Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin yüksek kısımlarında ilkbahar mevsiminde doğal olarak yetişen ve halk ortasında “ağlayan gelin” ismiyle da bilinen aksi lalenin, süs bitkileri bölümüne kazandırılması için Erzincan‘da hazırlanan proje ve ıslah çalışmaları sürüyor.
Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülen, Türkiye Zıt Lale Çeşitlerinde Çeşit Geliştirme ve Yeni Çeşitlerin Bölüme Kazandırılması Projesi kapsamında, tabiatta yetişen süs bitkilerinin tescillenmesi ve muhafaza altına alınması için çalışma yapılıyor.
Ziraat mühendisleri tarafından enstitünün aksi lale koleksiyon bahçesinde 14 yıldır sürdürülen çalışmalarda, 19 vilayetten toplanan 32 karşıt laleden bugüne kadar 3’ü, “Vuslat”, “Aslay” ve “Doğu güneşi” isimleriyle tescillenerek süs bitkileri dalına kazandırıldı.
“Yurt dışından önemli talepler geliyor”
Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürü Birol Karadoğan, AA muhabirine, Türkiye Zıt Lale Çeşit Geliştirme ve Yeni Çeşitlerin Kültüre Alınması Projesi kapsamında çalışmaların tüm süratiyle sürdüğünü söyledi.
Türkiye’de karşıt lale ıslah çalışmalarının birinci defa enstitülerinde başlandığını hatırlatan Karadoğan, şöyle konuştu:
“Islah çalışmalarını sürdürdüğümüz karşıt laleler ile ilgili yurt içi ve dışından önemli talepler gelmektedir. Bilhassa kelam konusu aksi laleler olunca bu talep daha da artmaktadır. Burada gerçekleştirdiğimiz uzun soluklu bir çalışma. Şu an kurumumuz ismine tescil ettirdiğimiz üç çeşidimiz elimizde mevcut. İnşallah bir aksilik olmazsa bunların yanı sıra iki çeşidimizi daha kurumumuz ismine tescil ettirerek ülkemiz ismine yeni çeşitleri kazandırmayı planlıyoruz.”
Proje sorumlusu ziraat mühendisi Meral Aslay da aksi lale koleksiyon bahçesi oluşturduklarını ve bitkileri muhafaza altına aldıklarını anlattı.
“İlk maksadımız, süs bitkileri dalına yönelik yeni çeşitlerin geliştirilmesi”
Ülkenin baharın müjdecisi zıt lale konusunda çok varlıklı olduğunu lisana getiren Aslay, şunları kaydetti:
“Doğamızda 40’ın üzerinde karşıt lale bulunmaktadır. Biz bu bitkileri muhafaza altına aldıktan sonra ‘bunları iktisada nasıl kazandırabiliriz’ diyerek ıslah çalışmalarına başladık. Burada birinci amacımız süs bitkileri bölümüne yönelik yeni çeşitlerin geliştirilmesiydi. Bunun için birinci etapta seleksiyon çalışmaları sonucu Türkiye’nin birinci karşıt lale ‘Vuslat’, ‘Aslay’ ve ‘Doğu güneşi’ çeşitlerini geliştirdik. Şu anda alanımızda 38 cins bulunmaktadır. Bu çeşitler ortasında melezleme yaparak yeni çeşit adaylar da geliştirdik. Bunları da kurumumuz ismine tescile sunacağız.”
Aslay, karşıt lalelerin tıbbi taraftan de incelendiğini belirterek, Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nden Bilge Şener ile çalışma yürüttüklerini aktardı.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Kemal Özdemir
Haberler.com
