– 456 yıllık cami definecilerin maksadı oldu
Mimar Sinan’ın ürünlerinden olan Behram Paşa Camisine defineciler dadandı
Korona virüs salgını nedeni ile bir vade devam eden sokağa çıkma kısıtlamalarından yararlanan defineciler, caminin girişinde 1 buçuk metrelik kazı yaptı
DİYARBAKIR – Diyarbakır‘ın Sur ilçesinde bulunan ve devrin Diyarbakır Valisi Behram Paşa tarafından Mimar Sinan’a yaptırılan Behram Paşa Camisi, korona virüs salgını nedeniyle uygulanan kısıtlama periyodunda definecilerin gayesi oldu. Yetkililer, kapı girişinde kaçak kazı yapıldığının tespit edilmesi üzerine cürüm duyurusunda bulunuldu.
Sur ilçesi Ziya Gökalp Mahallesinde bulunan Behram Paşa Camisi, periyodun Diyarbakır Valisi Behram Paşa tarafından 1564 yılında Mimar Sinan’a yaptırıldı. 1564’te yapılan ve 1572 yılında tamamlanan Behram Paşa Camisi, korona virüs salgını nedeniyle kısıtlamaların uygulandığı devirde definecilerin gayesi oldu. Kapı girişinde yaklaşık 1 buçuk metrelik kazı cami imamı tarafından fark edilerek 8 Mayısta Diyarbakır Vakıflar Kesim Müdüriyetine aktarıldı. Kazı yapılan alan, Kültür Turizm Vilayet Müdüriyeti, Kültür Varlıkları Muhafaza Konseyi ve müze yöneticisinin ortak konsey kararıyla emniyet önlemleri alınarak kapatıldı. Camide güvenlik kameralarının kimilerinin yaklaşık 2 yıl evvel söküldüğü, olanın da çalışmadığı tespit edildi. Diyarbakır Vakıflar Kesim Yöneticisi Metin Evsen, hususun kendilerine intikal ettikten sonra gerekli çalışmaların yapıldığını, Diyanet İşleri Başkanlığının, Müftülüğün bu bahiste hassas olduklarını, vatandaşların da bu hoş ürünleri sahiplenmesi gerektiğini söz etti.
Mimar Sinan’ın kentteki 5 yapıtından biri
Diyarbakır Vakıflar Kesim Yöneticisi Metin Evsen, Behram Paşa Camisinin Mimar Sinan’ın kentteki 5 ürününden biri olduğunu söyledi. Evsen, Mimar Sinan’ın kentteki birinci ürünlerinden olan Behram Paşa Camisinin ortamın en kıymetli yapıtları arasında konum aldığını lisana getirdi. Caminin mimari açıdan iftihar edilen bir eser olduğunu aktaran Evsen, “Behram Paşa Camisi ana kapı girişinde olan harim dediğimiz mekanda çukur kazılmış, üzerine tahta bırakılmış. Tahta burayı kamufle ediyor. 8 Mayısta cami hizmetlisi yönetime geldi. Bu durumu izah edince anında teknik eleman arkadaşları gönderdim. Son periyotta Diyarbakır’da sahiden tarihi dokuya çok büyük zarar veren kaçak kazı yapan defineciler var. Bunların biran önce bulunmasıyla ilgili ben vali beyefendi, Sur Kaymakamımız ve İlçe Emniyet Yöneticimiz ile görüştüm. Gerekli yazışmaları yaptım, telefonlarla kendileriyle de görüştüm. Gelgelelim burası tarihi, tescilli bir konum olduğu için bunun heyet boyutu da var. Ben Kültür Turizm Vilayet Yöneticimizi, Kültür Varlıkları Himaye Konseyinden bir arkadaşımızı, yeniden müze yöneticimizi buraya çağırdım. Emniyet önlemleri alınarak bu, yaklaşık 1 metre 50 santim kadar yapılan kazıda bu kazının kapatılmasıyla ilgili ortak bir karar aldık. Münasebetiyle burayı kapattık. Sonradan 9 Haziranda konseyden aldığımız bir kararla girişim kapsamında buranın tekrar eski haline getirilmesiyle ilgili çalışmaları başlattık” dedi.
“Kazının sokağa çıkma kısıtlaması devrinde yapıldığını iddia ediyoruz”
Cami imamının kendilerine haber vermemesi durumunda definecilerin kazıyı ileriye taşıyabileceğini düşündüklerini kaydeden Evsen, “Belki gayrı yanları de kazarlardı. Son devirlerde kültür varlıklarına büyük zararlar verilmeye başlandı. Biz Vakıflar Yer Müdüriyeti olarak, umumî müdüriyet olarak buranın kamera sistemini kurduk. Kameraların yaklaşık 1 buçuk, 2 sene evvel tamamının ortadan kaldırıldığıyla ilgili, çalındığıyla ilgili bize haber verildi. Bu pandemi süreci, sokağa çıkma kısıtlamaları bu üzere fiili durumlarda definecilerin tahminen de en çok aradığı ortamlardan bir tanesi. Bu periyotta burada bir kazı yapıldığını biz kestirim ediyoruz. Ürünümüzün ana caddeden uzak oluşu, mahalle arasında oluşundan ötürü bir durum laf konusu. Bu mümtaz, kusursuz ürünün sahiplenilmesi lazım. Vakıflar Kesim Müdüriyeti olarak biz vazifemizi esasen yapıyoruz. Umumî müdüriyet talimatlarıyla biz buradaki her türlü restorasyon çalışmalarını yapıyoruz. Lakin tabi biz mülkiyet sahibi olarak restorasyon çalışmalarını yaparken, bunların korunması ve aklığıyla ilgili Diyanet İşleri Başkanlığımız, Müftülüğümüz bu bahisteki hassasiyetlerini göstermeleri lazım. Münasebetiyle bu yapıtlara hepimizin, ilgili kurumların ve vatandaşlarımızın da bu şık ürünü sahiplenmesi lazım ki bir daha buna emsal her hangi bir kazı yapılmasın” diye konuştu.
Kaynak: İHA
Haberler.com
