Bakan Elvan'dan büyüme açıklaması

– Bakan Elvan’dan büyüme açıklaması

Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan:

“Ekim ayında 17,3 milyar dolar ile aylık ihracat bugüne kadarki en yüksek düzeyine ulaşmıştır”

ANKARA – Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, “2020 yılının ikinci yarısında ekonomik aktivitede görülen toparlanma eğiliminin devam ederek 2021 yılında da sürmesi ve büyümenin hem yurt içi talep hem de yurt dışı talep kaynaklı, istikrarlı bir görünüm sergileyerek yüzde 5,8 düzeyinde gerçekleşmesi hedeflenmektedir” dedi.

Hazine ve Maliye Bakanı Elvan, 2021 yılı bütçe görüşmelerine katıldı ve milletvekillerine sunum yaptı. Elvan, global iktisadın salgın nedeniyle hem arz hem talep daralmasıyla daha evvel eşi gibisi görülmemiş bir süreçten geçtiğini söyleyerek, “Salgının ekonomiler üzerindeki olumsuz tesirlerini sonlandırmak emeliyle merkez bankaları genişletici para siyasetleri uygularken, ülkeler de kapsamlı mali önlem paketleri açıklamıştır. Memleketler arası Para Fonu varsayımlarına nazaran, dünyada açıklanan toplam mali önlem büyüklüğü 12 trilyon dolara ulaşmıştır. Kovid-19 salgını nedeniyle ülkelerin açıkladığı mali takviye paketlerinin büyüklüğü ülkelere nazaran değerli ölçüde farklılıklar göstermektedir. IMF bilgilerine nazaran, ek harcamalar, gelir kaybı, kredi ve garantileri kapsayan takviye paketlerinin ulusal gelire oranı gelişmekte olan ülkeler için ortalama yüzde 5,9 düzeyinde iken, gelişmiş ülkelerde yüzde 20,2, Türkiye için ise yüzde 13,8 düzeyindedir. Gelişmekte olan ülkelerin bütçe açığının ulusal gelire oranının bu periyotta yüzde 10,4 düzeyine, borç stokunun ulusal gelire oranının ise yüzde 61,4 seviyesine yükselmesi beklenmektedir. Ülkemizde ise birebir devirde bütçe açığı ve borç stokunun ulusal gelire oranının sırasıyla yüzde 4,9 ve 41,1 ile gelişmekte olan ülke ortalamasının epeyce altında kalması beklenmektedir” tabirlerini kullandı.

Ekonomik aktivitedeki toparlanma hasebiyle memleketler arası kuruluşlar dünya iktisadına ait büyüme varsayımlarını, 2020 yılı Haziran ayına kıyasla güncellediklerini belirten Elvan, “IMF iddialarına nazaran dünya iktisadının 2020 yılında yüzde 4,4 oranında, global ticaret hacminin ise yüzde 10,4 oranında daralması beklenmektedir. Dünya iktisadı 2020 yılında, 2008 Global Krizi’nden bu yana birinci sefer ve o periyoda oranla çok daha fazla daralacaktır. 2021 yılı için ise salgının aşikâr ölçülerde üstesinden gelindiği varsayımı yapılıyor. Buna nazaran, dünya iktisadının 2021’de yüzde 5,2; global ticaret hacminin ise yüzde 8,3 oranında büyüme kaydedeceği öngörülmektedir. 2019 yılında yüzde 1,7 oranında büyüyen gelişmiş ülkelerin, 2020 yılında yüzde 5,8 daralacağı, 2021 yılında ise yüzde 3,9 büyüyeceği iddia edilmektedir” biçiminde konuştu.

Türkiye iktisadına ait olarak Elvan, “Sanayi üretiminin itimat endeksleri ve kapasite kullanım oranı üzere öncü bilgilerin ikinci çeyrekteki daralmanın akabinde güçlü bir toparlanmaya işaret ettiğini kaydeden Elvan, “Nitekim sanayi üretim endeksi 2020 yılının üçüncü çeyreğinde yıllık bazda yüzde 7,7’lik bir artış ile güçlü bir toparlanma sergilemiştir. İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı yılın ikinci çeyreğindeki yüzde 63,5 düzeyinden Ekim ayında ise yüzde 74,9 düzeyine yükselmiştir. Ekonomik inanç endeksi ise kelam konusu devirde 62,9 düzeyinden Ekim ayında 92,8 düzeylerine yükselmiştir. Yılın ikinci yarısında tüketim, yatırım ve ihracattaki toparlanma eğiliminin büyümeyi müspet etkilemesini öngörüyoruz. Böylelikle, büyümenin 2020 yılında yüzde 0,3 oranında gerçekleşmesini bekliyoruz. Türkiye bu büyümeyi global iktisadın yüzde 4,4, gelişmekte olan ülke ekonomilerinin ise yüzde 3,3 daralmasının beklendiği bir devirde gerçekleştirmeyi öngörüyoruz” diye konuştu.

Elvan şöyle konuştu:

“2020 yılının ikinci yarısında ekonomik aktivitede görülen toparlanma eğiliminin devam ederek 2021 yılında da sürmesi ve büyümenin hem yurt içi talep hem de yurt dışı talep kaynaklı, istikrarlı bir görünüm sergileyerek yüzde 5,8 düzeyinde gerçekleşmesi hedeflenmektedir. Bu periyotta mal ve hizmet ihracatındaki artış sonucunda sanayi katma bedelindeki büyümenin GSYH büyümesini aşması beklenmektedir. İç talepteki toparlanma ve dış talebin olağan düzeylere yakınsaması ve ihracatı destekleyen büyüme tercihimiz ile 2022 ve 2023 yıllarında istikrarlı bir büyüme devrine gireceğiz. Bu büyüme süreci makroekonomik istikrarı muhafaza ve enflasyon ile çaba uğraşlarımız ile çelişmeyecek formda kurgulanacak ve denetim edilecektir.”

İstihdama yönelik olarak alınan önlemlerin tesiriyle Mayıs-Ağustos devrinde kayıpların kayda kıymet bir kısmı geri alındığını ve 1,3 milyonluk istihdam artışının görüldüğünü tabir eden Elvan, “Ağustos devri prestijiyle işsizlik oranı yüzde 13,2 olarak gerçekleşmiştir. 2020 yılında işsizlik oranının yüzde 13,8 olarak gerçekleşmesi iddia edilmektedir. İktisattaki toparlanma süreci, istihdam artışını desteklemeye yönelik teşvikler ve yapısal ıslahatlar işsizlik oranında kademeli bir iyileşme sağlayacaktır. İşsizlik oranının büyüme iddialarımızla dengeli olarak Yeni İktisat Programı periyodu sonunda yüzde 10,9’a gerilemesi beklenmektedir” halinde konuştu.

Olağanlaşma sürecinin tesiriyle haziran ayından itibaren ihracatın arttığına dikkat çeken Elvan, “İhracat, 2020 yılının üçüncü çeyreğinde bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 33,9 oranında artış göstermiştir. Ekim ayına ait süreksiz datalar ihracattaki toparlanmanın devam ettiğini göstermektedir. Ekim ayında 17,3 milyar dolar ile aylık ihracat bugüne kadarki en yüksek düzeyine ulaşmıştır. Bu devirde ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 87,9’a, altın hariç tutulduğunda ise yüzde 95,3’e yükselmiştir” değerlendirmesini yaptı.