ABD’nin Ankara Büyükelçisi Satterfield: S-400 sorunu çözülmezse yaptırımlardan etkilenmeyen alanlara odaklanacağız
ABD’nin Ankara Büyükelçisi David Satterfield, ABD’nin Ankara Büyükelçiliğinde kimi gazetecilere Türkiye-ABD bağlarını kıymetlendirdi.
Yeni ABD idaresinin misyonunun üçüncü haftasında olduğuna işaret eden Satterfield, yeni idarede yer alacak grupların bir ortaya gelmekte olduğunu bildirdi.
Satterfield, bu bağlamda ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan’ın, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ile yakın vakitte bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini ve ilerleyen devirde diğer görüşmelerin de olmasını umduğunu belirtti.
Ülkesi ve Türkiye ortasındaki genel bağlar hakkında yaptığı değerlendirmede Satterfield, Türkiye ile iktisat ve ticaret dahil ilgilere bütün boyutlarıyla kıymet verdiklerinin altını çizerek, “Türkiye kıymetli ve değerli bir NATO ortağı ve stratejik müttefiktir.” dedi.
“TÜRK İKTİSADININ TEMEL GÜCÜNE HER VAKİT İNANÇ DUYDUK”
Büyükelçi Satterfield, iki ülke ortasındaki ekonomik bağlara ait, “Türkiye’de 30 milyar doların üzerinde yatırımımız var. İkili ticaret hacmi 20 milyar doların üzerinde. Türkiye’de bin 700 Amerikan şirketi faaliyet gösteriyor. Bu şirketlerde 75 binden fazla Türke istihdam sağlıyoruz. Bu, ABD için değerli bir alakadır. Türkiye, Türkler ve Amerikalılar için değerli bir ilgi.” sözünü kullandı.
Bir evvelki ABD formülünün, iki ülke ortasında 100 milyar dolar ticaret hacmi maksadı koyduğunu anımsatan Satterfield, halihazırda 20 milyar dolar düzeyindeki ticaret hacmi göz önüne alındığında bu amacın epeyce argümanlı olduğunu lakin bu formda tasarlandığını kaydetti.
Satterfield, “Sizi temin ederim ki, buradaki (ABD) misyonu olarak biz ve Washington’daki ajanslar, ABD’deki iş dünyasına Türk ticaretini tanıtmak için elimizden gelen her şeyi yapmaya devam ediyoruz.” dedi.
Büyükelçi Satterfield, şu sözleri kullandı:
“Son birkaç ayda Türkiye’ye direkt yabancı yatırım mukabilinde gerçek bir ilerleme gördük ve bu yürek verici. Türk lirasının pahasının sabitlenmesi de cüret verici oldu. Bunlar olumlu taraflar. Türk iktisadının temel gücüne her vakit itimat duyduk. Lakin inandırıcı, şeffaf ve öngörülebilir maliye ve para siyasetleri yoluyla gerçekleştirilmesi, kullanılması ve geri alınması gereken güçlü taraflar var. Bu üç söz benim değil, Merkez Bankası Lideri Naci Ağbal ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın sözleri.”
“S-400 PROBLEMİNİN ÇÖZÜLEBİLMESİNİ UMUYORUZ”
Satterfield, Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemlerine ait yaptığı değerlendirmede, ne yazık ki S-400 sorununun, evvelki ABD idaresini, ABD maddelerini uygulamaya ve CAATSA yasası kapsamında yaptırımlar uygulamaya zorladığını belirtti.
Ancak bu yaptırımları çok hassas bir halde maksat aldıklarını belirten Satterfield, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Türk savunma dalını bir bütün olarak etkilemeyi değil, daha çok Savunma Sanayii Başkanlığına özel lisansları hedefledik. Bu adımı ıstırapla atmak zorunda kaldık. Bir yıldan fazla bir müddettir Türkiye’nin S-400’ü satın almasının yarattığı probleme öbür bir tatmin edici tahlil bulmanın mümkün olacağını umuyorduk. Sonunda bu mümkün değildi ve ocak ayı sonunda ABD yasasını uyguladık. Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası, CAATSA yaptırımlarından feragat edilebilmesi için Türkiye’nin S-400’e sahip olmamasını kural koşmaktadır. Bu yeni ve çok daha katı bir yasal gerekliliktir lakin ABD’nin maddesidir. Burada bir şey açıklığa kavuşturmak istiyorum. Çalışma kümesi yok, olmayacak. Bu, ABD mevzuat ve maddelerinin uygulanmasına ait bir bahistir. S-400 sıkıntısının çözülebilmesini umuyoruz lakin mümkün değilse, uyguladığımız yaptırımlardan direkt etkilenmeyen iş birliğimizin tüm alanlarına odaklanmaya devam edeceğiz.”
“TÜRKİYE- YUNANİSTAN ORTASINDAKİ GÖRÜŞMELERİN DEVAM ETMESİNİ İSTERİZ”
Satterfield, Türkiye ve Yunanistan ortasındaki istikşafi görüşmelerin 61. tipinin İstanbul’da gerçekleşmesini memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, şunları kaydetti:
“Atina’da yapılması planlanan bir sonraki tıbbın yakında gerçekleşmesini umuyoruz. Bu, çok olumlu bir gelişme ve ABD bu gelişmeyi mümkün olan en güçlü biçimde destekliyor. Avrupa ve memleketler arası toplumun da bu görüşte olduğunu düşünüyorum. Bu görüşmelerin devam etmesini isteriz. Her iki devletin de güvensizlik yaratan ve tırmanma yahut çatışma potansiyeli yaratabilecek tek taraflı hareketlerden kaçınma uğraşlarının devam ettiğini görmek isteriz.”
Satterfield, Türkiye’nin bu türlü bir atmosfer yaratmak için aldığı tedbirleri ve Yunanistan’ın uğraşlarını takdir ettiklerini vurguladı.
Uzun müddettir devam eden, sıkıntı ve karmaşık meselelerin iyi niyetle, daima efor ve kararlılıkla çözülebileceğini söyleyen Satterfield, “Daha evvel daha karmaşık ve sıkıntı durumlarda bunu gördük. Burada da olabileceğinden umutluyuz.” diye konuştu.
“LİBYA SİYASİ DİYALOG FORUMUNU DESTEKLİYORUZ”
Satterfield, Libya sorununa ait yaptığı değerlendirmede, “Hepimiz Libya’daki siyasi değişim sıkıntısıyla ilgileniyoruz. Birleşmiş Milletler (BM) önderliğindeki Libya Siyasi Diyalog Forumunu destekliyoruz. Bu, BM sürecini desteklemek, Libya’da istikrarın yine sağlandığını görmek, yıl sonunda kesin seçim amacı için yapılan hazırlıkları görmek ve tüm yabancı güçlerin çekilmesi herkesin faydasına.” sözünü kullandı.
Bölgedeki gelişmeler konusunda ihtiyatlı halde iyimser olduklarını lisana getiren Satterfield, “Günün hepimize ne getireceğini göreceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’DE YENİ İDARE
Büyükelçi Satterfield, yeni ABD idaresinin, Türkiye’yi ilgilendiren bir dizi milletlerarası probleme ait siyaset yaklaşımlarını formüle edeceğini belirterek, ABD Lideri Joe Biden’ın, NATO ve NATO ittifakına yönelik transatlantik alakalar için ABD idaresinin güçlü dayanağını tekrar teyit ettiğini hatırlattı.
ABD’nin, Avrupa ile ilgiler, Avrupa Birliği (AB) fikri ve Türkiye-AB ortasındaki yakın bağları şiddetle teşvik ettiğini söyleyen Satterfield, bunun yeni bir konu olmadığının altını çizdi.
Satterfield, “Bu hem ABD’nin hem de Türkiye’nin çıkarına ve bu mevzuda yardımcı olmak için elimizden geleni yapmaya devam edeceğiz.” dedi.
Büyükelçi Satterfield, İran’la bağlantılar konusuna ait de yeni ABD idaresinin, global toplum için son derece karmaşık olan bu zorluğa karşı bir yaklaşımı formüle edeceğini kaydetti.
Yeni ABD idaresinin ilerleyen periyotta birçok hususa yöneleceğine işaret eden Satterfield, “Radikal aşırıcılık konusunda devam eden tasalar, Suriye, İran ve bölgedeki başka yerler, bunların hepsi ABD’nin üstleneceği sorunlar olacak.” sözünü kullandı.
SATTERFİELD’DEN “15 TEMMUZ DARBE TEŞEBBÜSÜYLE İLGİMİZ YOK” AÇIKLAMASI
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun “15 Temmuz darbe teşebbüsünde ABD’nin rolünün olduğuna ilişkin” kelamlarına işaret eden Satterfield, “Üst seviye Türk yetkililerinin, 2016 yılı dahil olmak üzere Türkiye’de gerçekleşen bir dizi gelişmeden ABD’yi sorumlu tutan değerlendirmelerinden tasa duyuyoruz.” dedi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price’ın da bu hususta açıklama yaptığını hatırlatan Satterfield, “Bunlar, temelsiz argümanlar. Bir müttefikin ve stratejik bir ortağın sorumluluk taşıyan beyanları değiller. Esefle karşılıyoruz.” tabirini kullandı.
Satterfield, Türkiye’de ya da dünyanın neresinde olursa olsun LGBTQI zıddı açıklamaları da esefle karşıladıklarını belirtti.
HALK BANKASI DAVASI
ABD’deki Halk Bankası davasına ait ise Satterfield, “New York Güney Bölgesi’nde Halk Bankası davasıyla ilgili isimli süreç, sırf ABD mahkemelerinin sıkıntısıdır. Bu, ABD idaresinin sorunu değildir.” diye konuştu.
“SDF İLE ÇALIŞMAYA DEVAM EDİYORUZ”
Büyükelçi Satterfield, ABD’nin evvelki Lideri Donald Trump periyodunda Suriye’nin kuzeyinde YPG/PKK’ya verilen dayanağın, ABD’de yeni idare tarafından da Türkiye’nin itirazlarına karşın devam edip etmeyeceğine ait bir soru üzerine, “ABD’nin siyaseti değişmedi. DEAŞ’ın kuzeydoğu Suriye’de oluşturduğu tehditle, tıpkı bölgenin öteki yerlerinde de bu tehdidi ele almak üzere çalıştığımız üzere gayret etmeye devam ediyoruz. Bu uğraşta, kuzeydoğu Suriye’de, SDF ile çalışmaya devam ediyoruz.” cevabını verdi.
CAATSA YASASI NEDİR?
Trump’ın, Kongre’nin baskısıyla 2017’de imzaladığı yasa, temel olarak Rusya’nın ABD seçimlerine müdahale teşebbüsü, Kırım’ı ilhak etmesi ve Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçıları desteklemesine karşı Obama devrinde getirilen yaptırımların teminat altına alınması maksadını taşıyor.2 Ağustos 2017’de resmen yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD’nin ulusal güvenliğine “tehdit” olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor. Yasanın 231. hususuna nazaran, Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan bireylere karşı da yaptırım getirilebiliyor. Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için yahut onun ismine çalışan şahıslarla bilerek “önemli işlem” yapan gerçek ve hükmî bireyler için de geçerli olabiliyor. Bu kapsamda Türkiye’nin Rusya’dan S-400 sistemlerini alması, “önemli işlem” kategorisinde bedellendiriliyor ve yaptırım öngörülüyor.
YAPTIRIM LİSTESİNDE 12 HUSUS VAR
CAATSA’nın 235. hususu, ABD Lideri’nin “ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği” yaptırımları 12 unsurda düzenliyor:
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası dayanağının kesilmesi
- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi
- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi
- Memleketler arası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi
- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile direkt alışveriş yapma müsaadesi verilmemesi
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da mukavele yapılmaması
- Döviz üzerinden süreç yapılmasının yasaklanması
- Mali kurumlar ve bankalar ortasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması
- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması
- Yaptırım kapsamına alınan bireylere ABD’ye giriş yasağı
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara emsal fonksiyonu olan üst seviye görevlilere de yaptırım uygulanması.
Haberler.com