Sakarya’daki patlamaya ait tutuklanan ve 22 Mayıs’ta istifa eden iş güvenliği eksperi Aslı Bozkurt, “Olayın olduğu gün Sakarya’daydım. O nahiyenin inançlı olmadığını bildiğim için fabrikaya gitmedim” dedi. Çalışanlardan mütemadi kendisine şikayet geldiğini aktaran Bozkurt, “İşçiler bana, ‘burası patlayacak, başımıza bir şey gelecek, bir şey yapın’ diyordu. Yapmış olduğum incelemeler sonucunda her şeyi iş sıhhati güvenliği heyet içtima tutanaklarına yazmama müsaade verilmiyordu” sözlerini kullandı.
Sakarya’nın Hendek ilçesindeki havai fişek fabrikasında meydana gelen patlamaya ait gözaltına alınan Sorumlu Yönetici Hasan Ali Velioğlu, ustabaşı Erşan Öztürk, Sorumlu Yönetici Asiye Angın ile iş güvenliği kompetanı Aslı Bozkurt evvelki gün çıkarıldıkları Hendek Sulh Ceza Hâkimliğince “taksirle birden fazla kişinin vefatına ve yaralanmasına neden olma” kabahatinden tutuklandı. Cumhuriyet’ten Seyhan Avşar’ın haberine nazaran şüphelilerin savcılık ve hâkimlik sözleri ise alınmayan tedbirleri ve ihmalin boyutunu gözler önüne serdi.
“GÜVENLİ OLMADIĞINI BİLDİĞİM İÇİN FABRİKAYA GİTMEDİM”
Fabrikada iş güvenliği eksperi olarak çalışan gelgelelim 22 Mayıs’ta hizmetinden istifa eden Aslı Bozkurt sözünde fabrikadaki ihmalleri tek tek anlattı. Haftada 3 gün fabrikaya giderek şirketin çalışma ünitelerini denetlediğini aktaran Bozkurt, “Olayın olduğu gün Sakarya’daydım. O kesimin inançlı olmadığını bildiğim için fabrikaya gitmedim” dedi. Tabirinde fabrikanın kısımlarına değinen Bozkurt, “Fabrikanın Çin mahallesi olarak isimlendirilen kısmına çok fazla gitmezdim. Bunun nedeni orada çalışan A.Ç.’nin işini çok iyi yapan bir iş güvenliği kompetanı olmasıydı. Fakat bu kısımda de öteki kısımlarda olduğu üzere aksaklıklar görüyordum. En kıymetli sorun ise emekçilerin yanlarına çok fazla materyal almalarıydı” diye konuştu.
“İŞÇİLER BANA ‘BURASI PATLAYACAK’ DİYORDU”
Bu mevzuda sorumluları ve çalışanları daima uyardığını tez eden Bozkurt, “Bölümlerde fazladan tespit edilen materyal için tutanak tutmadım. Ama personellere daha fazla üretim yapmaları için fabrika yöneticisi Hasan Ali Velioğlu ile ustabaşı Erşan Öztürk ağırlık yapmaktaydı. Bu hususta ihtar yaptığımda, ‘Biz bu işi yıllardır yapıyoruz. Sen ne biliyorsun. Haftada iki gün geliyorsun’ diyordu. Çalışanların ne kadar gereç ürettikleri listeye yazılıyordu. Bu denetim kapsamında personeller kaygı taşıdıkları için önlemleri unutarak daha fazla materyal üretmeye çalışıyorlardı” dedi. Aslı Bozkurt ise tabirinde özetle şunları söyledi: “İşçilerden bana daima şikâyet gelmekteydi. Personeller bana, ‘burası patlayacak, başımıza bir şey gelecek, bir şey yapın’ diyordu. Yapmış olduğum incelemeler sonucunda her şeyi iş sıhhati güvenliği şura içtima tutanaklarına yazmama müsaade verilmiyordu, zira benim çalıştığım kişisel işletme bu şirketle çalışmaya devam ediyordu. Benim gücüm de bir bölgeye kadar. Yeşil renkli binanın, bana ana barut deposu olduğu dahi söylenmedi. Burayı atıl bir bina zannettiğim için hiç denetlemedim. Denetlenecek yanları bana onlar gösteriyordu. Ayrıyeten çalışanların ferdî koruyucuları ve donanımları da bulunmamaktaydı.”
“DEPOLARIN KIMILERINE HAM UNSUR KONULDUĞUNU BİLMİYORDUM”
Ustabaşı Erşan Öztürk ise sözünde patlamanın yaşandığı fabrikada 30 yıldır çalıştığını belirterek “Fabrikada imalat fazlası gereç ve stokta olması gerekenden fazla materyal yoktu. Üretilen mallar kolilendikten sonra sevkıyata hazır hale gelir, depoya götürülür. Personellere daha fazla mal üretimi için ağırlık yapmadım. Pres yapılmasına da şahit olmadım. Fabrikadaki teftişler Sakarya Vilayet Emniyet Müdüriyeti tarafından yapılır. Ankara’dan murakabeye gelenler olur. Murakabe olacağı bana bir gün evvelden söyleniyordu. Zati önlemli çalıştığımız için ekstra bir tedbir almıyorduk. Çalışanlara kollayıcı kıyafet vermiştik. Fakat sıcak olduğu için bizi dinlemeyerek giymiyorlardı. İmal edilen eserlerin konulduğu depoların kimilerine ham husus konulduğunu bilmiyordum” dedi.
“HESABI ÇALIŞANDAN SORULURDU”
Sorumlu yönetici olan Asiye Angın savcılık sözünde her personel için üretim ölçüsünün belirlendiğini aktardı. Angın, “İşçi başına düşen üretim ölçüsü ustabaşı tarafından belirleniyor. Çalışandan bu ölçüde üretim yapması isteniyor. Üretim çıkmadığı devir da bu durum emekçiden soruluyor. Bu geçmişten günümüze devam eden bir süreçtir. Patlamadan 15-20 gün evvel jelatinleme kısmındaki arkadaşım Kosova’ya gönderilmek için üretilen eserlerden rahatsız edici bir koku geldiğini söyledi. Bunu fabrikanın sahibi Yaşar Coşkun’a, Hasan Ali Velioğlu’na ve Erşan Öztürk’e söylediğini iddia ediyorum. Daha sonra Erşan Öztürk kâğıdın yapışmasında kullanılan tutkalın fazla sürülmesi nedeniyle nemlenme olduğunu anlamış, bu mallar kurumaya bırakılmıştı. Pandemi sürecinde üretim yavaşladı. Lakin üretilen malların ne kadarının satıldığını ya da depoda saklandığını bilmiyorum. Şikâyetçilerin beyanlarında söyledikleri denetleme olmadan evvel bize haber geldiği sözü akıllıcadır. Vilayet emniyet müdüriyeti tarafından denetleme yapılırdı. Denetleme olmadan evvel şirkete nasıl haber geldiğini bilmiyorum. Ben patlamanın muska kısmında olduğunu düşünmüyorum” tabirlerini kullandı.
“ÜRÜNLER ZAHMETLIYDI, UYARDIK DİNLEMEDİLER”
Sakarya’nın Hendek ilçesindeki havai fişek fabrikasında meydana gelen patlamaya ait müşteki sözlerindeki vahim tezler dikkat çekti. Şikâyetçiler münhasıran Kosova’ya gönderilmek için üretilen ürünlerlerde ıstırap olduğunu gelgelelim bunu yetkililere bildirmelerine karşın tedbir alınmadığını vurguladı.
Patlamanın olduğu alanda muska ve torpil denilen patlayıcılar üretiliyordu. Üretilen mallar nemlenme yapmıştı. Kurutmak için dışarı çıkardılar. Velev bu eserlerden duman çıkıyordu.
Kosova’ya gönderilecek patlayıcı materyallerinin daha fazla ses çıkarması için imalathanenin çabucak önünde masanın üzerinde kurutulmaya bırakıldığını gördüm.
Patlamanın meydana geldiği mekanda imalat fazlası gereç olduğunu biliyordum. Üretilen materyaller patlamanın olduğu konumda tutuluyordu.
“MAKİNELER ÖLÇÜSÜZ ISINIYORDU”
Pandemi sürecinde fazla olan eserler depoya konuldu. Rutubetten ötürü çok sayıda materyal kurutulmaya bırakılıyordu. Güneşe serilen materyaller yanıcı olduğu için korkuyorduk. Çok sefer uyarmamıza karşın tedbir alınmadı. ‘Siz çalışmaya devam edin’ denildi. Güneşle temas eden bu materyaller patlamaya neden olur.
Muska isimli materyal kolilerde şişme yapmıştı. Bu durumun tehlikeli olduğunu yetkililere bildirdik. Başkaca jelatin kısmında de makineler çok ısınıyordu. Lakin bunu da bildirmemize karşın tedbir almadılar.
Haberler.com
