İstatistiklere nazaran, bayanlarda göğüs kanseri yaklaşık yüzde 85 oranında 40 yaşından sonra ortaya çıkıyor. Lakin 40 yaş altında görülen göğüs kanserinin daha agresif seyirli olması ehemmiyetini artırıyor. Geçtiğimiz günlerde Radiology Mecmuasında yayınlanan bir tahlil çalışmasına nazaran, 40 yaşın altındaki bayanlarda göğüs kanserinden ömür kayıplarının 1987 yılından bu yana birinci sefer arttığına dikkat çekildi. Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Özcan Gökçe, sonuçları şaşırtan çalışmayı kıymetlendirdi.
Bayanlarda en sık görülen kanserler ortasında birinci sırada yer alan göğüs kanserine yönelik daima gelişen tedavi yaklaşımları ve erken teşhis imkanları sayesinde hayat kayıpları oranı gün geçtikçe azalıyor. “Adı geçen tahlil çalışmasında göğüs kanseri hayat kaybı oranlarının 40 ila 79 yaş ortasındaki bayanlarda, her on yılda yüzde 1,2 ile yüzde 2,2 ortasında düştüğünün gösterildiğini söyleyen Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Özcan Gökçe, “40 yaş altındaki bayanlarda enteresan bir data dikkat çekti. 20 ila 39 yaş ortası bayanlarda göğüs kanserine bağlı ömür kaybı oranı yüzde 0,5 arttı” diye konuştu.
40 YAŞ ALTI BAYANLARDA ÖMÜR KAYBI ORANLARI NEDEN ARTIYOR?
40 yaş altındaki genç bayanlarda mortalite olarak tanımlanan ömür kaybının azaltılmasına yönelik çalışmaların uzun yıllardır devam ettiğini hatırlatan Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Özcan Gökçe araştırmanın dikkat çektiği sonucu şöyle kıymetlendirdi:
“Uzun yıllar gerçekleştirilen çalışmalara bağlı olarak 20-40 yaş ortasındaki genç bayanlarda da nizamlı denetimlerin artmasıyla can kayıpları azaldı. Ayrıyeten onkolojik yolların gelişmesi, akıllı ilaçların üretilmesi de genç yaşta göğüs kanserine yakalanan insanların tedavi edilmesiyle birlikte 40 yaş altında mortalite (yaşam kaybı) oranları da kıymetli oranda düştü. Lakin bu araştırma bize 40 yaşın altındaki bayanlarda mortalitedeki azalma oranının durduğunu gösteriyor. Bu sonuca götürebilecek iki durum var. ya 20-40 yaş ortasındaki bayanların göğüs kanseri denetimi için tertipli muayeneye olan ilgisi azaldı ya da göğüs kanseri görülme oranı bu yaş kümesinde arttı. Bunun hangisinin hakikat olduğunu anlayabilmemiz için vakte muhtaçlık var.”
Sonucu anlamak için her ne kadar vakte gereksinim olsa da şahsî görüşünün 20-40 yaş ortası bayanlarda ilginin azaldığı istikametinde olduğunu söyleyen Prof. Dr. Özcan Gökçe, “Sanırım ailesinde ya da yakın etrafında göğüs kanseri görülen bayanlar denetimlerini nizamlı olarak yaptırıyor, olmayanlar denetimlerini yaptırmıyor” dedi.
GÖĞÜS KANSERİNİN GENÇLERDE DE GÖRÜLDÜGÜ GEREĞİNCE BİLİNMİYOR
Prof. Dr. Gökçe’nin verdiği bilgiye nazaran 40 yaş altındaki göğüs kanserlerinin büyük çoğunluğu BRCA-1 BRCA-2 gen mutasyonları ile birlikte kalın bağırsak kanseri, yumurtalık kanserleri üzere ailesel kanserlerle birlikte görülüyor. Aksi durumda 40 yaşın altında göğüs kanseri görülme riski azalıyor. Lakin genetik faktör olmasa da çevresel faktörler, sigara kullanımı, sıhhatsiz beslenme üzere nedenler göğüs kanserinin genç yaşlarda ortaya çıkmasını tetikleyebiliyor.
Bayanların geç evlenmesi, doğurganlık yaşının 30’lu yaşların üstüne çıkmasının da bu durumu etkileyebileceğini hatırlatan Prof. Dr. Gökçe, “Ancak yeniden de göğüs denetimlerini yaptırmak için tabibe başvurmamalarının asıl kıymetli faktör diye düşünüyorum. Zira hala göğüs kanseri 40 yaşın üstünde başlıyormuş üzere bir algı var. Bu nedenlerle de 40 yaş altında bayanlarda göğüs kanseri görülme oranları artıyor olabilir” sözlerini kullandı.
TARAMA PROGRAMLARI NE DİYOR?
40 yaşın üzerinde görülen bir hastalıkta yüzde 10’luk bir popülasyonu genç yaşta mamografi taraması yapmanın dünya genelinde de bir manası bulunmadığını söyleyen Prof. Dr. Gökçe, lakin tarama olmasa da tertipli olarak denetimlerin yapılması ve ultrason taramalarının yapılmasının bu yaş aralığında hayli kıymet taşıdığına işaret etti.
40 yaş altındaki genç bayanlara ultrason denetimi ve kuşkulu bölgelerden biyopsi alınmasıyla göğüs kanserini erken teşhis etmenin mümkün olduğunun altını çizen Prof. Dr. Gökçe, risk kümeleri ve yapılması gereken denetimlerle ilgili şu bilgileri verdi:
“İlk olarak ailesinde 1. derecede akrabalarında göğüs kanseri görülen şahısların 40 yaş altında nizamlı denetimlerini yaptırmalarını öneriyoruz. Zira bu risk kümesindeki bireylerde göğüs kanseri görülme mümkünlüğü olağan popülasyona nazaran 17 kat fazladır. Bunun dışında sigara kullanan, fastfood yüklü beslenen, obez ve fazla kilolular, doğum denetim haplarını çok uzun mühlet kullanmış bireyler, PKOS ya da endometriozis hastalıkları nedeniyle hormonal tedavi alanların kesinlikle 40 yaşın altında tertipli denetimlerini ve ultrasonografilerini yaptırması gerekir. Baba faktörü daha az tesirli olmakla birlikte ailede baba da dahil olmak üzere kalın bağırsak kanseri varsa göğüs kanserine yatkınlık daha fazla olabileceği de unutulmalıdır.”
ERKEN EVREDE BÜSBÜTÜN DÜZGÜNLEŞME BAHTI ÇOK YÜKSEK
Erken evre göğüs kanserlerinde yani evre-2’yi geçmemiş göğüs kanserlerinde büsbütün tedavi edilebilme bahtının epeyce yüksek olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Özcan Gökçe, “Ancak teorik olarak genç yaşta karşılaşılan göğüs kanserinin 40 yaş hatta 50 yaşın üstündeki bireylere nazaran süratli seyretme mümkünlüğü daha fazladır. 70 yaşındaki bir şahısta göğüs kanserinin ilerlemesi, metastaz yapması 30 yaşındaki bir beşere nazaran daha yavaş seyreder. Hasebiyle genç yaşlarda ortaya çıkan göğüs kanserinin erken evrede yakalanması çok büyük kıymet taşır” diye konuştu.
“GENÇ YAŞTAKİ GÖĞÜS KANSERİ DE MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM GEREKTİRİR”
40 yaş altı göğüs kanserli bayanlara yönelik olarak da tedavi seçeneklerinin bulunduğunu hatırlatan Prof. Dr. Gökçe, “Erken tespit edildiğinde bu bayanların tam tedavi sonrasında bebek sahibi olabilmeleri mümkün olur. Göğüs derisi-meme başı esirgeyici tekniklerle tıpkı seansta protez yerleştirilmesiyle de estetik görünüm korunabilir” dedi.
Prof. Dr. Gökçe, “Bu olaylarda göğüs klasik göğüs kanseri tedavisine devam edilir. Kelam konusu bireylerde de taramayı yapabilmek için radyoloğa, biyopsiyle tanıyı koyabilmek için patoloğa, tedaviyi tam yönlendirebilmek ve takip için onkoloğa, ameliyatı gerçekleştirebilmek için cerraha gerekirse radyasyon onkolojisi yapabilmek için de radyasyon onkoloğuna ve tüm bu süreçler boyunca hastanın psikolojisini sağlam tutabilmek için psikiyatriste gereksinim var. Münasebetiyle multi disipliner bir yaklaşımla hasta genç yaşta bile olsa tam tedaviyi sağlayarak onu hayatta tutabilmek mümkündür” diyerek kelamlarını noktaladı.