Harput Kalesi kazılarında 7 yılda 110 bin adet nesne çıktı
Hafriyat Lideri Prof. Dr. İsmail Aytaç:
-“Şimdiye kadar 110 binin üzerinde çeşitli tarihi eser nesneler çıktı”
-“Harput’un bir hayat, güvenlik ve üretim merkezi olduğu anlaşılıyor”
– “Elazığ ve Harput, uluslar ortası bir ticaret güzergahının geçtiği bir merkezdir”
ELAZIĞ – UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’ne giren 4 bin yıllık tarihi geçmişe sahip olan Elazığ’ın simgesi, medeniyetler beşiği Harput Mahallesinde bulunan Harput Kalesi’nde son 7 yılda yapılan çalışmalarında 110 bin adet nesne çıktı.
Kent merkezine 6 kilometre uzaklıkta bulunan ve medeniyetler beşiği olarak tarihi ve dini açıdan değerli bir pahası olan Harput Mahallesi’nin UNESCO Dünya Mirası kalıcı listesine girmesi için başlatılan çalışmalar sürüyor. Covid-19 nedeniyle bu yıl çok fazla ziyaretçi almayan mahallede bulunan, ayrıyeten kentin simgesi olan Harput Kalesi’nde projelendirme ve iç paklık çalışması yapıldı. Milattan Evvel 8. Yüzyıl’da Urartu Krallığı tarafından yapılan Harput Kalesi’nde, 7 yıldır Hafriyat Lideri Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Hoş Sanatlar Kısım Lideri Prof. Dr. İsmail Aytaç koordinesinde yürütülen çalışmalarda silahlar, ok uçları, mantılık taşları, seramik ve cam olmak üzere 110 bin tarihi eser nesne çıkartıldığı bildirildi.
Kale ile ilgili yapılan çalışmalarda şimdiye kadar 13 makale yayınlanırken, oluşturulmaya başlanan 3 ciltlik kitapta ise sona gelindi. Tıpkı vakitte birinci, orta ve yakın çağa ilişkin bir çok buluntudan ithal edilmiş yapıtlarda oraya çıkarken Elazığ ve Harput’un vaktinde milletlerarası bir ticaret merkezi olduğu bildirildi.
“110 bin adet çeşitli nesneler çıktı”
Harput iç kale hafriyatı 2020 yılı çalışmalarının birinci basamaklarını tamamladıklarını belirten Prof. Dr. İsmail Aytaç, “Pandemi münasebetiyle alanda fiili arkeolojik hafriyat yapılmadı. Fakat alanda başka faaliyetlerimizi sürdürdük. İç kale hafriyatları müzemiz başkanlığında 5 yıl devam etmişti. 2014 yılından itibaren 7’nci yılını ikinci bir takım olarak sürdürüyoruz. Şimdiye kadar 110 binin üzerinde çeşitli tarihi eser nesneler çıktı. Bunlarla ilgili bakanlığımız, valiliğimiz, üniversitemiz, Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve özel yönetimin takviyeleri ile devam ettiriyoruz. Bu sene Türk Tarih Kurumu da bir proje ile dayanak verdi. Şimdiye kadar çıkan eserlerimizle ilgili çok sayıda inceleme paklık süreçleri gerçekleştirdik. Taşınmaz kültür varlığı dediğimiz mimaride mevcut durumları dondurduk” dedi.
“İnsan ömrüne ilişkin her türlü nesneye rastladık”
Büyük projelerin devam ettiğine değinen Prof. Dr. Aytaç, “Kale içerisindeki Osmanlı mahallesi onarım projesi bitti. Önündeki Urartu sunağının da projesi tamamlandı. Bunlar 2021 yılında turizme kazandırmak için uygulamaya başlayacağız. Yapılan işler içerisinde elde edilen buluntuların sınıflandırmaları çok geniş. İnsan hayatına ilişkin her türlü nesneye rastladık. Bilhassa askeri bir alan olması nedeniyle silahlar, ok uçları, mancınık taşları, sapan taşları, askeri üniformalar, aparatlar üzere çok eser elde edildi. Sıhhat aletleri birtakım buluntular elde ettik. Metal süsleme ve öteki nesneler elde edildi. Seramik buluntular fazla. Çeşitli devirlere ilişkin cam eserler elde edildi. Kale ile ilgili onlara yaptığımız çalışmalarda şimdiye kadar 13 makale yayınladık. Bunlardan 3 ciltlik kitapları bitirme noktasına geldik. Elde edilen datalara bağlı olarak arşiv çalışması gerçekleştirdik” sözlerini kullandı.
“Harput hayat, güvenlik ve üretim merkezi”
Kalenin içerisinde seramik üretim atölyelerin olduğunu gösteren pişirimler, üç ayakların ve rafların olduğuna değinen Aytaç, “Cam üretimlerin kale içerisinde yapıldığını tespit ettik. Demir ve ok ucu üretimiyle ilgili kimi fırın örnekler ve gereçler elde edildi. Böylece Harput bir ömür, güvenlik ve üretim merkezi olduğu anlaşılıyor. Birinci, orta ve yakın çağa ilişkin bir çok buluntudan ithal edilmiş yapıtlara de rastladık. Böylelikle buranın milletlerarası bir ticaretin merkezi olduğu gerçeği de ortaya çıkar. Elazığ ve Harput, uluslar ortası bir ticaret güzergahının geçtiği bir merkezdir. Bütün bu değerlendirmeleri elde edilen bulgularla yine güncelliyoruz” formunda konuştu.
“Harput yalnızca merkezden ibaret değil, bir kültür coğrafyasının ismidir”
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / KAMİL CANKILIÇ
Haberler.com
