İtalyan ressam Gentile Bellini tarafından çizilen Fatih Sultan Mehmet‘in üç ünlü portresinden birisi olan tablo açık artırmayla satışa çıkarıldığı Londra‘da İBB tarafından 770 bin sterline (6 milyon 500 bin lira) satın alındı.
Portrede, Sultan Fatih’in önünde konum alan kişinin tarihçi İlber Ortaylı tarafından Fatih Sultan Mehmet’in oğlu Cem Sultan olduğu belirtildi. Ortaylı, “Cem Sultan’ı Fatih Sultan Mehmet seviyordu ve yetenekleri konusunda kendisine yakın buluyordu” sözlerini kullandı.
Pekala 1480 yılında Fatih Sultan Mehmet’in şahsi isteğiyle İstanbul’da çizilen bu tablo, neden Londra’daydı?
FATİH’İN OĞLU “ŞERİATA AYKIRI” DEYİP SARAY’DAN ATTI
Prof. Dr. Halil İnalcık, bu portre de dahil olmak üzere pek çok yapıtın Fatih’in vefatından sonra 2. Bayezid’in buyruğuyla Saray’dan çıkarılıp pazarlarda satıldığını yazıyor.Fatih’in alkol ve afyon bağımlısı iken tövbekar olan ve dindar bir biçimde hayatının kalanını sürdüren oğlu 2. Bayezid’ın şeriata hilâf ve yasak olduğu gerekçesiyle bilhassa fotoğrafların ve heykellerin Saray dışına atıldığı tarih kitaplarında tarafını alıyor.
‘Avni’ mahlasıyla şiirler yazan Fatih’in başta fotoğraf olmak üzere, plastik sanatlara da ilgisi oğlu 2. Bayezid’le çatışmaya sebep verecek cinstendir. Yalnızca bugün konuşulan Bellini portresi değil, Fatih’in kabartma portreleri, meşhur “gül koklayan Fatih” minyatürü Fatih’in fotoğraf sanatına ilgisini fazlaca gösteriyor.
Fatih’in, İstanbul Ittifakı’na mahsuben torunlarından birinin İstanbul’daki sünnet merasimi için Venediklilerden ressam, heykeltıraş ve velev bronz dökümcüsü göndermelerini istediği Bellini ile de yolunun bu türlü kesiştiği belirtiliyor ve tarih 1479.
“FATİH’İN VEFATINDAN SONRA PAZARDA SATILDI”
Gentile Bellini’nin Fatih’in misafiri olarak İstanbul’da bulunduğunu aktaran kişi, Eğriboz seferinde esir alınan ve İstanbul’a getirilerek Şehzade Mustafa’nın hizmetine verilenVenedikli Angiolello’dur.
Giovanni Maria Angiolello, Fatih’in sanata düşkünlüğünü ve Bellini’nin konukluğunu yazmakla kalmıyor; bu yapıtların akıbetini de anlatıyor. Angiolello, Bellini tarafından İstanbul’da pek çok tablo yapıldığını ve hepsinin saraya konulduğunu, Fatih’in vefatından sonra ise Sultan Bayezid tarafından pazarlarda sattırıldığını aktarıyor.
Böylece Fatih Sultan Mehmet’in portresinin Anadolu’dan Avrupa’ya uzanan yüzlerce yıllık serüveni başlamış oluyor.
Haberler.com
