Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Togo, Burkina Faso ve Liberya’ya hem Türkiye olarak hem de Türk Kurulu olarak önümüzdeki periyotta aşı bağışında bulunacağız.” dedi.
Konuşmasına, Türkiye’den dost ülke Togo’ya Cumhurbaşkanı seviyesinde birinci ziyareti gerçekleştirmenin memnunluğunu yaşadığını tabir ederek başlayan Erdoğan, Gnassingbe’yi, 2014 yılında misyona başlama merasimine iştiraki vesilesiyle Ankara’da konuk ettiğini hatırlattı.
Son periyotta düzenlenen karşılıklı üst seviye ziyaretlerin ikili münasebetlerde değerli bir ivme yakalanmasını sağladığına işaret eden Erdoğan, bu ziyaretler vesilesiyle birçok mutabakat imzalandığını, iş birliği alanları üzerinde mutabık kalındığını söyledi.
Gnassingbe ile bölgesel bahisler hakkında fikir alışverişinde de bulunduklarını belirten Erdoğan, “Türkiye, Togo’nun bölgesinde ve Afrika kıtasının genelinde ihtilafların barışçıl tahlili konusunda yürüttüğü etkin dış politikayı takdirle izlemektedir.” diye konuştu.
Türkiye’nin Lome Büyükelçiliğini 1 Nisan 2021’de faaliyete geçirdiklerini söyleyen Erdoğan, Togo’nun da yıl sonuna kadar Ankara Büyükelçiliğini açacağını söz etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Togo’nun FETÖ terör örgütüyle uğraşımız bağlamında verdiği dayanak takdire şayandır. Sayın Cumhurbaşkanı, şahsen verdiği talimatlarla Togo’daki FETÖ okulunun kapatılmasında ve Maarif Vakfımızın okul açmasında ülkemize takviye olmuştur. FETÖ ile mücadelemizdeki bu kararlı duruşundan dolayı kendisine şahsım, milletim ismine teşekkür ediyorum.” dedi.
Lome’de Türkiye Maarif Vakfının iki okulunun faaliyete geçmiş durumda olduğunu lisana getiren Erdoğan, “Maarif Vakfımız verdiği kaliteli eğitimle Togo eğitim sistemine ve Togolu öğrencilerin yetişmesine değerli katkılar sağlayacaktır. Bugünkü ikili görüşmemizde, Maarif Vakfımızın Liderine da bunu hatırlatmak istiyorum. Bir de Maarif Vakfı olarak bir spor okulu açması noktasında kendileriyle mutabık kaldık.” diye konuştu.
Şimdi istek edilen düzeyde olmasa da iki ülke ortasındaki ekonomik ilgilerin giderek geliştiğini söyleyen Erdoğan, “2020 yılında 148 milyon dolarlık ticaret hacmine ulaştık. 2018-2022 Ulusal Kalkınma Planımız çerçevesinde Türk firmaları turizm, tarım, güç, inşaat üzere kesimlerde Togo’da örnek gösterilecek yatırımlara imza atmaya hazırdır.” tabirlerini kullandı.
Kalkınma alanındaki iş birliğini de kararlılıkla sürdürdüklerini belirten Erdoğan, “Türk İşbirliği ve Uyum Ajansı Başkanlığımızca 2012 yılından bu yana Togo’da sıhhat ve eğitim alanında birçok proje gerçekleştirildi. Tıpkı biçimde şimdiye kadar Türkiye burslarından 89 öğrenci yararlandı. Bu sayının artarak devam etmesini istek ediyoruz.” dedi.
Koronavirüs salgınıyla uğraş kapsamında da dayanışmalarını sürdüreceklerini vurgulayan Erdoğan, “Togo, Burkina Faso ve Liberya’ya hem Türkiye olarak hem de Türk Kurulu olarak önümüzdeki devirde aşı bağışında bulunacağız. Türk Kurulu üyesi Azerbaycan ve gözlemci üye Macaristan’ın da katkılarıyla aşıları sizlere ulaştıracağız.” diye konuştu.
Erdoğan, Cumhurbaşkanı Gnassingbe ve Togo halkına misafirperverlikleri için teşekkür etti.
“Tekrar geleceğim”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, daha sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Ziyarete ait bir soru üzerine Erdoğan, “Cumhurbaşkanı seçildiğimde bildiğiniz üzere Gnassingbe yemin törenime katılmıştı. O günden bu güne olağan Togo’ya ve kıymetli dostuma bu türlü bir adeta borcum vardı ve kendilerine bu borcumu birinci fırsatta gidereceğimi söylemiştim. Artık de Togo’ya bu ziyaretle bu borcumu gidermiş oldum.” dedi.
Bugüne kadar Afrika’ya yaptığı ziyaretlere de değinen Erdoğan, misyon mühleti boyunca 28 Afrika ülkesine 38 ziyaret gerçekleştirdiğini bildirdi. Erdoğan, “Bunlar artık daha da artıyor. İşte şu anda gördüğünüz üzere dün Angola, bugün Togo ve buradan da Nijerya’ya geçeceğiz. Çok kısa bir vakit içerisinde Afrika’da 3-4 ülkeye tekrar geleceğim, tekrar geleceğim, tekrar geleceğim.” sözünü kullandı.
Erdoğan, FETÖ’nün Afrika’daki yapılanmasına karşı yürütülen çabaya ait soru üzerine de şunları söyledi:
“Değerli dostum Gnassingbe hakikaten FETÖ konusunda hassas. Burkina Faso, Liberya onlarla da yapacağımız görüşmede katiyetle alışılmış ki bu FETÖ konusu yeniden gündeme gelecek ve ağır bir biçimde biz FETÖ belasından bu ülkelerin, bu dost, kardeş ülkelerin de temizlenmesini istiyoruz ve onların da bu hususta tıpkı hassasiyet içerisinde olduğunu biliyorum, görüyorum. İnşallah bunu başaracağız.”
İki ülkenin hangi alanlarda ilgileri geliştirmek istediği tarafındaki soruya karşılık Erdoğan, siyasi, askeri, ekonomik, güvenlik alanlarında alakaları geliştirmek istediklerini tabir etti. Togo’nun stratejik bir noktada bulunduğunu belirten Erdoğan, bu cins adımları birlikte atabileceklerini bildirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
“Özellikle de savunma sanayiinde bir arada atabileceğimiz adımlarımız var. Tarımda tekrar bir arada atabileceğimiz adımlar var. Bunun yanında bilhassa bizim terörün bu bölgeye sızmaması için de askeri güvenlik iş birliği adımlarını da atabiliriz. Bunu ikili görüşmede de kıymetli dostuma söyledim ve her vakit biz bu bahiste da Togo’nun yanında yer almaya devam edeceğiz.”
İki ülke ortasında 2 mutabakat imzalandı
Bu ortada, basın toplantısı öncesinde Erdoğan ve Gnassingbe’nin huzurunda iki ülke ortasındaki muahedeler imzalandı.
Bu doğrultuda, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Togo Dışişleri Bakanı Robert Dussey tarafından, iki ülke hükümetleri ortasında, “Diplomatik Temsilcilikler için Arsa Takasına Ait Protokol” ve “Türkiye Maarif Vakfı ve Togo Cumhuriyeti Ortasında Mesken Sahibi Ülke Anlaşması” imza altına alındı.???????