Ayasofya Camii’nde restorasyon çalışmalarında sona geliniyor
TRABZON – Trabzon’da 2013 yılında müzeden camiye dönüştürülen Ayasofya Camii’nde 2018 yılının Aralık ayında 56 yıl sonra başlatılan restorasyon çalışmalarında sona geliniyor.
Çalışmaların bu yılın Şubat ayında bitirilip açılması planlanırken, yaşanan korona virüs salgını ve bahçe peyzajında betonlaşmaya gidildiği reaksiyonları üzerine yine bahçe düzenlemesine gidildiği için açılışın geciktiği belirtildi.
Caminin muhit düzenlemesinin büyük bir kısmı biterken, cami içinde ise çalışmaların sürdüğü muhtemelen bu ay sonu ya da Temmuz ayı başlarında çalışmaların büsbütün biteceği öğrenildi.
Çalışmalar bittiğinde caminin ibadete açık sahasında bulunan freskler, kişisel bir sistemle namaz vaktinde otomatik olarak örtüldükten sonra namaz bitiminde de tekrar ziyaretçilerin görselliğine sunulacak.
Fatih Sultan Mehmet Han’ın 1461 yılında Trabzon’u fethinin akabinde camiye dönüştürülen Ayasofya Camii, 1958-1962 yılları arasında Vakıflar Umumi Müdüriyeti ve Edinburg Üniversitesi’nin işbirliği ile restore çalışmalarının akabinde 1964 yılından sonra müze olarak hizmet vermeye başladı. Vakıflar Umum Müdüriyeti tarafından Ayasofya’nın müze olarak değil de cami olarak hizmet vermesi için açılan dava 2012 yılında sonuçlanarak, freskleri asma tavan ve perdelerle kapatılan Ayasofya 28 Haziran 2013 tarihinde uzun yıllardan sonra birinci kere namazın kılınmasıyla ibadete açıldı. 5 Temmuz 2013 tarihinde birinci cuma namazının kılınmasıyla resmen ibadete açılan Ayasofya, 56 yıl sonra restore edilmeye başlandı. Restore çalışmaları kapsamında Vakıflar Umumî Müdüriyeti Ayasofya’nın freskleri için mütenasip bir tahlil üreterek en az müdahale mantığıyla hat levhaları ve tablolar koyarak fresklerinin kapatılmasını sağladı. Yapı sıhhatinin daima olarak izlenmesi ismine ise yapıta yerleştirilen ivmeölçerler yardımıyla gerçek devirli titreşim kayıtları alınarak oluşacak değişikliklerin izlenerek hasarların büyümeden önlen alınması hedeflendi. Planlanan bu sistem, kesimdeki tarihi yapıtlardaki birinci pratikleri olma özelliğini taşıyacak.
Kral I. Manuel tarafından yaptırıldı
Yapı, Trabzon İmparatorluğu’nu kuran Komnenos ailesinden Kral I. Manuel tarafından 1250-1260 yılları arasında yaptırıldı. Bir manastır kilisesi olan ve ‘Kutsal Bilgelik’ manasına gelen Ayasofya, Fatih Sultan Mehmet Han’ın 1461 yılında Trabzon’u fethinden sonra bir minber ve müezzin mahfili eklenerek camiye dönüştürüldü. I. Yerküre Savaşı sırasında Trabzon’u işgal eden Rus ordusu tarafından depo ve askeri hastane olarak kullanılan yapı, savaş sonrasından 1959 yılına dek cami olarak kullanıldı. 1959-1964 yılları arasında Vakıflar Umumî Müdüriyeti ve Edinburgh Üniversitesinin ortak çalışmalarıyla restore edilen tarihi yapının freskleri ortaya çıkartıldı. 1964 yılında müze haline getirilen Ayasofya, 3 Haziran 2013 tarihinde Kültür Bakanlığı tarafından Vakıflar Umumi Müdüriyetine teslim edildi. Akabinde duruşma kararları ve vakıf kaydı binaenaleyh Ayasofya, 28 Haziran 2013 Cuma günü 49 yıl sonra yine müslümanların ibadetine açılmıştı.
Kaynak: İHA
Haberler.com
