Uzm. Dr. Adnan Haşimi, “Hem anne hem bebeğin hayatını riske sokan gebelik diyabeti görülme sıklığı arttı. Şeker yükleme testi olarak bilinen glukoz tolerans testinin ihmal edilmemesi ve doğum sonrası da annenin takip edilmesi gerekiyor” dedi.
Pendik Medipol Üniversitesi Hastanesi Laboratuvar Biyokimya Kısmı’ndan Uzm. Dr. Adnan Haşimi gebelikte gelişen diyabete dikkat çekti. Gebelik diyabetinin erken teşhis ve tedavi edilmezse hastalığın anne ve bebeğin hayatını riske sokacağı konusunda uyaran Uzm. Dr. Adnan Haşimi yaptığı yazılı açıklamada şu sözlere yer verdi:
“Gestasyonel diyabet (GDM) yani gebeliğe bağlı şeker hastalığı, hamilelerin ortalama yüzde 4-10’nda görülüyor. Tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de gebeliğe bağlı diyabet ve şeker hastalığı (DM) oranı süratli bir biçimde artıyor. Hastalığın temelinde glukoz metabolizmasında bozulma var. Glukoz metabolizmasındaki bozulma potansiyeli gebelik tesiriyle daha bariz hale geliyor. Bu sorun teşhis almaz ve tedavi edilmezse ileriki süreçte ortalarında diyabet olmak üzere pek çok hastalığa yer hazırlıyor. Gestasyonel diyabet gebeliğin sonlanmasıyla ortadan kalkabileceği üzere, saklı şeker olarak da bilinen glukoz metabolizma bozukluğu halinde sürebiliyor ya da şeker hastalığına dönüşebiliyor.”
HAYAT UZUNLUĞU SÜREN SAKLI RİSK
Gebeliğe bağlı diyabet hastalarının hamilelik ve doğumda komplikasyonlarla müsabaka ihtimalinin olmayanlara nazaran çok daha yüksek olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Adnan Haşimi, “Ayrıca bu hastalığa mustarip annelerin dünyaya getirdiği bebeklerin şeker hastası olma ihtimali de fazladır. Anne, bebek sıhhatinin korunması, bireylerin ileri yıllarda karşılaşabilecekleri birtakım hastalıkların önlenmesi ya da geciktirilmesi sorunun erken teşhisiyle mümkündür. Bunun için halk ortasında şeker yüklemesi olarak bilinen glukoz tolerans testinin yaptırılması hayati derecede önemlidir” sözlerini kullandı.
TESTTE ALINAN ŞEKER ZIYAN VERMEZ
Son yıllarda kamuoyuna yansıyan glukoz tolerans testinin ziyanlı olabileceğine dair haberlerin gerçeği yansıtmadığını vurgulayan Haşimi, “Test sırasında içirilen az ölçüdeki glukozun anneye yahut bebeğe ziyanı olduğu tarafındaki mesnetsiz argümanlar hakikat değildir. Bu görüşü destekleyecek hiçbir bilimsel bulgu yoktur. Tersine bu testin yapılması, anne ve bebek sıhhatinin teşhis ve takibi açısından Dünya Sıhhat Örgütü’nün yanı sıra Milletlerarası Bayan Hastalıkları/Doğum Birlikleri ve Çocuk Sıhhati Dernekleri tarafından çok yararlı bulunmakta ve ısrarla teşvik edilmektedir” bilgisini verdi.
GLUKOZ TOLERANSI NASIL TESPİT EDİLİR
Gebelikte glukoz tolerası testinin kolay ve son derece sağlam olduğunu söyleyen Haşimi, “Gebeliğe bağlı diyabetin teşhis kriterleri bilimsel olarak ortaya konmuş olan kurallar çerçevesinde laboratuvar tahlilleriyle ölçeklendirilmiştir. Buna nazaran, gebeliğin belli periyodundaki anne adayına 50 ila 100 gram glukoz verilir. Anne adayından açlık kan örneğinin dışında makul aralıklarla kan örneği de alınarak tahlil edilir. Test müddeti tabip tarafından tercih edilen testin tipine nazaran 1 ila 3 saat sürer” dedi.
Gebelik diyabetinin doğumdan sonra da titizlikle takip edilmesi gerektiğini tabir eden Dr. Haşimi, “Gebeliğe dayalı diyabet teşhisiyle takip edilenlerde doğum sonrası kan şekeri ekseriyetle olağan düzeye iner, hasebiyle riskin varlığı unutulur ya da göz gerisi edilir. Doğum sonrası testler yapılmaz yahut ertelenir. Fakat gebelik diyabeti yaşayanların hayatlarının ilerleyen devirlerinde şeker hastası olma ihtimali yüksektir. Bu nedenle doğum sonrası tabibin uygun bulacağı vakitte birinci denetim yapılmalı, sonuç olağan düzeylerde olsa dahi 2-3 yıl aralıklarla kan şekeri denetimine ve takibine devam edilmelidir” diye konuştu.
HASTA KENDİ SORUMLULUĞUNUN ŞUURUNDA OLMALI
Haşimi, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Testlerin yanlışsız sonuçlanması için akli melekeleri yerinde olan hastanın kendisine izah edilen davranışları (açlık müddeti, test öncesi ilaç kullanılması ya da ilacın bırakılması, fizikî efor yahut istirahat, gibi) yapması ve uygulaması gerekir; bu hususlarda hekim/tedavi kurumunun takip yetki ve sorumluluğu yoktur, bu konular şahsen hasta tarafından yapılması gerekenlerdir. Bu davranışların hasta tarafından uygun biçimde yapılmaması testin kusurlu bulunmasına, hasebiyle teşhisin ve tedavinin yanılgılı yahut yetersiz olmasına yol açabilir. Her laboratuvar testinde hastanın şahsen kendisinin sorumluluğu vardır. Bu konu değişiktir ki çok yerde işlenmez ve bu bahis ihmal edilir; sonuçta test tahminen de tekraren tekrar edilmek zorunda kalınır. Glukoz yükleme de nispeten sık kullanılan bir test olmasına karşın hasta ahenk yanlışları nedeniyle kusurlu bulunabilenlerden birisidir.”
Kaynak: DHA
Haberler.com