Ressam ve dizayncı Karl Talip Kara, sanat dünyasında kendini bir derviş olarak gördüğünü belirterek, “Heybemi almış yolumda yürüyorum. Fotoğraf yaparken, paylaşırken çok zevk alıyorum, memnunum. Şayet sanatta geleneklerin yaşamasını istiyorsak, birtakım şeylerin iyileştirilmesi lazım. Yoksa her şey gelenek olarak kalacak. Yaşatmak için bir devrim gerekiyor.” dedi.
Belçika’nın başşehri Brüksel’de üç evlatlı bir Türk ailenin 2. evladı olarak 1978’de dünyaya gelen ve ailesi tarafından bir “Batılı” olarak büyütülen Kara, gençlik yıllarında iktisat bilimleri okumaya teşvik edilse asıl tutkusu şık sanatlar üzerine oldu.
Kara, Bru¨ksel’deki Saint-Luc Enstitu¨su¨nde gu¨zel sanatlar ve uygulamalı sanatlar üzerine tahsil gördü ve bu sahada yeni şeyler öğrenmek için 38 farklı ülkeyi dolaştı.
Fransa ve Çin’de de sanat üzerine eğitim alan, 7 yıl evvel Türkiye‘ye yerleşen ve Türkçesini Emine Hanımla evlendikten sonra geliştirmeye başlayan sanatçı, farklı kültürlerin etnik ögelerini baz alarak kendi sanat üslubunu besliyor.
Kara, yerleştikten sonra vatandaşlık aldığı Türkiye başta olmak üzere birçok memlekette stant açarken, “Pot Puri” başlıklı standını yıl ahir sanatseverlerle buluşturmaya hazırlanıyor.
“42 yaşıma kadar hayallerimle yolumu çizdim”
Çocukluğundan beri görsel sanatlarla iç içe olan Karl Talip Kara, AA muhabirine sanat hayatına ve çalışmalarına ait açıklamalarda bulundu.
Kara, babasının inşaat dalında çalışmasından ötürü fotoğraf için gerekli materyal konusunda problem yaşamadığını, 22 yaşında da fotoğrafta profesyonelliğe adım attığını söyledi.
Sanat eğitimlerinin yanı sıra iktisat üzerine de doktora yapan sanatçı, gençlik yıllarında çalıştığı kurum vasıtasıyla dünyanın birçok devletini gezme fırsatı yakaladığını lisana getirdi.
Kara, ziyaret ettiği kentlerde kültür sanat mekanlarına gitmeye çalıştığından bahsederek, “Etrafımdaki her şeyi görme fırsatım oldu. Ondan evvel Belçika’da ilkokul eğitimimi aldığımda bize çokça müze gezdirdiler. Belçika esasen başlı başına müze açısından muazzam bir devlettir. Zira 300- 400 yıl evvelki eserler elinizin altında. 42 yaşıma kadar hayallerimle yolumu çizdim. İçimde öylesine bir açlık vardı ki sanat ismine müzik, oyun, hoş ve görsel sanatlar olsun, ne varsa yutmaya çalıştım.” tabirlerini kullandı.
“Şemsi Tebrizi ve Rumi’yle tanıştıktan sonra gençleştim”
Çin’de de 3 yıl yaşadığını ve bu müddette hem hayata bakışının hem de sanatının teknik olarak değiştiğini vurgulayan Kara, şöyle konuştu:
“Çin’de yaşarken birinci çalışmalarım soyut fotoğraflardı. Koyu renkli ve geometrikti. Bugün hala geometrik formlarda çalışıyorum lakin daha canlı renklerle. Çin’de stilime iki şey yan verdi. Hayata bakışım da değişti. Birlikte yogaya gittiğim bir İngiliz arkadaşım vardı. ‘Rumi’, ‘Şemsi Tebrizi’ deyip duruyordu. Biz tamam Türküz ancak Avrupa’da yaşarken galiba akıllıca dürüst Türklüğümüzü yaşamıyoruz. Yani edebiyat ya da bir oyun üzerine literatürümüz yok. Ben bir İngiliz sayesinde ‘Bu Rumi senin kültüründen’ deyince Mevlana Celaleddin-i Rumi’nin edebiyatıyla tanıştım. Onunla konuşurken bir 20-30 kişilik arkadaş grubumu gördüm ki benden daha çok Mevlana’yı, Şemsi Tebrizi’yi biliyor. Kültürümden, sanatımdan ne kadar mahrum kaldığımın farkına vardım. Boya almaya gittiğinizde bir renk skalası vardır ya onun üzere bir renk skalası açıldı o günden sonra gözümde. Şemsi Tebrizi ve Rumi’yle tanıştıktan sonra gençleştim, bambaşka bir tasavvufi dünya açıldı önüme. İşte bu Türkiye’ye gelme sebeplerimden bir adedidir.”
Karl Talip Kara, birebir periyotta Çinli bir hat sanatkarıyla tanıştığını söyleyerek, “Rumi’yi, Şemsi ve İslam edebiyatını araştırırken, bana ‘Bu hattatla tanış.’ dediler. Hayatımı 90 aşama çeviren, asıl hamuru pişiren galiba o hattat. ‘Kimsin, nesin, ne okudun’ derken adam bana ‘Sen Garp kültürünü okumuşsun, Garp sanatını yapıyorsun. Kendi atalarını -Osmanlı olsun, Türk olsun- edebiyatını, tarihini biliyorsun. Artık de bununla (sufizmle) tanışmışsın. Renklerinde tasavvufun, eskinin ve yeninin ortasını bul.’ dedi. İşte ben orada hat sanatıyla tanıştım.” tabirlerini kullandı.
“Hikayelerde var olan İstanbul‘un dokusu hala duruyor ve yaşanabiliyor”
Fotoğraf üzerine birinci olarak soyut sanat eğitimi gördüğüne ve Barok periyodu üzerine okumalar yaptığına işaret eden Kara, “Klasik bir ressam olurum diye düşünüyordum hiç olmadım. Rönesans Devri’ni bizim klasik Türk sanatlarına benzetebiliriz, Lale Devrindeki periyoda eş kıymet koyabiliriz. Bunların hepsini (kendi sanatınızda) nasıl bir araya getirebilirsiniz ki? Bu yüzden İstanbul’a geldim. Gezmediğim cami kalmadı. Müzelerde gördüklerimi sentezlemeye çalıştım. Birçok akademisyenle tanıştım. Sanatta bugün amacım aslında hat sanatını bir Batılının konutuna sokabilmek.” dedi.
Belçikalı sanatçı, Türkiye’yi çok beğendiğini ve İstanbul’un muazzam bir kent olduğu tefsirini yaparak, şu değerlendirmelerde bulundu:
“7 yıldır Türkiye’deyim. Boğaz’dan geçerken hala büyüleniyorum. ‘İstanbul’da yaşayan İstanbul’u terk edemez’ derler, çok yanlışsız. İstanbul’u seven insan bence her tarafı beton olsa da sever. Gayri memleketlerin kentleri de muazzam. Lakin İstanbul’un tarihi, sokaklarında gezilirken yaşanıyor. Bugün hikayelerde, edebiyatta var olan İstanbul’un dokusu hala duruyor ve yaşanabiliyor. Yurt dışından milyonlarca insan geliyor ve bunu hissediyor. Keşke Türkiye’de yaşayanlar da bunları hissedebilse.”
“Kendimi bir derviş olarak görüyorum”
Kara, literatürde ‘geleneksel Türk sanatı’ isimlendirmesini kabul etmediğini lisana getirerek, şunları kaydetti:
“Türk sanatı vardır. Osmanlı ya da Orta Şark sanatı vardır ve gelenek değil, sanatı işleyen vardır. İslami sanatın içeriğiyle çağdaş sanatın birleşmesi bence Türk sanatıdır. Çini sanatını, motiflerini bildiğimiz üzere yalnızca seramik üzerinde değil, her bölgede rahatlıkla kumaşların üzerine çalışabilmek (istiyorum). Dünyanın en büyük elbise tasarım şirketlerinin motiflerine bakın daima Orta Şark, Türk, Uzak Şark motifleridir. Bu onların sanatı değil, bizim sanatımız. Ancak onlar iyi kıymetlendiriyor. Onlardan bir tanesi velev hepsi Türk olsun (istiyorum). Bu ortamda kendimi bir derviş olarak görüyorum diyebilirim. Heybemi almış yolumda yürüyorum. Fotoğraf yaparken, paylaşırken çok zevk alıyorum, memnunum. Şayet sanatta geleneklerin yaşamasını istiyorsak, kimi şeylerin iyileştirilmesi lazım. Yoksa her şey gelenek olarak kalacak. Yaşatmak için bir devrim gerekiyor…”
Konuk sanatçı olarak Mersin’de gittiği bir karma stantta gördüğü bir minyatür üründen etkilenerek, hayatının bambaşka bir hal aldığına dikkati çeken Kara, evlilik hikayesine şu laflarla değindi:
“Bir gün Mersin’de stantta eşimin yaptığı ve rakkas bir bayan figürünün bölge aldığı minyatür yapıtı gördüm, almak istedim. ‘Sadece sergilemek için yapıldı, satılmıyor.’ dediler. Sonra ben de satın almak ismine, ikna etmek için (eseri yapanın) kendisiyle tanışmak istedim. Ancak ikna edemedim. Sonra madem resmi alamıyorum, kendisini (sanatçıyı) alayım diye düşündüm ve eşime direk ‘Evleniyoruz’ dedim. Böylelikle hem kendisini hem de yapıtını almış oldum. 4 yıldır da beraberiz.”
Kara, evlendikten sonra yerleştiği Mersin’de tamamı kendi emekleriyle yapılan mini çiftliği şöyle anlattı:
“Hayalimde esasen bir köy ömrü vardı. Hayattan beklentilerim hayvanlarla doğal ömür, istediğim koşullarda bir aile kurabilmek, sanatla uğraşmaktı. (Bir evlilikte) eş de şayet sahih anlıyorsam bir şeyin yanıdır. Sanatkarlar triplidir. Oturduğuyla kalktığı bir olmuyor. Rengi tutturamıyor hayata kızıyor. O yüzden bir sanatkarın eşi olmak değerli. Ressam olanlar beni anlar. Bir bayanla tartışmayacaksın. Aslında bu âlemşümul bir kural. Geçinmek için birebir görüşe sahip olmak gerekmiyor. Eşimizle evet kültürlerimiz birbirinden çok farklı. Türkiye’ye birinci geldiğimde ikametgah almak için bile bana tercümanla gelmemi söylediler. O devir söz haznem çok berbattı. Daha sonra eşimle birlikte dilimi geliştirdim. O devir birebir lisanı konuşmamamız bizim mutabakatımızı sağladı. Zira hengame edemedik, tartışamadık. Ortak noktamız, bizi birleştiren sanattı ve burada birlikte kurduğumuz hayatı sevdik. Kentte yaşamayı denedik ancak olmadı, bana ağır geldi. Bahçeli bir konut kurduk, çiftlik üzere ortam oluşturduk.”
“38 devlet gezdim herhalde hayat beni oradan oraya terbiye etti”
Kara, eşinin kendisine sanat konusunda destek olduğunun altını çizerek, “O ayakları konuma basan bir insan, ben ise hayalperest bir beşerim. Hayallerimi materyal olarak kullanmaya çalışıyorum. Bu mealde kaybolduğum konumlarda ‘sen buraya takılmıştın, sorun buydu’ diyerek işe odaklanmamı sağlıyor. Kolay olmadı ancak bir hayat kurmak için birebir kültürden olmak gerekiyor diye de bir koşul yok. 38 memleket gezdim herhalde hayat beni oradan oraya terbiye etti.” açıklamasında bulundu.
Türkiye’de sanatçı olmanın zorluklarına işaret eden Kara, şu değerlendirmeleri yaptı:
“Güzel sanatları okuduysanız maddi olarak güçlü olmanız gerekiyor. Bir destekçinizin olması lazım yahut çok muazzam işler yapıyorsanız, çok satılan eserleriniz varsa bile sponsor bulmanız gereken mekanlar oluyor bir stant ya da büyük bir prodüksiyon işi yapmak için. Yani sanatçı olmak çetrefilli bir yol. Galerilere, küratörlere çok bağlısınız. Yapıtlarınızı satan kişiler size ekmeğinizi veriyor. Ben mümkün olduğunca ürünlerimi toplumsal medya üzerinden kendim satmaya çalışıyorum.”
İstanbul Kurtuluş’taki atölyesinde de “Pot Puri” girişimi için eser üretmeye devam eden Kara, “Çok hoş bir mahallede çalışıyorum. Buradan geçen beşerlerle iç içe konuşmak, bir şeyler paylaşmak bana çok bedel katıyor. Günde 10-15 saat kendimi çalışmaya veriyorum. İstanbul’un atmosferini koklamak, martıların sesini duymak bana şiir üzere geliyor. Kurtuluş’ta atölyeme sanatseverleri bekliyorum.” diye konuştu.
Kara, birtakım tablolarının 300-400 saatlik çalışmayla tamamlanabildiğine değinerek, “Avrupa’nın en hoş üniversitelerinde okudum. Dedem, babam Türk, köyden kalkıp Belçika’ya gittiler. Karl Talip Kara bugün muhteşem elbiselerle gezebilir lakin ben çömlekten geldim. Dünyanın en iyi dizayncısı ya da ressamı olabilirsin lakin bunu unutmamak gerekiyor. Nereden geldiğimizi fotoğraflarımda de paylaşmak istiyorum.” dedi.
“Mücadelemizle, inancımızla geçinmeye niyet ettik”
Hobi olarak başladığı minyatür çalışmarına 10 yıldır devam Emine Kara ise eşiyle tanışmasının 2. gününde evlenme kararı aldıklarını anlatarak, “Geleneksel bir aileden geliyorum. Eşim Avrupa kültürüyle büyümüş bir insan. Kültür çatışması olur mu olmaz mı diye aramızda biraz uğraş oldu. Ailem gelenekçi olduğu için sorunlar yaşadık. Fakat çok şükür uğraşımızla, inancımızla geçinmeye niyet ettik iki sanatsever, hayvansever, doğasever olarak.” biçiminde konuştu.
Emine Kara, eşiyle birlikte kültürel gezi yapmayı ve kitap okumayı çok sevdiğini lisana getirerek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Kitap bizim farklı dünyalara açılmamıza sebep oluyor. Hayal dünyalarımıza farklı açıdan bakıyoruz. Eşim aslında balık burcu, hayalleri geniş olan, boyalarla, renklerle inanılmaz aşamada soyut olarak farklı dünyalar açan bir insan. Ben daha farklı, daha ayakları mekana basan, realist, nötr renk bir tasarımcıyım. (Bizim ilişkimiz) hayal ve gerçeğin buluşması diyebiliriz. Eşim Avrupa kültürü, ben Anadolu kültürü bu mealde birbirimizden besleniyoruz.”
“Pot Puri” yıl ahir sanatseverlerle buluşacak
Birinci ayağını Mersin’de gerçekleştireceği “Pot Puri” standını yıl ahir İstanbul ve Ankara’da açacak olan Karl Talip Kara, seneye Belçika, Fransa ve İngiltere’nin içinde bulunduğu farklı devletlere gidecek.
Kara, güçlü ve farklı bir içerik sunmaya hazırlandığı stantta elbise, taş, ahşap ve çömlek üzere alışılmışın dışında materyaller kullandığı 60 yapıtına nokta verecek.
Bugüne kadar 40’ın üzerinde şahsî stant açan sanatçı, aralarında Türkan Şoray, Hulusi Kentmen, Sabahattin Ali, Orhan Kemal, Aşık Veysel, Reşat Nuri Güntekin, Yaşar Kemal, ve Halide Edip Adıvar’ın bulunduğu portre çalışmalarını da sanatseverlerin beğenisine sunacak.
Kara başkaca, bu yıl 27-29 Kasım’da İngiltere Oxford Town Hall’de gerçekleştirilmesi planlanan Oxford Memleketler arası Sanat Fuarı 2020’ye de katılacak.
Kaynak: AA
Haberler.com
