İsrail‘in önde gelen hekimlerinden Prof. Eyal Leshem, ülkenin koronavirüsüne neden olduğu Covid-19 hastalığına karşı toplumsal bağışık kazanmak üzere olduğunu söyledi.
“Sürü bağışıklığı” olarak da söz edilen toplumsal bağışıklık, muhakkak bir bulaşıcı hastalığa karşı nüfusun çoğunluğunun bağışıklık geliştirmesi sonucu hastalığın artık yayılamaması manasına geliyor. Böylelikle kendisi bağışıklık geliştirmemiş olan şahıslar de dolaylı yoldan korunmuş oluyor.
Covid’in yayılmasının önüne geçmek için nüfusun yüzde 65-70’ini kapsayacak bir toplumsal bağışıklığa ulaşılması gerektiği iddia ediliyor.
Lakin İngiltere’deki bilim insanları bu bahse daha temkinli yaklaşıyor.
Brighton Üniversitesi’nden virolog Dr. Sarah Pitt, toplumsal bağışıklığın sağlandığı sonucuna varmadan evvel “aşırı temkinli” olmak gerektiğini söylüyor. Pitt’e nazaran, aşılamada ileri bir düzeye ulaşılması halinde bile toplumsal bağışıklığı sağlamak güç.
Pitt, kesin sonuca varmadan evvel, “İsrail’de olay sayılarının düşmeye devam ettiğini ve düşük düzeyde kaldığını görmek lazım” diyor.
İsrail’de nüfusun yarısından birçoklarına (5,3 milyon kişi) Covid aşısı yapıldı. Bugüne dek koronavirüs testi müspet çıkan 830 bin kişinin de aşikâr ölçüde doğal bağışıklık geliştirmiş olması bekleniyor.
Yani nüfusun yüzde 68’inde aşı yahut virüsün bulaşması yoluyla antikor oluşmuş ve bir cins bağışıklık gelişmiş durumda denebilir.
İsrail’in en büyük hastanesi Sheba Medical Center’in yöneticisi Prof. Eyal Leshem, ülkede kısıtlamalar büyük ölçüde kaldırıldığı halde olay sayılarının düşmeye devam etmesini toplumsal bağışıklığın sağlanmış olmasına bağlıyor.
“Bu da bize, enfekte birinin virüsü etrafındakilere bulaştırmadığını gösteriyor” diyor.
Üstelik, 16 yaşından küçük çocuklara aşı yapılmadığı halde, olay sayılarındaki düşüş tüm yaş kümelerinde gözleniyor.
Toplumsal bağışıklık nasıl gelişir?
Salgına karşı hiçbir tedbir uygulanmaması halinde, Covid-19’a neden olan yeni koronavirüsün özgün hali ile enfekte olmuş bir kişinin bunu ortalama 3-4 bireye bulaştırdığı kestirim ediliyor.
Bu sayıyı 3 olarak kabul edersek, teorik olarak nüfusun üçte ikisinin virüse karşı bağışıklık geliştirmesi durumunda, enfekte bir kişi bunu yalnızca bir bireye bulaştırıyor. Bu sayı virüsün yayılması için kâfi olsa da çoğalması için kâfi değil. Zira başka iki kişi, bağışıklık geliştirdiği için bulaşma zincirinden koparılmış durumda.
Lakin gerçek hayatta durum kağıt üzerinde görüldüğü kadar kolay olmuyor.
Aşıların aktiflik yahut koruyuculuk seviyesi yüzde 100 değil. Ayrıyeten aşı yoluyla bireylerin hastalanması önlenebiliyor ancak enfeksiyon her yerde tümüyle yok edilemiyor.
Yani aşı olmuş biri hala virüsü diğerlerine bulaştırabilir.
Ayrıyeten Covid geçirmiş şahısların tümü güçlü ve uzun vadeli doğal bağışıklık geliştirmeyebiliyor ve virüsün yeni varyantlarının da daha bulaşıcı olduğu biliniyor.
Bütün bunlar, toplumsal bağışıklık eşiğine ulaşmak için çok daha fazla sayıda insanın aşılanmasını gerektirebilir.
Bu mevzuda iyi bir haber ise Dr. Pitt’e nazaran, salgın tedbirlerini kaldırıp “normal” yaşama dönüşün yalnızca toplumsal bağışıklıkla değil, “vaka sayılarının istikrarlı bir formda düşük seyretmesi” ile de mümkün olabilir.
Toplumsal bağışıklık sağlandıktan sonra sorun bitiyor mu?
Mevcut datalar, virüsün yeni varyantlarının aşıya dirençli olmadığını, yani aşının onlar üzerinde de tesirli olduğunu gösteriyor.
Ancak Prof. Leshem’e nazaran, aşıya dirençli yeni bir varyantın çıkması halinde, toplumsal bağışıklık eşiğinin altına düşülebilir.
Lakin bu aşılamaz bir mani değil. Mevcut aşılarda ufak bir düzenleme ile giderilecek bir sorun olabilir. Tıpkı grip aşılarının her yıl baskın olan virüse uyarlanması üzere.
Ayrıyeten İsrail toplumsal bağışıklığı sağlamış olsa bile bu değişmez bir durum olmayacak. Son yıllarda kızamık olaylarındaki artış, bu bakımdan uyarıcı.
Daha evvel İngiltere’de tümüyle ortadan kalktığı düşünülen bu hastalığın 2019’dan sonra tırmanışa geçtiği biliniyor. Bunun nedeni ise aşı oranındaki düşüşe bağlanıyor.
Kızamık epey bulaşıcı bir hastalık. Enfekte bir kişi hastalığı 15 şahsa bulaştırabiliyor. Bu yüzden salgını önlemek için nüfusun en az yüzde 90’ının aşılanmış olması gerekiyor.
Haberler.com
