Kente hakim zirvedeki türbe gizemini koruyor
TOKAT – Tokat kent merkezine hakim doruğa yüzyıllar evvel defin edilerek ismine türbe yapılan ‘Gıj Gıj Baba’ gizemini koruyor.
Tarihi kaynaklara nazaran Malazgirt savaşından evvel Horasan’dan Tokat’a yerleşen asıl ismi Hasan olarak bilinen ‘Gıj Gıj Baba’, ismi ve zirvede yer alan mezarı ile dikkat çekiyor. Birkaç yıl evvel onarımı yapılan türbenin inşa tarihi ise bilinmiyor. Kente hakim bir noktada bulunan Gıj Gıj doruğuna arabayla çıkılarak birkaç kilometre yürüdükten sonra türbeye ulaşılabiliyor. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Lideri, Arkeolog – Sanat Tarihçisi Ekrem Anaç, büyük veli olarak bilinen Hasan Dede’nin vefat edince ismiyle anılan doruğa defin edilmiş olduğunu söyledi. Türbenin gizemini koruduğunu tabir eden Anaç, “Kaynaklarımızda fazla bir malumat yok ancak internette şöyle bir bilgi dolaşıyor: “Malazgirt’ten evvel Anadolu’nun İslamlaşması Türkleşmesi için Yesevi dervişi olarak Anadolu’ya gelmiştir” diye. Ancak bu anlatımda bir sorun var. Zira Hz’in doğumu 1093, yani Malazgirt’ten sonra doğmuş. Bu durumda bu türlü bir şey mümkün gözükmüyor. Gıj Gıj Hasan baba ile ilgili kimi rivayetler var. Görkemli bir insan olduğu, yürürken ayakkabılarından Gıj Gıj diye ses geldiği biçiminde bilgiler var. Bunun dışında çok geniş bir malumat yok.O doruğun gerisinde Hasan Baba diye bir zirve var. Muhtemelen onun ismine atfen kurulmuş bir köy olduğu tarafında rivayet var” dedi.
Çokça ziyaret ediliyor
Anaç, türbeyle ilgili Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde kimi bilgilere rastlandığını belirterek, “Evliya Çelebi burada bir zaviye olduğunu söylüyor. 4 yoksulda bu zaviyede kalıyor. Yani orada bir dergah varmış. Evliya Çelebi’nin Anadolu’ya seyahati 1630 yılında. 17. Yüzyılın başında burada bir türbe ve zaviye var imiş. Hem Sünni hem de Alevi kardeşlerimizin çokça ziyaret ettiği türbe burası” diye konuştu.
“Büyük zatlar doruklara gömülmek isterlermiş”
Türbenin doruğa yapılmasının taşıdığı manaya dikkat çeken Anaç, “Bu tıp büyük zatlar zirvelere gömülmek isterlermiş. Hangi kente giderseniz gidin o kentin en yüksek zirvesinde bir veli, evliya mezarı olduğunu görürsünüz. Bu nasıl bir metafizik, dünyada nasıl bir karşılığı var bilmem fakat bu türlü bir gelenek, yaklaşım her yerde var. Yozgat’ta, Ankara’da da bu türlü bir gelenek var. Bunun motivasyonu nedir hangi sebepten ötürü yapılıyorlar bu hususta bilgi sahibi değilim” sözlerini kullandı.
Kaynak: İHA
Haberler.com
