Ağız ve Diş Sıhhati Uzmanı Ayşegül Doğan, diş doktorlarının yeni koronavirüs enfeksiyonundan etkilenme riskinin öteki sıhhat çalışanları kadar yüksek olduğunu vurgulayarak üç basamaklı müdafaa önlemini paylaştı. Doğan, “Acil olmayan tedaviler ertelenebilir. Diş tabipleri enfeksiyonlarla birinci derecede karşı karşıya gelen meslek kümelerinin başında yer almaktadır” dedi.
Koronavirüsün hayatın her alanındaki zorlayıcı ve kısıtlayıcı tesirinin ağız ve diş sıhhati hizmetlerine de yansıdığını belirten İzmir Kavram Meslek Yüksekokulu Ağız ve Diş Sıhhati Programı Öğr. Gör. Ayşegül Doğan, “Diş tedavileri sırasında patojen mikroorganizmaların bulaşması eskiden beri var olan büyük bir sorundur ve COVID-19 bulaşı bu sorunu daha büyük bir tehlike haline getirmiştir. Ağız ve diş sıhhati hizmetlerinin sunumunda diş tedavileri sırasında hasta ve tabip yakın uzaklıkta bulunmakta ve çok sayıda döner alet kullanılarak fazla ölçüde aerosol meydana gelmektedir. COVID-19 enfeksiyonunun damlacıklar ve aerosol yoluyla bulaştığı göz önüne alındığında diş tabipleri ve yardımcı işçinin yüksek risk altında oldukları görülmektedir” diye konuştu.
“DİŞ TEDAVİ UYGULAMALARINDA KORONAVİRÜS RİSKİ ÇOK YÜKSEK”
Doğan, Çin’de yapılan çalışmalarda, COVID-19 virüsünün hücre içerisine girmesine neden olan hücre reseptörünün ağız mukozasında, bilhassa lisan, yanak ve diş eti dokularında daha fazla bulunduğu ve bu nedenle diş tedavi uygulamalarının COVID-19 açısından yüksek risk taşıdığının teyit edildiği bilgisini paylaşarak, “Diş doktorlarının yeni koronavirüs enfeksiyonundan etkilenme riski pek çok sıhhat çalışanından daha fazladır” dedi.
Ağız ve diş sıhhati hizmetlerinin sunumunda COVID-19 enfeksiyonu için muhtemel bulaş yollarını üç başlıkta toplayan Doğan, “Bunlardan birincisi, teneffüs sekresyonlarının ve ağız sıvılarının damlacık yoluyla yayılması, inhalasyonu; oral, nazal ve göz mukozalarıyla temasıdır. İkincisi, kan, ağız sıvıları ve hastadan elde edilen öbür materyallerle direkt temastır. Üçüncüsü ise, diş tedavileri sırasında toplumsal aralığın sağlanamaması ve enfekte bireylerin konuşma ya da öksürme sırasında oluşturduğu damlacık ve aerosollere maruziyettir” sözlerini kullandı.
“ACİL OLMAYAN SÜREÇLER ERTELENMELİDİR”
Sıhhat Bakanlığı tarafından 23 Mart 2020 tarihinde yayınlanan Koronavirüs Bilim Konseyi kararlarına nazaran pandemi periyodunda uygulanacak tedbirleri hatırlatan Doğan, “Buna nazaran; sıhhat çalışanı direkt temas içermeyen süreçler sırasında hasta ile en az 1 metre arada bulunmalı, teneffüs yolu semptomları olan hastalarda acil olmayan süreçler ertelenmelidir. Diş tedavileri sırasında eldiven, gözlük/siper, önlük, bone, N95/FFP2 yahut muadili maske kullanılması gerektiği bildirilmiştir. Ayrıyeten; COVID-19 pandemisi sürecinde COVID-19 tanısı konulan ya da kuşkusu bulunan bireylerin rutin diş tedavilerinin yapılmaması ve başka tüm bireylerin acil olmayan diş tedavilerinin ertelenmesi istikametinde karar alınmıştır” açıklamasında bulundu.
3 KADEMELİ MUHAFAZA TEDBİRİ
COVID-19 enfeksiyonuna karşı diş doktorlarının alması gereken tedbirlerin üç kademeli olduğunu söyleyen Doğan, “Birincil (temel) müdafaa kıymetleri, tek kullanımlık materyallerin tercih edilmesi üzere standart tedbirlerden meydana gelmektedir. İkincil müdafaa tedbirleri, izolasyon kıyafetleri ve cerrahi giysilerin standart prosedürlere ek edilmesini içermektedir. Üçüncül müdafaa tedbirleri; COVID-19 enfeksiyonu olduğu saptanan bir hastaya süreç yapılması sırasında gereken önlemleri içermektedir. Bu durumda, özel esirgeyici kıyafet, N95 maske, tek kullanımlık lateks eldiven ve geçirgen olmayan ayakkabı kılıfı üzere tedbirler alınmalıdır” tekliflerinde bulundu.
Doğan, 23 Mart’ta alınan Koronavirüs Bilim Heyeti kararlarına nazaran, COVID-19 pandemisi sırasında uygulanması önerilen acil tedavilerini şöyle açıkladı:
Pulpa enflamasyonu kaynaklı şiddetli diş ağrısı
Pericoronitis yahut 3. Molar diş kaynaklı şiddetli ağrıPostoperatif gelişen osteitis, alveolitisLokalize ağrı ve şişmeye neden olan apse yahut bakteriyel infeksiyonAğrı yahut yumuşak doku travmasına neden olan diş fraktürüTravmaya bağlı diş avülsiyonu/lüksasyonuOral mukozanın akut ve ağrılı lezyonları/ülserasyonlarıHayatı tehdit edici ya da denetimsiz kanamalarRadyoterapi ve kemoterapi alması planlanan ya da almakta olan ve organ nakli planlanan hastaların tedavileriMedikal sorunları için konsültasyon istenilen hastalar Dikiş alınması Geçici onarım kaybı/kırıklarının ve hareketli protez kullanımına mahzur olan vurukların aerosol oluşturmayacak biçimde tedavisi Ortodontik tedavi görmekte olan hastaların braket ve tellerinin yerinden çıkması ve kırılmasıDudak-damak yarıklı yenidoğanlara beslenme plağı uygulamaları Çene eklemi lüksasyonu Malignite kuşkusu bulunan durumlarda biyopsi
Hastanın havayolu açıklığını tehdit eden intraoral/ ekstraoral infeksiyonlar
Kaynak: Demirören Haber Ajansı
Haberler.com
