Dedelerinin esir düşüp çancılığı öğrendiği Yunanistan'a şimdi çan ihraç ediyorlar

Manisa’nın Demirci ilçesinde yaşayan Çancı ailesi, Balkan savaşlarından bu yana dededen toruna gelen çancılık mesleğini sürdürüyor. Soyadlarını mesleklerinden alan ailenin ürettiği çanlar, kendilerine has sesleri nedeniyle vesair memleketlerden epey talep görüyor.

Dedeleri Çancı Hafız’ın 1900’lü yılların başında Yunanistan‘da esir düşmesinin akabinde orada mesleği öğrenip Manisa’nın Demirci ilçesine gelerek burada oğullarına öğretmesiyle birlikte başlayan çancılık serüveninde, Çancı ailesi dedelerinden öğrendikleri mesleği geliştirdi. Çancı ailesi, kendilerine has sesleri ve özellikleriyle öne çıkan çanları dedelerinin esir düşerek mesleği öğrendiği Yunanistan’a satıyor. Üretilen çanların yüzde 60’ı Yunanistan’a ihraç edilirken Makedonya, Bulgaristan, Yeni Zelanda üzere devletlerden de her geçen gün talepler artmaya başladı. Kilometrelerce öteden duyulan çanlar, Çancı ailesinin hünerli ellerinden çıkarak dünyaya yayılıyor.

“BİZLERE HAS PERSONELLIĞI VAR”

Dedesi Çancı Hafız’dan bu yana 3. kuşak olarak mesleği sürdürdüğünü belirten Nevzat Çancı, “1910 yılında bu çanı birinci bulan dedemiz Çancı Hafız. Ben 3. kuşağım. 4. kuşakta evlatlarım ve ağabeyimin oğullarıyla bir arada devam etmekteyiz. Uzun bir aşamadan geçiyor çancılık. Bu çanların bizlere has kimi özellikleri, sesleri ve işçiliklerini yaparak devam ediyoruz. Hem iç piyasaya satıyoruz hem de dış piyasaya çanlarımızı ihraç ediyoruz. Türkiye umumunda de var lakin çanlarımızın yüzde 60’ını Yunanistan’a ihraç ediyoruz. Bizlere has personelliği var. Başka çanlar bu kadar olamıyor. Dededen aldığımız tecrübeyle çanlarımızı yapmaya devam ediyoruz” diye konuştu.

Ailenin yalnızca çancılık mesleğiyle ilgilendiğini belirten Nevzat Çancı, “Ailemiz yalnızca çancılıkla ilgileniyor. Gayrı da bir iş yapmıyoruz. Çorbamızı çancılıktan kaynatıyoruz. Bu çanın sesini vermek değerli. Tıpkı çan 5 kilometreden de duyulur, 10 kilometreden de duyulur. Ancak bunun işçiliğini yapmazsan çoban anlar” dedi.

“YUNANİSTAN BİZDEN ALDIKLARI ÇANLARI AVRUPA‘YA SATIYOR”

Yunanistan’ın, Çancı ailesinden aldığı çanları Avrupa devletlerine Yunanistan prodüksiyonu olarak sattığını belirten Nevzat Çancı, “Yunanlılar bunu iki gayeli kullanıyor. Hem turistik emelli hem de kendi hayvanlarına takıyor. Hristiyanlarda çanlara talep biraz daha fazla. Biz bu çanları Yunanistan’a veriyoruz. Onlar da bu çanları Avrupa’da öteki memleketlere satıyorlar. Bunları biz Türk olarak yapıyoruz ancak onlar bunu ‘Yunanistan yapımı’ diyerek başka memleketlere satıyorlar” tabirlerini kullandı.

“TÜRKİYE’YE BU ÇANI BIRINCI GETİREN BENİM DEDEM”

Yunanistan’ın haricinde Makedonya, Bulgaristan, Yeni Zelanda üzere devletlerden de talep olduğunu belirten Nevzat Çancı, “Bizler Yunanistan’dan hariç Makedonya, Bulgaristan, Yeni Zellanda’dan talep oluyor. Fakat biz mevcut aldığımız siparişlere nazaran çan yaptığımız için yetiştiremiyoruz. Lakin devir veriyoruz devranla da yapmaya çalışıyoruz” dedi.

Soyadları üzere mesleklerinin de çancı olduğunu belirten ailenin 4. kuşak üyesi Fatih Çancı, mesleğe başlama serüvenini anlattı. Fatih Çancı, “Ailecek çan mesleğini sürdürüyoruz. Aslında soy ismimiz de ‘Çancı’ mesleğimiz de çancı. Eski bir aileyiz. Dededen toruna bu mesleği yapıyoruz. Ben 4. kuşaktanım. Türkiye’ye bu çanı birinci getiren benim dedem. Dedem 1900’lü yılların başında askerlik yaparken Yunanistan’da esir düşüyor. Esir düştüğü kişi çan sanatkarı. O periyotlarda makine yok demirleri kızdırarak kalıba vura vura o hali veriyorlardı. Artık bizim işimiz daha yalın iki düğmeyle o süreci yapıyoruz. Dedem sanatkarına ‘Biz bunları birer birer yapıyoruz. Biz bu işi hızlandırabiliriz. Birbirine perçinleyelim. 5’şer 6’şar kızdırıp daha seri üretelim’ demiş. Yunanlı ustada da dedemin daha da ustalaşacağını anlayınca ‘Sana bu işi yaptırmayacağım’ diyerek yanından göndermiş. Oradan ayrıldıktan sonra buraya Demirci’nin Ören Köyüne geliyor. Burada çan mesleğine başlıyor. Burada da oğullarına öğretiyor. Bize kadar uzanıyor” dedi.