Sıcak yaz günlerinde ölçüsüz güneşlenmenin deri kanserlerine davetiye çıkardığı ikazında bulunan Dermatoloji Eksperi Dr. Öğr. Üyesi Ezgi Aktaş Karabay, “Hayat uzunluğu alınan güneş ışınları birikerek deri kanseri için risk oluşturmaktadır. Münhasıran çocukluk çağında geçirilen güneş yanıklarının hayatın ilerleyen periyotlarında deride kanser gelişme riskini artırdığı bilinmektedir” dedi.
Bilirkişiler güneş ışınlarına çoka kaçmadan gerektiği kadar maruz kalmanın vücut için birçok yararı olduğunu belirterek bunların başında ise güneşin D vitamini sentezini sağlaması geldiğine dikkat çekiyor. Gelgelelim ölçüsüz güneşlenmek, sıhhate önemli zararlar verebiliyor. Bu zararlardan korunmak için günün hangi saatinde güneşlenildiğinin çok değerli olduğunu vurgulayan Bahçeşehir Üniversite Hastanesi Medical Park Göztepe’den Dermatoloji Mütehassısı Dr. Öğr. Üyesi Ezgi Aktaş Karabay, “Yaşanılan nahiyeye nazaran değişmekle birlikte, güneş ışınlarının dünyaya dik olarak geldiği 11.00-15.00 saatleri arası çok riskli saatlerdir. Bu saatlerde güneşe çıkmaktan kaçınılmalıdır. D vitamini sentezi için yalnızca 15 dakikalık bir müddette kollarımızın içyüzü kadar bir meydanın güneş ışığı alması yeterlidir” halinde konuştu.
IŞINLAR YILLAR BOYUNCA DERİDE BİRİKİYOR
Ultraviyole ışınları (UVA, UVB ve UVC) olarak da tanımlanan güneş ışınlarına bilinçsizce, fazla ve korunmadan maruz kalmanın pek çok meseleyle sonuçlanabileceğine dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Ezgi Aktaş Karabay, bunlardan en kıymetlisinin ise deri kanserleri olduğunu söyledi.Özellikle öğlen saatlerinde direkt güneş ışığına maruz kalmanın deri kanseri riskini uzun devirde artırdığını tabir eden Dr. Öğr. Üyesi Ezgi Aktaş Karabay, şu ikazlarda bulundu:
“Hayat uzunluğu alınan güneş ışınları birikerek deri kanseri için risk oluşturmaktadır. Bilhassa çocukluk çağında geçirilen güneş yanıklarının hayatın ilerleyen periyotlarında deride kanser gelişme riskini artırdığı bilinmektedir. Kanser dışında fazla güneş ışığına bağlı olarak deride lekelenmeler, kalınlaşmalar, damarlanmalar, kuruluk, erken yaşlanma oluşabilir. Münhasıran UV-C ışınları, gözün kornea ve konjonktiva üzere kısımlarında hasara neden olabilir. Güneş ışığına direkt bakmak, görme tabakası olan retinaya değerli ölçüde zarar verip kalıcı görme kaybıyla sonuçlanabilir. Ayrıyeten ağır güneş maruziyeti erken katarakt gelişimi ile sonuçlanabilir. Bu nedenle esirgeyici özellikte güneş gözlüklerinin kullanılmasına dikkat edilmelidir. Bunların dışında fazla sıcağa bağlı olarak isilik, pişik üzere deri lezyonları gelişebilir. Güneş altında fazla kalındığı durumlarda vücut ısısı korunamayabilir. Vücut ısısının çok fazla arttığı durumlarda ölümcül bile olabilecek sıcak çarpması durumları gelişebilir.”
GÖLGEDEYİM DİYE YANMAYIN!
Güneşten korunmak için esirgeyici krem kullanmanın tek başına ehil olmadığını söz eden Dr. Öğr. Üyesi Ezgi Aktaş Karabay, “Mümkün olduğu kadar gölgede kalınmalıdır. Bununla bir arada gölgede kalınsa bile taraftan ve sudan yansıyan güneş ışınlarının da hala deriyi yakıcı tesiri olduğu unutulmamalıdır. UV ışınlarından müdafaa sağlayan gözlük, bol ve deriyi kapatan ince kıyafetler giyilmelidir. Yüzü korumak için de geniş kenarlı şapkalar takılmalıdır” diye konuştu.
GÜNEŞ KREMİNİ 2 SAATTE BİR TEKRAR EDİN
Güneşten gözetici krem kullanılsa bile uzun vade güneşte kalınmaması gerektiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Ezgi Aktaş Karabay, şöyle devam etti:
“Güneşten esirgeyici krem seçerken öncelikle deriyi himaye faktörüne bakılmalıdır. Bu kremlerin güneşten koruyuculuğu SPF (Sun Protection Factor) denilen bir bedelle belirtilir. SPF 4-12 arası hafif muhafaza, SPF 30’a kadar orta himaye, SPF 30 ve üstü yüksek müdafaa olarak tanımlanır. Aslında SPF 15, 30 ve 50 arasında çok büyük farklar bulunmamaktadır. SPF 15 faktörlü kremler de UVB ışınlarının yaklaşık 90’ını bloke ederler, bu da ehliyetli bir müdafaa olarak tanımlanmaktadır. Kimi kremler yalnızca UVB’ye karşı himaye sağlarlar, lakin UVB’ye ek olarak UVA’dan da müdafaa sağlayan kremler daha güvenlilerdir. Münhasıran yüz ve eller üzere güneşe fazla maruz kalan ve omuzlar üzere hassas nahiyelerin korunmasına dikkat edilmelidir. Hassas ciltler, beyaz tenliler 50 ve üzeri faktör koruyucular kullanmalıdır. 2 saatte bir gözetici krem tekrarlanmalı, havuza yahut denize girildikten sonra krem tekrar sürülmelidir.”
“LEKELERDEN KURTULABİLİRSİNİZ”
Güneş lekelerinin tedavisinin sabır ve emek isteyen bir süreç olduğunu ama ahir muvaffakiyete ulaşma talihi olduğunu laflarına ekleyen Dr. Öğr. Üyesi Ezgi Aktaş Karabay, leke tedavisinde dikkat edilmesi gereken noktaları ise şöyle anlattı:
“Güneş lekesi tedavisinde de öncelikle güneşten korunmaya itina göstermeliyiz. Kışın ve havanın örtülü olduğu günler de dahil olmak üzere güneşten hami kremi her gün kullanmalı ve gün içinde tekrarlamalıyız. Leke tedavisi seçenekleri kremlerden çeşitli cihaz tasarruflarına kadar değişmektedir. Birtakım kremler (Hidrokinon, A vitamini, C vitamini üzere kimi asitler içerenler) deride hafif peelingler yaparak ve pigmentasyona sebep olan mekanizmayı bloke ederek leke tedavisinde kullanılırlar. Birtakım asidik ilaçlarla da ‘peeling’ denilen deriyi soyma süreci yapılabilir. Lazerler ve radyofrekans cihazları, bunlara ek olarak PRP, mezoterapi süreçleri ve bunların kombinasyonları ile de güneş lekeleri tedavi edilebilir.”
“GÜNEŞ ÇARPMASI TEHLİKELİDİR”
Çoklukla güneş ışınlarının dik geldiği öğlen vaktinde görülen güneş çarpmasının yaşlılar ve çocuklar üzere hassas kümelerin yanı sıra herkes için tehlikeli olduğunu işaret eden Dr. Öğr. Üyesi Ezgi Aktaş Karabay, münhasıran kronik marazları olan hastaların (yüksek tansiyon, şeker illeti, kronik böbrek yetmezliği olanlar), kanser hastaları, şiddetli kilolu yahut ölçüsüz zayıf kimseler, 65 yaş üzerindekiler, 5 yaş altındaki çocuklar ve gebelerin sıcak yaz günlerinde çok daha dikkatli olması gerektiğini vurguladı.
Dr. Öğr. Üyesi Ezgi Aktaş Karabay, güneş çarpmasının belirtilerini ise şöyle sıraladı: “Güneş çarpması anında baş ağrısı, bulantı, kusma, baş dönmesi, yüksek ateş, terleyememe, kuru-sıcak-ağrılı cilt, hudut sistemi bozuklukları (sersemlik, yürümede bozukluk v.b.), kas krampları, çarpıntı, uykuya eğilim ve ruhsal durum bozuklukları görülebilir. Şuur bulanıklığı ve komaya kadar varabilen önemli tablolar oluşabilir. Güneş çarpmasına maruz kalan kişi kesinlikle tabibe başvurmalıdır. Sıhhat kuruluşuna ulaşana kadar vücut ısısını azaltmak için kıyafetlerin gevşetilmesi/çıkarılması, baş, göğüs ve koltukaltlarına soğuk su ile ıslatılmış bez konulması, soğutucu cihazların açılması üzere pratikler yapılabilir. Kan dolaşımını başa akıllıca yönlendirmek, kişinin için ayaklarını yükseltmek, kol ve bacaklarına masaj yapmak, duş aldırmak da gerekebilir. Kişinin bilinci açıksa likit alımının sağlanması, bilinç örtük ise muhakkak içmesi için likit verilmemesi takip ve tedavi maksatlı en yakın sıhhat kuruluşuna ulaştırılması gerekir.”
GÜNEŞ CİLDİ YAŞLANDIRIR MI?
Cildimizin yaşlanmasında biyolojik faktörlere ek olarak çevresel faktörlerin de rol oynadığını laflarına ekleyen Dr. Öğr. Üyesi Ezgi Aktaş Karabay, güneşin çevresel faktörler arasında en zararlısı ve en sık maruz kalınanı olduğunu belirtti.
Dr. Öğr. Üyesi Karabay, güneşin cilt yaşlanmasındaki tesirini ise şöyle aktardı:
“Güneş ciltteki kolajen liflerini bozar, lekelere ve cilt kanserine neden olabilir. Güneşe fazla maruz kalan ciltte deri hücrelerinin DNA’ları hasarlanır, hücrelerin yenilenme vadesi uzar. Deride kuruluk ve kalınlaşma gelişir. Derinin esnekliğini ve gerginliğini sağlayan kolajen ve elastik lifler azalır, ciltte sarkma, kırışıklık, çizgilenmeler oluşur. Güneşe bağlı olarak deride incelme, renk değişiklikleri, lekelenmeler ve kılcal damarlarda belirginleşmeler de izlenir. Güneşten korunmak, derinin yaşlanmasını yavaşlatır. Ayrıyeten ehil likit tüketimi, sağlıklı beslenme, spor yapmak, sigara ve alkolden uzak durmak, gerilimsiz bir hayat sürmek de cilt yaşlanmasını yavaşlatan öbür faktörlerdir.”
– İstanbul
Kaynak: DHA
Haberler.com
