Sanat kokan 150 yıllık köy odaları ziyaretçilerini bekliyor

Ahşaba işlenen göz parıltısı köy odaları

Usta ile çırağının yaptığı köy odaları devrana direniyor

Çırağın sanatkara meslek bıraktırdığı 150 yıllık odaların Türkiye‘de bir eşinin daha olmadığı söz ediliyor

GÜMÜŞHANE – Gümüşhane’nin Sarıçiçek köyünde usta ve çırağın külliyen ahşaptan yaptığı el emeği göz parıltısı misafir odaları aradan geçen 150 yıla karşın zarafetini ve sıklığını koruyor.

Merkeze bağlı ve denizden 2 bin 80 metre yükseklikteki köyde kündekari işlemeleriyle Türk mimarisinin örneklerinin sergilendiği köy odaları, halk sanatının, ağaç oymacılığının tüm zarafetini günümüze taşıyan birer şaheser olarak nitelendiriliyor.

Rivayetlere nazaran odalarım prodüksiyonu 1873 yılında Hacı Ömer Ağa’nın kervan yolu üzerindeki köye gelen misafirlerini ağırlamak için oda yaptırmak istemesiyle başladı.

“Usta iken olduk şakirt” deyip mesleği bıraktı

Odaların kendi namına yaraşacak biçimde olmasını isteyen Hacı Ömer Ağa, hiçbir masraftan kaçınmayarak odayı yapacağını duyurarak iki kişiyi köye davet eder. Bir müddet sonra sanatkarla çırağının arasında anlaşmazlık olunca sanatkarın yolladığı çırağa bu sefer köydeki Şaban Ağa öbür bir oda yapmasını teklif edince usta ve çırağı birbirinin yaptığını görmediği 50 metre uzaklıktaki odaları yapmaya başlarlar.

Renklerle desenlerin entegrasyonu dikkat çekiyor

İçerisinde oturma yeri, ocaklar, dolaplar, raflar, kahve köşkleri ve sedir bulunan odaların güvelere karşı 1970’li yıllarda tahrip edilmeden birtakım boyaları yenilense de sanatsal kıymetinden hiçbir şey kaybetmeyen odalar iç ahengi, yapıldığı birinci günün tazeliği, renklerin, desenlerin entegrasyonuyla oymacılık sanatının en ince detaylarını yansıtıyor.

Uzun kış gecelerinin karar sürdüğü Gümüşhane köylerinde hayatın vazgeçilmezi olan köy odalarında misafirlerin ağırlandığını, sohbetlerin yapıldığını ve adeta köyün toplumsal hayatının kalbinin attığı yanlar olduğunu kaydeden Sarıçiçek köyü muhtarı Salim Gündüz, “Gelen giden çok oluyor. Desenleri çok beğeniyorlar. Birtakım bilirkişiler bu odaların benzerinin Türkiye’de olmadığını söylüyorlar. Umumide bu formda misafir için yapılan odaların benzerleri İran’da olduğu söyleniyor” dedi.

“Bizim köyümüzde oda kültürü devam ediyor”

Hem köylülerin hem de yere gelen bilirkişilerin çırağın yaptığı odanın işçiliğinin daha iyi olduğunu söz ettiklerini kaydeden Gündüz, “Kervan yolu üzerinde konum alan köyümüzde yapılan bu odalarımız külliyen misafire yönelik yapıldı. Altında at ahırları var. Şuanda bu odalar bizim hem taziye konutumuz hem misafirhanemiz hem düğün salonumuz hem cenaze her hedefle kullanıyoruz. Bizim köyümüzde kahve kültürü yok, oda kültürü devam ediyor” diye konuştu.

“Bu odalar bizim mirasımız, tarihimiz”

Hacı Ömer Ağa’nın dedesi olduğunu ve odaların 500’den fazla varisi olması nedeniyle bir şey yapamadıklarını söz eden Gündüz, “Şaban Ağanın da varisleriyle birlikte günümüzde 500’den fazla varisi var bu odaların. Varisler bir araya gelip muahede sağlanmadığından ötürü mülkünü veremedik. Buraya gelen kişiler etrafındaki nizamı beğenmiyorlar. Birde odaların bakımsızlığından yakınıyorlar. Odalarımız biraz hizmetten mahrum. Büsbütün bakıma muhtaçlığı var. Ne yapabiliyoruz ne yıkabiliyoruz. Hizmet bekliyoruz, yatırım bekliyoruz. Bu odalar bizim mirasımız, tarihimiz” formunda konuştu.