Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin getirdiği avantajları en etkin biçimde kullanıp, bütçeden millet için en güzel sonuçları, çıktıları sağlayacaklarını belirterek, “Son 18 yılda olduğu gibi bütçenin uygulanmasında mali disiplinden taviz vermeyeceğiz.” dedi.
Oktay, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi ile 2019 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin sunumunda, 2021 yılı bütçesini, Yeni Ekonomi Programı (YEP) kapsamında açıklanan ekonomik, mali ve sosyal hedeflerle uyumlu olacak şekilde hazırladıklarını anlattı.
2021 yılı için bütçe giderlerinin 1 trilyon 346,1 milyar, faiz hariç giderlerin 1 trilyon 166,6 milyar, bütçe gelirlerinin 1 trilyon 101,1 milyar, vergi gelirlerinin 922,7 milyar, bütçe açığının ise 245 milyar lira olarak öngörüldüğünü bildiren Oktay, 2021 yılı bütçe ödeneklerinin 2020’ye göre yüzde 22,9 arttığını, bu artışın yaklaşık 250,7 milyar liraya tekabül ettiğini kaydetti.
Temel harcama kalemleriyle yüksek artış olan harcama kalemlerini sıralayan Oktay, 2020’ye göre sermaye giderlerinin yüzde 83,3 artışla 56,6 milyar liradan 103,7 milyar liraya, başta kamu sermayeli kuruluşlara yapılan sermaye transferleri olmak üzere borç verme giderlerinin yüzde 40,2 artarak 27,1 milyar liradan 38 milyar liraya yükseldiğini belirtti.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, Personel Giderleri ve Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri ile Personel Giderlerini Karşılama Ödeneği’nin toplam bütçe giderleri içindeki payının ise yüzde 28,6 olduğuna dikkati çekerek, “Kamu personel giderleri enflasyon hedefleri ile kamuda istihdam edilecek yeni personel alımı kapsamında bir önceki yıla göre yüzde 15,3 artarak 385 milyar 10 milyon liraya, Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan transferler 2020 yılına göre yüzde 18,7 artarak 259,7 milyar liraya yükselmiştir.” diye konuştu.
“Performans esaslı program bütçeye göre hazırladık”
Oktay, 2021 yılı bütçesinde personel giderlerinin 326,6 milyar, Sosyal Güvenlik Kurumlarına devlet primi giderlerinin 54,5 milyar, mal ve hizmet alım giderlerinin 89,1 milyar, cari transferlerin 536 milyar, sermaye giderlerinin 103,7 milyar, sermaye transferlerinin 8,8 milyar, borç verme giderlerinin 38 milyar, yedek ödeneklerin 9,9 milyar ve faiz giderlerinin 179,5 milyar lira olduğunu bildirdi.
Fuat Oktay, “2021 Yılında Merkezi Yönetim Bütçe gelirlerinin 2020 yılı gerçekleşme tahminine göre yüzde 13,2 artışla 1 trilyon 101,1 milyar lira, vergi gelirlerinin yüzde 16,7 artarak 922 milyar 744 milyon lira, vergi dışı gelirlerin ise 178 milyar 402 milyon liraya ulaşacağı tahmin edilmektedir.” ifadelerini kullandı.
Gelecek yılın bütçesinde 195,3 milyar lira gelir vergisi, 105,2 milyar lira kurumlar vergisi, 213,7 milyar lira ÖTV, 70,6 milyar lira dahilde alınan KDV, 194,9 milyar lira ithalatta alınan KDV, 18,5 milyar lira MTV, 28,5 milyar lira BSMV, 23,8 milyar lira damga vergisi, 34,4 milyar lira harçlar, 37,9 milyar lira diğer vergiler, 178,4 milyar lira da vergi dışı gelir öngörüldüğünü kaydeden Oktay, bütçenin sağlam ve sürdürülebilir gelirlere dayanmasının, toplanan gelirlerin ise vatandaşlara hizmeti esas alan bir anlayışla kullanılmasının en temel öncelikleri olacağına işaret etti.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, mali yönetim alanında gerçekleştirdikleri reformlara ilave bir adım olarak 2021 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi’ni, performans esaslı program bütçeye göre hazırladıklarını anımsatarak, performans esaslı program bütçeyle birlikte kamu hizmetleri ile kaynak tahsisleri arasında güçlü bir bağ kuran, toplumun beklentilerini ön plana çıkaran, mali saydamlık ve hesap verebilirliğe katkı sağlayan bir bütçeyi TBMM Başkanlığına sunduklarını dile getirdi.
2021 yılı bütçesinde yatırımlara özel önem verdiklerine dikkati çeken Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Tarımsal sulama, eğitim, sağlık, sanayi altyapısı, Ar-Ge ve yenilikçilik ile lojistik ve ulaştırma altyapısı gibi Kalkınma Planında ön plana çıkan alanlarda büyük bir ivme yakalayacağız. Bu amaçla DSİ’nin sulama sektörü yatırımlarını 3,6 milyar liradan 8,9 milyar liraya çıkararak 2,5 katına yükseltiyoruz. Milli Eğitim Bakanlığı yatırım bütçesini ise tekli eğitime geçiş ve okul öncesi eğitim hedefimiz, okullardaki deprem güçlendirme faaliyetleri ve meslek liselerinin atölye altyapısı gibi özel önem verdiğimiz alanlar için 5,8 milyar liradan 11,3 milyar liraya çıkartıyoruz. Sağlık Bakanlığı ve üniversitelerin sağlık sektörü yatırımlarını toplam 11,6 milyar liradan 20,1 milyar liraya artırıyoruz.”
“Sağlık alanına ayrılan kaynak 238 milyar lira”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, 2020 yılında 204 milyon lira olan OSB ve KSS altyapı yatırımları için ayrılan kaynağı gelecek yıl 1 milyar 124 milyon liraya çıkardıklarını, bunun 5,5 katlık artış anlamına geldiğini vurguladı.
TÜBİTAK TARAL için tahsis edilen Ar-Ge bütçesini iki kat artırarak 2,2 milyar liraya yükselttiklerini de bildiren Oktay, demiryolu ve kent içi ulaştırma yatırımları için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının toplam sermaye giderleri ödeneğini 15,2 milyar liraya çıkardıklarını belirtti.
Oktay, gelecek yılın bütçesinde eğitime ayrılan paya ilişkin, “Eğitime ayırdığımız kaynağı, 2021 yılında 211,4 milyar liraya çıkarıyoruz. Böylelikle bütçe giderlerinin yaklaşık yüzde 15,7’sini tek başına eğitime ayırıyoruz. En temel kamu hizmetlerinden olan eğitim hizmetlerinin yaygın ve kolay erişilebilir olması noktasında çalışmalarımızı sürdürüyoruz.” değerlendirmelerinde bulundu.
2021 yılı bütçesinden öğrencilere doğrudan nakdi ve ayni olarak tahsis edilen ödenek tutarının 30,1 milyar lira olduğunu ifade eden Oktay, 2021 yılı bütçesinde, Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarına 78 milyar lira, yükseköğretim kurumları sağlık uygulama ve araştırma merkezlerine ise 5,1 milyar lira kaynak ayırdıklarına işaret etti.
Fuat Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Sağlık Bakanlığı ve yükseköğretim kurumları döner sermayeleri ile Sosyal Güvenlik Kurumundan yapılacak sağlık harcamaları da düşünüldüğünde sağlık alanına ilişkin ayrılan kaynak 238 milyar liraya ulaşacaktır. 2002’de yüzde 11,3 olan sağlık harcamalarının bütçe içerisindeki payını 2021’de yüzde 17,7’ye çıkarıyoruz. Bu kapsamda 2021’de tedavi harcamaları için 123 milyar lira, ilaç harcamaları için 60 milyar lira, aile hekimliği için 11,4 milyar lira kaynak ayırdık.”
– “İdare yatırımları için 103,7 milyar lira”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, 2021 yılında merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki idarelere yatırımları için 103,7 milyar lira kaynak ayırdıklarını kaydetti.
Hükümetleri döneminde verdikleri önem doğrultusunda yerel yönetimlere bütçeden ayrılan kaynak miktarının artırıldığını vurgulayan Oktay, “Büyükşehir ve diğer belediyelerimiz ile il özel idarelerimize ayırdığımız kaynağı yüzde 17,3 artırarak 114,3 milyar lira seviyesine ulaştırıyoruz.” bilgisini verdi.
Oktay, gelecek yıl ödeme gücü olmayan vatandaşların sağlık giderlerini karşılamak amacıyla 16 milyar lira, 65 yaş üstü yaşlıların, bakıma ihtiyacı olan engelli vatandaşların ve yakınlarına bağlanan aylıklar kapsamında 12,7 milyar lira, engelli vatandaşların evde bakımına destek amacıyla 10,6 milyar lira kaynak ayrıldığını ifade etti.
2021 yılında bütçesinde tarıma ayrılan kaynağın 42,4 milyar liraya çıkartıldığını belirten Oktay, “Bu kapsamda tarımsal destek programları için 22 milyar lira, tarım sektörü yatırım ödenekleri için 12,1 milyar lira, tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, tarımsal KİT’lerin finansmanı ve ihracat destekleri için 8,3 milyar lira kaynak ayırıyoruz.” dedi.
Oktay, tarımsal sulama yatırımları bu yıl 3,7 milyar lira düzeyindeyken 2021 yılında bu rakamın 9 milyar lira olacağına dikkati çekti.
Reel kesim destekleri için gelecek yılın bütçesinden 50,6 milyar lira kaynak ayırdıklarını ifade eden Oktay, şunları kaydetti:
“İşletmelerimiz tarafından sosyal güvenlik kurumuna ödenmesi gereken 27,7 milyar lira tutarındaki işveren primini, üretim ve istihdamın desteklenmesi amacıyla bütçemizden karşılıyoruz. Ekonomiyi canlandırmak için aldığımız tedbirler kapsamında hazine destekli kefaletle sağlanan krediler için 2021 yılı bütçesinde 5,5 milyar lira kaynak ayırdık. Tarımsal işletmelerin ihtiyaç duyduğu kredilere verdiğimiz faiz destek tutarını yaklaşık yüzde 30,5 oranında artırarak 5,5 milyar liraya çıkarıyoruz. İhracatçımızın rekabetçi gücünü artırmak amacıyla bütçeden ihracat destekleri kapsamında 4,1 milyar lira harcamayı hedefliyoruz. 2021 yılında bu amaçla Halk Bankası aracılığıyla kullandıracağımız esnaf kredileri için faiz desteği olarak 3,8 milyar lira kaynak ayırdık. Küçük ve orta ölçekli işletmelerimizin desteklenmesi amacıyla KOSGEB bütçesine 1,6 milyar lira kaynak ayırıyoruz.”
“En düşük memur maaşı yüzde 768 arttı”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) de değinerek, “2013 yılında devreye giren BES’te Doğrudan Devlet Katkısı sistemi kapsamında bütçeden aktarılacak devlet katkısı tutarının 5,8 milyar liraya ulaşmasını öngörüyoruz. Böylece 2021 yılı sonunda bütçeden karşılanan toplam devlet katkısı tutarı 31,4 milyar liraya ulaşmış olacaktır.” diye konuştu.
Fuat Oktay, 2002- Ekim 2020 döneminde kamu görevlilerinin aylık ve ücretlerinde enflasyonun oldukça üzerinde artış sağladıklarına işaret etti. Oktay, aile yardımı ödeneği dahil en düşük memur maaşının 2002 yılından Ekim 2020’ye kadar yüzde 768 artışla 4 bin 188 liraya ulaştığını, aile yardımı ödeneği dahil ortalama memur maaşının Aralık 2002’de 578 lirayken, yüzde 768 artışla bu ay itibarıyla 5 bin 16 liraya yükseldiğine dikkati çekti.
Bu yıl sonunda bütçe ve vergi gelirlerinin yılın başında hedeflenen seviyenin üzerine çıkacağını, toparlanmanın 2021 yılında da güçlenerek devam edeceğini ve bu durumun bütçe gelirlerine olumlu yönde yansımasını beklediklerini ifade eden Oktay, “2021’de, vergi gelirlerinin 2020’ye göre yüzde 16,7 artarak 922,7 milyar lira, vergi dışı gelirlerin ise yüzde 2,2 azalarak 178,4 milyar lira seviyesinde olmasını öngörmekteyiz. Toplam bütçe gelirlerinin ise yüzde 13,2 oranında artarak, 1 trilyon 101 milyar lirayı aşacağını tahmin ediyoruz. Vergi gelirlerinin milli gelir içindeki payının 2020 yılı seviyesinde olacağı, toplam gelirlerin milli gelir içindeki payının ise yüzde 19,5 olarak gerçekleşeceğini öngörmekteyiz.” ifadelerini kullandı.
Küresel ekonomiye ilişkin belirsizliklerin arttığı, risk iştahında dalgalanmaların yaşandığı, ekonomik aktivitenin ve ticaretin baskı altında kaldığı bu süreçte hükümet olarak zamanında aldıkları tedbirlerle ekonomiyi korumayı başardıklarını vurgulayan Oktay, Yeni Ekonomi Programı ile çerçevesini çizdikleri stratejik reformlar ve politikalarla da ekonominin makro şoklara karşı direncini artırmayı hedeflediklerini söyledi.
Fuat Oktay, “Vatandaş odaklı bir icraat bütçesi olarak hazırladığımız 2021 yılı bütçemizi, ülkemizin kalkınma hedeflerine ulaşma ve vatandaşlarımızın refahını artırma yönündeki çalışmalarımızın bir halkası olarak takdirlerinize sunuyoruz. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin getirdiği avantajları en etkin biçimde kullanarak bütçeden milletimiz için en güzel sonuçları, çıktıları sağlayacağız. Son 18 yılda olduğu gibi bütçenin uygulanmasında mali disiplinden taviz vermeyeceğiz.” değerlendirmelerinde bulundu.
2021 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve 2019 yılı Kesin Hesap Kanun Teklifi’nin hayırlı olması temenni eden Oktay, hazırlanması sırasında liderliği ve destekleri için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ve hazırlanmasında katkıda bulunan bakanlık, kurum, kuruluşlara teşekkür etti.
(Bitti)
Kaynak: Anadolu Ajansı / Seval Ocak Adıyaman
Haberler.com
