2019 yılının sonunda birinci olarak Çin’de ortaya çıkan koronavirüs, tüm dünyayı etkilemişken başlarda pek çok soru işareti oluşturmaya da devam ediyor. Koronavirüs hakkında merak edilenler, nasıl bulaşır, ne yolla bulaşır, tesirleri nelerdir diye düşünüp dururken; bir de hangi maskeyi kullanmalıyız sorusu başları karıştırıyor.
Kimi uzmanlar kalın bir pamuklu fuların da koronavirüsten koruyabileceğini söz ederken kimi ise sahiden çok daha dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor. “Hangi maskeyi kullanmalıyız?” sorusu tam olarak yanıt bulamamış olsa da, “Hangi maskeyi kullanmamalıyız?” sorusu araştırmalar sonucu karşılık bulmuş üzere görünüyor.
YÜZ MASKESİ HAKKINDA BİLMENİZ GEREKEN 4 HUSUS
Uzmanlar toplum ortasında maske kullanımını neden öneriyor?
Araştırmalar COVID-19’a sahip şahısların değerli bir kısmının semptom göstermediğini gösteriyor. Virüsü taşıdığını fark etmeyen şahıslar virüsün daha fazla yayılabileceğini gösteriyor.
Koronavirüsün çoklukla konuşarak, öksürerek yahut hapşırarak diğerlerine yakın aralıkta çarçabuk yayılabileceği gerçeğiyle birleştiğinde uzmanlar bilhassa birtakım maskelerin kullanımını öneriyor.
Dünyanın pek çok noktasında maske kullanımı artık zarurî. Mağazalarda, toplu taşıma araçlarında başlayan bu mecburilik birçok bölgede devam ediyor. Pekala her maske birebir etkiyi gösteriyor mu?
Covid-10 hastaları neden maske kullanmalı?
Damlacıkların yayılmasından korunmak için, COVID-19 hastalığı olanlar öbür şahıslarla temas halindeyken cerrahi yahut kumaş maske takmalıdır. Hasta olan kişi maske takamıyorsa bakıcısı yahut hekimi maske takmalıdır. Hastane ortamında tedavi gören hastalar, hastane kurallarına uymalıdır.
Sıhhat çalışanlarının maske kullanımı nasıl olmalı?
COVID-19 testi yapan ve tedavi eden sıhhat çalışanlarının, COVID-19 hastası olan yahut hasta olduğundan şüphelenilen şahıslarla direkt etkileşime girmeden evvel, tıbbi kullanım için tasarlanmış N95 teneffüs maskesi üzere profesyonel teneffüs aygıtlarına muhtaçlığı vardır.
N95 teneffüs maskeleri yüze sıkıca oturur ve teneffüs damlacıklarının karşı taraftan geçmesini önlemek için havayı filtreler. Ayrıyeten, koronavirüs hastalarını tedavi eden bakım gruplar, gözleri, burnu ve ağzı teneffüs damlacıklarından kaynaklanan kontaminasyondan koruyan yüz siperlikleri ve gözetici giysiler de giyer.
Hasta bölgelerinde bulunan fakat direkt COVID-19 hastalarıyla temasa geçmeyen sıhhat çalışanları ise koronavirüsün mümkün yayılmasına karşı korunmak için cerrahi ve kumaş yüz maskeleri kullanıyor.
Bez maskeler tıbbi sınıfta olmamakla birlikte, hasta olmayan ortamlarda öksürükle bulaşabilecek damlacıkları önlemek ve insanları yüzlerine dokunmamalarını hatırlatmak için yardımcı olmaktadır. Lakin hastalara tıbbi bakım sağlamak için uygun değildirler.
Koronavirüsten korunmak için ferdî paklık ve toplumsal aranın ehemmiyeti nedir?
COVID-19’a karşı korunmanın en iyi yolları fizikî ara ve sık sık el yıkama olsa da, en iyi seçenek mecburî olmadıkça meskenden çıkmamak. Tabi, çalışan beşerler için sıkıntı bir durum olması sebebiyle uzmanlar maske kullanımını, ellerimizle fazla temas etmemeyi ve toplumsal arayı müdafaayı öneriyor.
KORONAVİRÜS SÜRECİNDE HANGİ MASKEYİ KULLANMALIYIZ?
Kumaş maske | Cerrahi maske
Yapılan araştırmalarda bir model başı kullanıldı. Manuel bir pompadan gelen basınç darbesi ile öksürme ve hapşırma hareketi simülasyon haline getirildi. Yapılan yeni incelemelerde, kumaş maskelerin Covid- 19 riskini azaltmada daha fazla tesirli olduğu görülüyor.
Valfli maske
Valfli maskeler, koronavirüs dalgası birinci çıktığında en çok ilgi gören maskeydi. Daha kalın olması, yüzü daha iyi sarması sebebiyle çok tercih edildi. Tabi bir de daha değerli olması diyebiliriz. Değerli olan biraz daha fazla inanç verir mantığıyla da çok tercih edilmiş olabilir. Ekshalasyon valfli maskelerin ve şeffaf plastik siperliklerin daha tanınan olduğu kanıtlandı, lakin araştırmacılar ne kadar tesirli olduklarını anlamak istedi. Pekala, valfli maske hakikaten işe yarıyor mu?
The Sun’da yer alan bilgilere nazaran, valfli maske koronavirüsün yayılmasını önlemede faydasız. Uzmanların açıklamalarına nazaran, valfli maske ve şeffaf plastik siperliklerin Covid-19 bulaşmasını engellemediğini tez etti.
Pekala neden daha etkisiz olduğu belirtildi? Yapılan araştırmalarda, bilim adamları “ekshalasyon portu” olan maskelerin, filtrelenmeden evvel hava valfinden çok sayıdan damlacık çıktığını keşfettiler. Damlacık çıkmasına müsaade veren valfli maskeyi takan kişi enfekte olursa, Covid-19’un bulaşmasını durduracak bir maske kullanmadığı manasına geliyor.
Şeffaf siperlik
İncelemelerde, şeffaf siperliğin aktifliği de test edildi. Bunların cerrahi yahut kumaş maskelerden daha az tesirli olduğunu bulundu.
Şeffaf siperlik ile bir öksürük ve hapşırıktan kendinizi koruyabilirsiniz. Damlacık yoluyla bulaşan virüsün birinci hareketinden korunsanız bile maske takılması yeniden de öneriliyor. Ayrıyeten, dışarı atılan damlacıklar, siperlikten dışarı basitçe bulaşabiliyor. Siperliği takan kişi Covid-19 taşıyorsa, etrafına bulaşmaması için siperliğin yanı sıra cerrahi maske yahut kumaş maske de takmalıdır.
Amerikan Fizik Enstitüsü’nde bulunan ve araştırmayı yöneten Dr. Siddhartha Verma şunları söyledi: “Öğrenciler okullara ve üniversitelere dönmeye başlıyor. Kimi öğrenciler daha rahat olması ve daha uzun müddet takabilme imkanı olduğu için yüz siperlerini kullanmanın daha iyi olup olmadığını merak ediyorlar. Pekala ya bu kalkanlar o kadar tesirli olmazsa? Yüz siperlikleri vakit içinde biriken damlacıklar dar bir alana yerleşir ve bu da potansiyel olarak enfeksiyonlara yol açabilir.”
Damıtılmış su ve gliserin damlacıkları ile yapılan araştırmada, Dr. Verma, “Çok uzun müddet askıda kalabilen Covid-19’un tesirlerini daha iyi görebilmek için küçük damlacıklarla çalıştık.” dedi. Böylelikle, virüsün ne kadar kolay yayılabileceği daha tesirli bir halde gözler önüne serildi.
Araştırma, Covid-19’un topluma yayılmasını en aza indirmek için, valfli maske ve yüz siperleri yerine yerine düz dizaynlı yüksek kaliteli kumaş yahut cerrahi maskelerin kullanılmasının tercih edilebileceğini öne sürüyor.
En iyi maskelerde bile bir dereceye kadar sızıntı olmaktadır. Bulaşma riskini azaltmak için maske takmanın yanı sıra toplumsal arayı korumak da çok kıymetlidir.
Haberler.com
