CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan, Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan 9 emel, 50 gaye ve 393 faaliyeti içeren İnsan Hakları Hareket Planı’nı açıkladı. Erdoğan, “Eylem Planımızın son emeli, yeni ve sivil bir anayasadır” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan İnsan Hakları Hareket Planı’nı Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen toplantı ile tanıttı. Toplantının iyi olmasını dileyen Erdoğan, “Bugün açıklayacağımız aksiyon planı da değişim ve ıslahat irademizin devam ettiğinin ve devam edeceğinin bir örneğidir. İnsan Hakları Aksiyon Planı, geçmişin muhasebesi ile geleceğin murakabesinin eseri bir dokümandır. Her unsurun hayata geçmesi için gereken adımları kararlılıkla atacağız. İnşallah önümüzdeki hafta da ekonomik ıslahat programımızı milletimizle paylaşacağız” dedi.
“2 YILLIK MÜDDETTE UYGULANACAK’İnsan Hakları Hareket Planı’nın 9 hedef, 50 amaç ve 393 faaliyeti içeren bir evrak olarak ortaya çıktığını kaydeden Erdoğan, “Eylem Planı iki yıllık bir vakit diliminde uygulanmak üzere hazırlanmıştır. Aksiyon Planı’nda belirlenen her bir faaliyet için sorumlu ve ilgili kuruluşlar ile bu faaliyetler için öngörülen vakit dilimine yönelik takvim de iki hafta içerisinde kamuoyunun bilgisine sunulacaktır. Evraktaki prensip, hedef, amaç ve faaliyetleri, yalnızca ana sınırlarıyla sizlerle paylaşmak istiyorum” diye konuştu.Vizyonu, ‘Özgür birey, güçlü toplum; daha demokratik bir Türkiye’ olarak belirlenen Hareket Planı’nın 11 temel prensiple başladığını belirten Erdoğan, temel prensipleri şöyle sıraladı: “İnsan, doğuştan sahip olduğu vazgeçilmez haklarıyla yaşar, devletin vazifesi de bu hakları korumak ve geliştirmektir. İnsan onuru, bütün hakların özü olarak hukukun aktif muhafazası altındadır. Lisan, din, ırk, renk, cinsiyet, siyasi niyet, felsefi inanç, mezhep ve gibisi sebepler temelinde hiçbir ayrımcılık kelam konusu olmaksızın, herkes hukuk önünde eşittir. Kamu hizmetinin herkese eşit, tarafsız ve dürüst biçimde sunulması, bütün idari faaliyetlerin temel özelliğidir. Mevzuat, tereddüt doğurmayacak halde açık, net, anlaşılır ve öngörülebilir kurallar içerir, kamu otoriteleri de bu kuralları hukuk güvenliği unsurundan ödün vermeden hayata geçirir. Kontrat özgürlüğüne, tüzel güvenlik prensibi ve kazanılmış hakların korunması prensibine alışılmamış olarak hiçbir halde müdahale edilemez. Devlet, teşebbüs ve çalışma hürriyetini, rekabete dayalı hür piyasa kuralları ile toplumsal devlet prensibi çerçevesinde korur ve geliştirir. İsimli ve idari işleyiş, masumiyet karinesi, lekelenmeme bilhassa bunun altını çiziyorum, lekelenmeme hakkı ve ceza sorumluluğunun kişiselliği unsurlarını koruyan, gözeten ve güçlendiren bir yaklaşımı merkezine alır. Hiç kimse, diğerlerinin kişilik haklarına hürmet göstermek suretiyle yaptığı tenkitleri yahut niyet açıklamaları nedeniyle özgürlüğünden mahrum bırakılamaz. Hukuk devleti, hak ve özgürlükler ile adaletin teminatı olarak her alanda tahkim edilir. Haklarının ihlal edildiğini tez eden herkes, tesirli kanun yollarına zahmetsiz biçimde erişebilir, adalete erişim, hak ve özgürlüklere hürmetin temelidir.”‘İNSAN HAKLARI KURUMLARININ AKTİFLİĞİNİ ARTIRIYORUZ’Erdoğan, İnsan Hakları Aksiyon Planı’nda birinci maksadın, ‘daha güçlü bir insan hakları müdafaa sistemi’ olduğunu belirterek, “Buradaki maksadımız, insan haklarına dayalı bir hukuk devleti anlayışının daha da güçlendirilmesidir. Böylelikle Avrupa Birliği ile özellikle vize serbestisi diyaloğunda karşılanması beklenen konulara yönelik çalışmalara da sürat veriyoruz. Tekrar bu maksat başlığı altında Anayasa Mahkemesi’ne ferdî müracaat sisteminin aktifliğini artırmayı hedefliyoruz. Demokratik iştiraki güçlendirmek için, siyasi partiler ve seçim mevzuatında değişiklik yapmak üzere kapsamlı bir çalışma başlatıyoruz. İnsan hakları kurumlarının aktifliğini artırıyoruz. Kamu Denetçiliği Kurumu ile Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun kararlarını, ferdî dataların korunması suretiyle kamuoyunun erişimine açıyoruz” dedi. Hareket planının ikinci gaye başlığının ‘Yargı bağımsızlığı ve adil yargılanma hakkının güçlendirilmesi’ olduğunu kaydeden Erdoğan, “Adil kararın makul müddette verilmesini temin için yargıda maksat mühlet uygulamasını yaygınlaştırıyoruz. İdari yargıda gerekçeli kararın 30 gün içinde yazılmasını zarurî kılıyoruz. İş davalarının daha süratli halde sonuçlanmasını temin için, yargıçların, Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun kayıtlarına bilişim sistemi üzerinden erişebilmesini sağlıyoruz. Avukatların, Anayasa Mahkemesi’ne ferdi müracaatları elektronik ortamda yapabilmelerine imkan sağlıyoruz. Tekrar, geçtiğimiz yıl uygulamaya konulan ve bilhassa şu salgın periyodunda büyük kolaylık sağlayan e-Duruşma uygulamasını tüm hukuk mahkemelerine yaygınlaştırıyoruz” diye konuştu.’MAHKEME UZMANI’ TAKIMI İHDAS EDİYORUZ’Eylem planının üçüncü maksadının ‘Hukuki öngörülebilirlik ve şeffaflık’ olduğunu kaydeden Erdoğan, “Eylem Planıyla, yönetimin iş ve süreçlerinde öngörülebilirliği ve şeffaflığı daha da güçlendiriyoruz. Bunun için, yönetime yapılan müracaatlarda yönetimin yanıt verme müddetini 60 günden 30 güne indiriyoruz. Aksiyon Planıyla, Yargıtay ve Danıştay üyeliğine seçilebilmek için en az 45 yaş ile birinci sınıf olmanın yanında, aşikâr bir kıdem koşulu da getiriyoruz. Adliyelerde yargıçlara takviye olacak ‘mahkeme uzmanı’ takımı ihdas ediyoruz. Hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuğun kapsamı genişletiyor, arabulucuların farklı alanlarda ihtisaslaşmasını sağlıyoruz” sözünü kullandı. Erdoğan, Hareket Planının dördüncü emelinin, ‘İfade, örgütlenme ve din özgürlüklerinin korunması ve geliştirilmesi’ olduğunu lisana getirerek, “Basın, yayın ve internet yoluyla işlenen cürümlerde, muhakeme kaidesi olan mühletleri, tabir özgürlüğünü güçlendirmek hedefiyle yine ele alıyoruz. Tabir ve basın özgürlüğüne ait standartları yükseltmek için gazetecilerin mesleksel faaliyetlerinin kolaylaştırılmasına yönelik önlemler geliştiriyoruz. Hangi dine mensup olursa olsun, kamu ve özel bölüm çalışanları ile öğrencilerin, kendi dini bayramlarında müsaadeli sayılmalarını sağlıyoruz” dedi.’KATALOG KABAHATLERİN KAPSAMINI DARALTIYORUZ’Erdoğan, İnsan Hakları Aksiyon Planı’nın beşinci gayesinin ‘kişi özgürlüğü ve güvenliğinin güçlendirilmesi’ olduğunu, bu temel hak çerçevesinde pek çok yeniliği hayata geçirdiklerini söyledi. Erdoğan, şöyle konuştu: “Tutuklamanın bir muhafaza önlemi olduğu, istisnai olarak başvurulması gerektiği istikametinde mevzuatta kıymetli değişiklikler yaptık. Tutuklamanın mühleti, kapsamı, münasebeti konusunda Ceza Muhakemesi Kanunu’nda yapılan değişikler, bu alanda kıymetli bir iyileşme sağlamıştır. İktidara geldiğimiz 2002 yılında, cezaevlerinde bulunanların yüzde 41’i tutuklu iken, bugün bu oran yüzde 17’ye gerilemiştir. Ceza Muhakemesinin temel unsurlarına uygun halde, bu anlayışı daha da güçlendiriyoruz. Bunun için, ‘tutuklamada ölçülülük ve orantılılık’ unsurları doğrultusunda, katalog hataların kapsamını daraltıyoruz. Katalog cürümlerde ‘somut kanıta dayanma şartı’ getirerek, tutuklamanın istisnai bir muhafaza önlemi olduğuna ait ilkeyi tahkim ediyoruz. Sulh ceza hakimliklerinin tutuklama ve öteki müdafaa önlemlerine ait kararlarına karşı dikey itiraz metodu getiriyoruz. İsimli denetim önlemlerini de, tutuklamada olduğu üzere üst mühlete bağlıyoruz. Müdafi ile görüşme hakkını kısıtlayan kanun kararlarını, özgürlükler lehine bir yorumla gözden geçiriyoruz. ‘Konutu terk etmeme’ isimli denetim önleminde geçen müddetin, sonuç cezanın infazından mahsubuna yönelik değişiklik yapıyoruz. Hususa yalnızca mevzuat istikametiyle bakmıyor, uygulamadan kaynaklanan aksaklıkları da gündemimize alıyoruz. Vatandaşımızın, yalnızca tabir almaya yönelik yakalama kararları yüzünden özgürlüğünden yoksun kalmasını istemiyoruz. Aksiyon Planı’yla, yalnızca söz vermek için mesai saati dışında yakalayıp gözaltına alma, otelde gecenin bir yarısı bulup gözaltına alma üzere uygulamalara son veriyoruz. Tabir alma süreçleri artık 7 gün 24 saat yapılabilecek.”‘ZAMAN AŞIMINI KALDIRIYORUZ’Eylem Planı’nın 6’ncı emelinin ‘kişinin maddi ve manevi bütünlüğü ile özel hayatının teminat altına alınması’ olduğunu kaydeden Erdoğan, şunları kaydetti: “İnsan onur ve haysiyetini korumak, devletin en değerli varlık sebebidir. Bunun için, ‘işkence ve makûs muameleye sıfır tolerans’ anlayışını istisnasız bir halde hayata geçirdik. Geçmişte daima tartışılan sistematik azap ya da berbat muamele argümanları, artık geride kalmıştır. İşkenceyi, en ağır yaptırımlarla soruşturan Türkiye, bu mevzuda vakit aşımını kaldıran dünyadaki seçkin ülkelerden biridir. Bu alandaki kazanımlarımızı korumak için, kolluk vazifelileri ile çarşı ve mahalle bekçilerine güç ve silah kullanımı ile makus muamele teşkil edebilecek konular hakkında tertipli olarak eğitim veriyoruz. Azap savlarıyla ilgili disiplin soruşturmalarında da vakit aşımını kaldırıyoruz. Hastanelerde isimli muayeneye has üniteleri ve fiziki yerleri yaygınlaştırıyoruz. Vazifesinin gereklerine karşıt hareket etmek suretiyle bir hak ihlaline sebebiyet veren kamu vazifelileri hakkında rücu ve disiplin süreçlerinin aktifliğini artırıyoruz. Soruşturmaların tesirli bir biçimde yürütülmesini temin etmek gayesiyle, iddianameyi hazırlayan Cumhuriyet Savcısına, yargılama sonucunun bildirilmesini sağlıyoruz. Yeniden bu kapsamda, olay yeri inceleme, isimli arama ve fiziki el koyma süreçlerinin dijital olarak kayıt altına alınması zorunluluğunu getiriyoruz.”Erdoğan, tek bir bayanın dahi şiddet mağduru olmadığı güne kavuşana kadar kurumların, sivil toplumun, medyanın ve toplumun tüm kesitlerinin işbirliğiyle, bu çabayı sürdüreceklerini kaydetti.’PİLOT DAVA’ YORDAMI GETİRİYORUZ’Erdoğan, Aksiyon Planı’nın 7’nci maksadının ‘Mülkiyet hakkının daha aktif korunması’ olduğunu söyleyerek, şöyle konuştu: “Bu anlayışla, çabuk kamulaştırmaya ait kararları de içerecek biçimde, kamulaştırmayla ilgili tüm mevzuatı yine ele alıyoruz. Kamulaştırmasız el atmaya karşı valilikler nezdinde idari bir müracaat yolu getiriyor, bu konuda kusuru bulunan kamu görevlilerine de idari yaptırım yolunu açıyoruz. Birebir biçimde, kamulaştırmasız el atma hareketlerinden kaynaklı davaların öncelikle görülmesini sağlıyoruz. İcra takibi ve yargılama süreçlerinden kaynaklı mağduriyetlerin önüne geçmek için, İcra ve İflas Kanunu ile ilgili yönetmeliği, mülkiyet hakkının en geniş formda korunmasını sağlayacak formda tekrar düzenliyoruz. Kamu yönetimlerinin taraf olduğu birebir nitelikteki uyuşmazlıklarda ‘pilot dava’ adabı getiriyoruz. Pilot davada verilecek kararın tıpkı husustaki uyuşmazlıklar bakımından bağlayıcı olmasını temin ederek, gereksiz vakit kayıplarının ve kaynak israflarının önüne geçiyoruz.”‘DURUŞMA SALONLARINI, ÇOCUK DOSTU OLACAK FORMDA TASARLANIYOR’İnsan Hakları Hareket Planı’nın 8’inci emelinin, ‘toplumsal refahın güçlendirilmesi ve kırılgan kesitlerin korunması’ olduğunu bildirdi. Erdoğan, “Çocukların fiziki ve ruhi gelişimlerinin desteklenmesi için onların dijital riskler, siber zorbalık ve internet bağımlılığından korunmasına yönelik çalışmaları en üst düzeye çıkarıyoruz. Memleketler arası muhafaza ve süreksiz müdafaa kapsamındaki kimsesiz çocukların bakım ve nezaretinin daha faal sağlanabilmesi için hükmî kişi vesayet sistemini hayata geçiriyoruz. Çocuk adaleti uygulamalarını da güncelliyoruz. Çocuk mahkemelerindeki duruşma salonlarını, çocuk dostu olacak formda tasarlıyor, duruşmalara hakim, savcı ve avukatların cübbe giymeksizin iştirakine imkan sağlıyoruz. Aile mahremiyeti ve çocuğun üstün faydasının daha iyi korunabilmesi hedefiyle aile ve çocuk mahkemelerinin müstakil bir yerleşke içinde bulunacağı yeni bir adliye mimarisi modeli geliştiriyoruz. Kontrollü hürlük müdürlüklerinde çocuk ofisleri kuruyoruz. Suça sürüklenen çocukların isimli süreçlerinin her kademesini, bu ofisler vasıtasıyla takip ediyoruz. Kontrollü hürlük müdürlüklerinde çocuk ofisleri kuruyoruz. Suça sürüklenen çocukların isimli süreçlerinin her evresini, bu ofisler vasıtasıyla takip ediyoruz” dedi.Gençlerin aile kurmasını teşvik için evlilik yardımının kapsamını genişlettiklerini belirten Erdoğan, “Sağlık raporlarında engellilik oranı ve haline ait kriterlere bir standart getirerek, bu mevzuda yaşanan sıkıntıları gideriyoruz. Ayrıyeten, engelli öğrencilerimizin yurtlarda fiyatsız barındırılmasını sağlıyoruz. Toplumsal ve insani siyasetler açısından, cezaevlerinde bulunan-bulunmayan üzere bir ayrımı gerçek bulmuyoruz. Özel infaz metotlarının kapsamını genişletmeye devam ederek, ağır hasta, yaşlı yahut engelli mahkumların cezalarının konutlarında infazının imkanlarını artırıyoruz” diye konuştu.’HUKUK FAKÜLTELERİ 5 YIL OLACAK’Erdoğan, Aksiyon Planı’nın 9’uncu ve son emel başlığının, ‘İnsan hakları konusunda üst seviye idari ve toplumsal farkındalık’ olduğunu belirterek, şunları kaydetti: “İnsan haklarına hassas çalışmalarıyla, emsallerine nazaran öne çıkan kamu görevlilerini ödüllendiriyoruz. Hakim, savcı ve avukatlara yönelik eğitim faaliyetlerinde, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatlarını da içerecek formda, insan hakları konusunu merkeze alıyoruz. Hakim ve savcılar ile kamu vazifelileri için toplumsal medya etik unsurlarını, tarafsızlık anlayışını temel alarak belirliyoruz. İnsan hakları farkındalığını yönetimin kapalı devre bir faaliyeti olarak görmüyor, bu işi vatandaşlarımızla etkileşim içerisinde yapıyoruz. Bu anlayışla, her yıl ‘Türkiye İnsan Hakları Raporu’ hazırlanmasını ve kamuoyu ile paylaşılmasını sağlıyoruz. Yargı Islahatı Stratejimiz kapsamında hukuk fakültelerine giriş için gereken başarısı sırasını 190 binden evvel 125 bine, sonra 100 bine çekmiştik. Yeniden birebir kapsamda hukuk fakültelerinde tahsil mühletini beş yıla çıkarıyoruz.”‘NİHAİ EMEL YENİ VE SİVİL BİR ANAYASA'”Eylem Planı’mızın son maksadı, yeni ve sivil bir anayasadır” diyen Erdoğan, “Bunun için, geçtiğimiz haftalarda yeni ve sivil anayasa teklifimizi tekrar milletimizin takdirine sunduk. Ulusal iradenin üstünlüğü aslına nazaran hazırlanacak yeni bir toplumsal kontrat metnini, Cumhuriyetimizin 100’üncü yılını karşılamaya hazırlandığımız şu devirde ülkemize kazandırmanın, tarihi sorumluluğumuz olduğuna inanıyoruz. İşte bu sebeple, devleti yaşatmanın lakin insanı yaşatmakla mümkün olacağı anlayışı üzerine bina edeceğimiz yeni anayasa amacımızı, İnsan Hakları Aksiyon Planımızın sonuncu maksadı olarak belirledik. Yeni anayasa, herkesin anayasası olacaktır. Bunun için tüm siyasi partilerimizi, kurumlarımızı, sivil toplum kuruluşlarımızı, akademimizi, ülkemizin geleceği konusunda kelamı olan herkesi, yeni anayasa üretim sürecine katılmaya davet ediyoruz. Cumhur İttifakı olarak biz kendi çalışmamızı elbette yapıyoruz, yapacağız. Öbür partilerin ve kesitlerin teklifleriyle en son biçimini vereceğimizi ümit ettiğimiz yeni anayasayı, milletimizin takdirine sunarak, Türkiye’nin önünde aydınlık bir devrin kapılarını açmak istiyoruz” tabirini kullandı.BAHÇELİ DE TAKİP ETTİ
Öte yandan tanıtım toplantısına, TBMM Lideri Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, yüksek yargı organlarının liderleri, Barolar Birliği Lideri Metin Feyzioğlu, Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Lideri Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, yargı mensupları, azınlık cemaatlerinin temsilcileri, birtakım ülkelerin büyükelçileri, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve AK Parti ve MHP milletvekilleri katıldı.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Buğra OLAÇ
Haberler.com
