Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, İçişleri Bakanlığı Göç Yönetimi Umumi Müdürlüğünce düzenlenen “Uluslararası Göç Sinemaları Şenliği (UGFF), Oscar armağanlı direktör ve senaristi Danis Tanovic’i ağırladı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenen, Anadolu Ajansı’nın küresel muhabere ortağı olduğu şenlik, film yerküresinin usta isimlerini sinemaseverlerle buluşturmaya devam ediyor.
“No Mans Land”, “Triage” ve “L’enfer” üzere unutulmayan sinemaların direktörü Tanovic, yeni tip koronavirüs önlemleri kapsamında internet üzerinde gerçekleştirilen aktiflikte, sinemaseverlerin sorularını yanıtladı.
Tanovic, sinema yaparken her vakit bir bakış açısına sahip olmak gerektiğini söyleyerek, “Yaptığım birinci sineması, savaştan sağ çıktığım için yaptım. Savaşın ortasında yaşayınca, onun hakkında bir şeyler söylemek, bu tecrübeniz hakkında konuşmak istiyorsunuz. O denli sanıyorum ki yaptığım en iyi sinemalar de şahsî olanlar. Bütün bu sinemalar, bir öfkenin sonucu olarak ortaya çıktı zira ben bir şeyler hakkında sinirliydim ve bunu bir hikayeyle ortaya koymak istedim.” dedi.
“Asıl kıymetli olan deneyimlerinizle alakalı sizin ne düşündüğünüz”
Politik biri olmadığını lisana getiren ünlü direktör, “Daha çok savaş görmüş bir insan olarak görüyorum kendimi. Bir şeyleri gördüğünüzde, onu yansıtıyorsunuz. Bence bir sinema direktörü olmak istiyorsanız ‘hümanist’ olmanız, insanlığı sevmeniz gerekiyor. Olması gereken bu. Velev sinemaların politik olmaması gerektiğini düşünüyorum. Ne yazık ki yerkürenin ağır bir geçmişi olan bir nahiyesinde yaşıyorum. Bu yüzden sinemalarım politik görünüyor olabilir fakat olmamalı.” diye konuştu.
Danis Tanovic, kendisini savaşın kurbanı olarak görmediğine vurgu yaparak, Bosna Hersek’te yaşanan savaşa ait şunları kaydetti: “Bosnalı kişiler, bilhassa Bosnalı Müslümanlar kurbandı. Günün ahir, iyi olan herkes, savaşın bir kurbanıydı lakin asıl değerli olan, deneyimlerinizle alakalı sizin ne düşündüğünüz. Sana ne olduğu hakkında, sen ne düşünüyorsun, bu kıymetli. Kurban olmaya karar veren arkadaşlarım var. Yıllar boyunca kendilerini bu türlü hissettiler. Bunu anlayabiliyorum. Benim mekanımda olan biri de kurban olarak hissedebilirdi kendini. Ben hissetmiyorum. Yerküreyi bir gözlem konumu olarak kabul eden bir direktör olarak bunu yalnızca bir tecrübe olarak görmeyi deniyorum. Kamera, bu yolda yaşadıklarımla arama bir filtre koymamı sağladı. Bunları tecrübe ettiğim periyotta gençtim ve çok öfkeliydim. Artık yapmayacağım şeyleri yapıyordum. Kamera bana bunların üstesinden gelmemde yardım etti.”
Filmin ehemmiyetine değinen direktör Tanovic, “Anlam bu yerküredeki en kıymetli şeylerden biri bence. Yaratma isteğiyle sinemaya almak, bir şeye yüklediğiniz manaları etkiliyor. İnanıyorum ki başınıza gelen şeylere karşı kendinizi konumladığınız pozisyon çok değerli bir şey. Bir kurban olmayı sevmiyorum. Evet, kurbandık ve bunu söylemek, yerküreyi anlamak, bir hikaye anlatmak ve deneyim açısından kıymetli lakin bana ne olursa olsun, onu bir hikayeye dönüştürmek için kendimi zorladım. İşe de yaradı.” değerlendirmesinde bulundu.
“Ekiple iyi bir alakanız varsa karşılığını alıyorsunuz”
Direktör Tanovic, iyi bir hikaye yazmanın bir formüle dayanmadığının altını çizerek, şu malumatları verdi: “Ben 52 yaşındayım ve şu anda yanımda nasıl senaryo yazılacağına dair iki kitap var. Hala bu kitapları okuyorum. Bazen fikir verebiliyorlar fakat iyi senaryo yazmanın bir formülü yok. Formül, sensin ve seni sen yapan şeyler. Ne devir bir şey yazsam ve bunun için heyecan duysam, ki benim için yazmaya başlamak güçlükle zira tembel bir kişim, formülün yalnızca yazmak olduğuna inanıyorum. Şayet seni heyecanlandıran, konuşacağın bir şey varsa lütfen yaz. Konusunun ne olduğu kıymetli değil. Yerküre hakkında ya da ailenle bağlantına dair olabilir. Ne olursa olsun, söyleyecek bir şeyin varsa, formül de anahtar da budur. Ne devir bunu yapsam sizi temin ederim ki büyük muvaffakiyet elde ettim.”
Bir direktörün, çalıştığı ekiple alakasının nasıl olması gerektiğini de anlatan Tanovic, “Bunun da bir kuralı yok. Oyuncuların, ekibindekilerin neler hissettiğini hissetmelisin. Ben sinema setlerinde birçok insanla ferdî muhabere kurarım. Elektrikçiler saat 5’te geliyorsa ben de o saatte geliri, onları kabloları çekerken izlerim. Bunu sınırlı bir hedefle yapmıyorum lakin mesela makyözle iyi arkadaş olduğum için bana aktörün nasıl hissettiğini söylüyor. Zira aktörler onlarla çok vakit geçiriyor ve böylelikle konuşmaya fırsatları oluyor. Birçok defa makyöz bana gelip ‘Aktör bugün çetin bir sabah geçiriyor’ ya da ‘Şu sahneden biraz korkuyor’ üzere şeyler söylemiştir. Şayet ekiple iyi bir bağınız varsa, karşılığını hakikaten alıyorsunuz. Bir kuralı yok lakin bağlantılar geliştirmelisiniz. Önünüzdeki aktör bir numaralı bir yıldız da olabilir ancak benim için sırf bir yıldız var o da sinemanın kendisi. Bunun bilincinde olarak davranırsanız herkes sinemaya kıymet verdiğinizi bilir. Benim için daima bu türlü oldu.” tabirlerini kullandı.
Çevrim içi olarak 45 sinemanın fiyatsız gösterileceği, ustalık sınıfı aktiflikleri, mütehassıs isimlerle atölyeler, film profesyonelleri, sektörel konuklar ve panellerle devam edecek şenlik, 21 Haziran’da düzenlenecek kapanış merasimiyle sona erecek.
Haberler.com
