Tyana Antik Kenti’nde kazılara devam ediliyor
Niğde’de örneği az bulunan sekizgen planlı kilise gün yüzüne çıkarılacak
NİĞDE – Niğde’nin Bor ilçesine bağlı Kemerhisar Beldesi’ndeki Tyana Antik Kenti’nde hafriyat çalışmaları devam ediyor.
Kapadokya’nın güney kenti olan Tyana, bölgenin en eski yerleşimlerinden birisi. Pek çok uygarlığa konut sahipliği yapan Kemerhisar, Hititler periyodunda Tuwanuva, Roma periyodunda ise Tyana olarak tanınıyor. I.II. ve III. dereceli arkeolojik sit alanı olarak müdafaa altına alınan antik kent, saraylarla, tapınaklarla, su kemerleriyle ve yerleşim üniteleriyle büyük bir kent pozisyonunda. Roma Çağı’nda iki sefer Güney Kapadokya Krallığı’nın başşehirliğini yapan bölge Anadolu’yu Mezopotamya’ya bağlaması sebebi ile her periyot stratejik kıymete sahip olmuş. Günümüze kadar kesintisiz yerleşim özelliği ile bilinen antik kent, Filozof Apollonius’un doğum yeri olması nedeniyle de dikkat çekiyor. Tarihi antik kentte 6 üniversitenin işbirliği ile yürütülen hafriyat, bu yıl tüm dünyayı tesiri altına alan korona virüs salgını nedeniyle belirlenen kurallara nazaran yapılıyor. Yürütülen hafriyat çalışmaları hakkında bilgi veren Hafriyat Lideri Aksaray Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Osman Doğanay hedeflerinin bölgeyi bütün görkemi ve hoşlukları ile Kapadokya turizm destinasyonları içerisine dahil etmek olduğunu söyledi. Doğanay; “2016 yılından beri Tyana Antik Kentinde hafriyat çalışmaları yapıyoruz. Buradaki hafriyatlar 2016-2019 yılları arsında Niğde Müze Müdürlüğü başkanlığında şahsımın bilimsel danışmanlığında devam etti. 2020 yılı itibariyle de Cumhurbaşkanlığı kararı ile hafriyat statüsüne kavuştu. Tyana Antik Kenti Niğde İli Bor İlçesi Kemerhisar beldesinde yer alıyor. Beldenin konseyi olduğu alan antik kentin üzerinde. Burası Gülek Boğazı’nın İç Anadolu’ya açılan bir kapısı. İç Anadolu’dan Akdeniz kıyılarına ve Mezopotamya havzasına açılan yolların tam stratejik bir pozisyonunda yer alıyor bu sebeple 4 bin yıldır burada kesintisiz bir yerleşim kelam konusu.” dedi.
Yerde materyallerin ve kalıntıların büyük bir çoğunluğunun Roma ve Bizans devirlerine ilişkin olduğunu belirten Doğanay, başta Aksaray Üniversitesi öğretim elemanları olmak üzere Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Karamanoğlu Mehmet Beyefendi Üniversitesi, Mersin Üniversitesi, Nevşehir ve Konya Teknik Üniversitesinden öğrenciler hocalar kazılarımıza iştirak ediyor. Bu yıl hafriyat malum pandemi sebebi ile küçük bir takımla dönüşümlü olarak çalışıyoruz. Maksadımız buradaki antik bütün görkemi ile, hoşlukları ile Kapadokya turizm destinasyonları içerisine sokmak ve bilimsel açıdan da bilinmezleri yahut kimi merak edilen konuları gün yüzüne çıkartmak, aydınlatmak olacak” dedi.
Anadolu’da az örneği bulunan sekizgen planlı bir kilisenin gün yüzüne çıkarılacağını söyleyen Doğanay, “Tyana kenti denilince akla birinci su kemerleri geliyor. Kentin en görkemli yapıları bu su kemerleri. Su kemerlerden su gelmesini sağlayan sistemler, rezervuarlar bir roma hamamı var olimpik ölçülerde bir havuz var ve bugün hafriyatını yapmakta olduğumuz yerde sekizgen planlı bizim octagon dediğimiz bir kilisenin içerisinde çalışmalar yapıyoruz. Bu kilise plan itibariyle Anadolu’da çok az örneği olan bir yapı ve biz bunu 4 yıldır devam eden hafriyatlarda aşağı üst varsayım ediyorduk ancak geçen yılki kazılarımızda bulunan sikkeler ve öbür yazılı gereçlerle M.S 4.yy kilisenin en erken evresinin inşa edildiğini biliyoruz. Daha sonraki yıllarda da imal evreleri geçirmiş kilise şuanda bildiğimiz kadarıyla 4 üretim evreli bir kilise. Kesintisiz bir yerleşim olması sebebiyle kamulaştırılan alanlarda günümüz yapılarını yıkıyoruz ve altındaki kültür tabasına ulaşarak çalışmalarımıza devam ediyoruz” tabirlerini kullandı.
Kaynak: İHA
Haberler.com
