolojik geçmişini araştıran uzmanlar, çalışmasını tamamladı. DAUM Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, hazırladıkları raporu, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’na sundu. Harekete geçen bakanlık, 5 kilometre uzunluğunda 75 metre genişliğindeki alanı yerleşime kapattı.

“BÖYLECE CAN VE MAL KAYBI AZALMIŞ OLACAK”

Fay sınırı üzerinde sakınım bandı ile muhtemel bir zelzelede can ve mal kaybının en aza indirileceğini kaydeden DAUM Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “Kırkağaç fayı ile üç ay süren bir çalışmamız oldu. Bu çalışmada öncelikle Kırkağaç fayını haritalandırarak, imar haritalarına işledik. Daha sonra bu fay üzerine 10 hendek yeri belirledik. Hendekleri açtığımızda, bu fayın birebir izi kullanarak birden çok sarsıntı ürettiğini tespit ettik. Geçmişte yıkıcı manada en az üç sarsıntı üretmiş. Münasebetiyle bu fay üzerinde muhakkak bir formda sakınım bandı oluşturma gereği doğdu. Bu çalışmayı bitirdikten sonra raporumuzu Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’na sunduk. Sonuç olarak Kırkağaç fayı üzerinde muhakkak bir ölçekte, sakınım bandı çizilmiş durumda. Artık bandın üzerinde direkt yapılaşma yasağı getirilmiş durumda. Açtığımız hendeklerde fayın tehlike jenerasyonu olarak 20 metre bir fay genişliği var. Yükselen blokta 15 metre, düşen blokta da 40 metrelik bir sakınım bandı daha ekleniyor. Yaklaşık 50 ila 75 metre ortasında değişen bir sakınım bandı oluşmuş durumda. O bölge, bakanlık seviyesinde imar haritalarına işlendiği için yapılaşma imkanı kalmadı. Şu anda artık kimse fay üzerinde yapılaşma yapamaz. Böylelikle önemli manada can ve mal kaybı azalmış oluyor” diye konuştu.

“6’YI AŞAN SARSINTI OLMADI”

Prof. Dr. Sözbilir, şöyle devam etti:

“Bu çizgi üzerinde geçen yıl 22 Ocak’tan bu yana devam eden bir zelzele fırtınası vardı. Yaklaşık 1 yıl sürdü ve 8 binin üzerinde zelzele oldu. Bu sarsıntılar, Kırkağaç, Gelenbe ve Akhisar fayı üçgeninde gerçekleşti. Münasebetiyle bu faylar birbirini tetikleyecek formda zelzele üretti. Lakin, şu an zelzelenin aktifliği iyice azalmış durumda lakin bu bölgede yıkıcı zelzele gerçekleşmedi. 5 büyüklüğü üzerinde bir sarsıntı gerçekleşti ancak 6’yı aşan bir zelzele büyüklüğü oluşmadığı için bu 8 bin sarsıntının hiçbiri yıkıcı özellik taşımadı. Münasebetiyle burada kıymetli bir güç boşalımı gerçekleşmiş oldu. Bilhassa Kırkağaç fayında yaptığımız çalışmada, bu fayın geçmişte yüzeye kadar gelerek yıkıcı zelzele oluşturmuş ve bunu en az 3 sefer yapmış. Gelecekte de bunu yapma ihtimali var. O nedenle fayın üzerine yapılaşma yasağı getirilerek, yerleşime uygun olmayan taban sınıfında değerlendirildi. Şu an 5 kilometre uzunluğunda 75 metrelik alan yerleşime kapatıldı.”