Koronavirüs salgınının kökenini araştırmak için Çin’e giden Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) heyetinden bilim insanları, Çin’in salgının nasıl ve ne vakit başladığını belirlemelerine yardımcı olabilecek birinci olaylara dair ham bilgileri vermediğini söyledi.
Haber, birinci olarak ABD merkezli Wall Street Journal gazetesinde yayımlandı. Habere nazaran, Çinli yetkililer, Aralık 2019’da Çin’in Wuhan kentinde salgının erken safhasında tespit ettikleri 174 Covid-19 olayına ait ham bilgileri sağlama talebini geri çevirdiler.
WHO takımının üyeleri, Çinli yetkililerin ve bilim insanlarının hadiselerle ilgili kendi kapsamlı özetlerini ve data tahlillerini sağladıklarını açıkladı.
Ek olarak salgın tespit edilmeden evvelki aylara dair tıbbi kayıtlarda geriye dönük aramalara ait toplu bilgiler ve tahliller sağlandığını belirten uzmanlar, virüse dair hiçbir ispat bulamadıklarını söylediler.
WHO grubundan Avustralyalı mikrobiyolog Dominic Dwyer gazeteye yaptığı açıklamada, “Bize birkaç örnek gösterdiler, fakat bu hepsini incelemekle birebir şey değil, ki standart epidemiyolojik araştırma bu türlü olur” dedi. “Bu nedenle, bildiğiniz üzere, karşı taraf bunu epeyce iyi bulsa da, bizim açımızdan bu bilgilerin hudutlu bir formda yorumlanması demek oluyor.”
Ham datalara erişim verilmemesinin son raporda yer alacağını belirten Dwyer, tekrar de geçmişle kıyaslandığında Çinli yetkililerin çok sayıda gereç sağladığını söyledi:
“WHO çalışanları mutlaka geçen yıl kendilerine sağlanandan çok daha fazla dataya erişim sağladıklarını düşündüler. Bu da bir ilerleme sayılır.”
WHO heyetinden Danimarkalı epidemiyolog Thea Fischer ise “Ben bir bilim insanıyım ve datalara güveniyorum. Datalara dayalı belgelenmiş ispatlara güveniyorum, birinin bana söylediklerine değil” ifadesini kullandı.
Fischer, Wuhan’da paylaşılan datalarda tutarsızlık görmediğini, fakat ham dataları görmeden daha derin bir tahlil yapamayacağını söyledi.
‘174 olayın sırf yarısı Huanan deniz eserleri pazarı ile etkileşimli’
Dwyer, Reuters’a yaptığı açıklamada ise, 174 olayın sırf yarısının koronavirüsün çıktığı nokta olduğu düşünülen Wuhan’daki Huanan deniz eserleri pazarı ile etkileşiminin saptandığı düşünüldüğünde, ham bilgilere erişmenin daha da ehemmiyet kazandığını kaydetti.
“Bunu istemedeki ısrarımız bu yüzdendi” diyen Dwyer kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bunun neden mümkün olmadığı konusunda yorum yapamam. Politik nedenlerle ya da vakit kısıtı ya da zorluğu… ya da diğer bir nedenle mi datalar paylaşılmadı, bilmiyorum.”
Wall Street Journal, Çin Ulusal Sıhhat Kurulu ve Dışişleri Bakanlığı’nın açıklama taleplerine cevap vermediğini de belirtti.
Çin’in dataları sunma konusundaki isteksizliğini, birçok yabancı hükümet ve bilim insanı Çinli yetkililerin salgının kökenlerini araştırmaya yönelik yaklaşımındaki şeffaflık eksikliği olarak yorumluyor ve bu tasa yaratıyor.
10 uzmandan oluşan WHO heyeti; Çin’de virüsle ilgili araştırmaların yürütüldüğü kurumlar, hastaneler ve bilim insanlarıyla görüşmüştü.
Ocak ayında Çin’e giden ve iki haftalık karantina müddetinin akabinde iki hafta incelemelerde bulunan takım, Çinli mesken sahipleri tarafından düzenlenen ziyaretlerde bulunmuş, fakat sıhhat kısıtlamaları nedeniyle topluluk üyeleriyle temasa geçirilmemişti.
Tespit edilen birinci Covid-19 olayı Wuhan’da Aralık 2019’da ortaya çıktı.
Heyetin lideri Peter Ben Embarek Fransız haber ajansı AFP’ye yaptığı açıklamada, “Ne olduğunu tam olarak anlayabilmemiz oldukça uzun sürebilir. Bu birinci ziyaretimizin sonunda net karşılıklar elde edebileceğimizi sanmıyorum” demişti.
Ancak WHO heyetine nazaran, koronavirüsün, yarasalar üzerine araştırmalar yapan Wuhan Viroloji Laboratuvarı’ndan sızması çok zayıf ihtimal. Heyet ülkeden ayrılmadan evvel Wuhan’da düzenlediği basın toplantısında, “İlk bulgulara nazaran virüs büyük olasılıkla taşıyıcı bir hayvandan insanlara bulaştı” denilmişti.
Haberler.com
