Hindistan’ın Covid salgınıyla uğraşı, kayıplar ve artan olaylar dünyada da şok tesiri yarattı.
Bu salgın sadece Hindistan’ı değil, herkesi etkileyen bir kriz.
Dünya Sıhhat Örgütü’nde (DSÖ) misyonlu bilim insanı Dr. Soumya Swaminathan, “Virüs hudutlara ya da milliyetlere, yaşa, cinsiyete yahut dine bakmıyor. Artık Hindistan’da yaşananlar, maalesef başka ülkelerde de yaşandı” diyor.
Bu salgın, dünyanın nasıl birbirine bağlı olduğunu da göstermiş oldu. Bir ülkedeki enfeksiyon düzeyleri ne kadar yüksekse, bunun başka ülkelere yayılma ihtimali de o kadar yüksek.
Seyahat kısıtlamaları, testler, karantina uygulamaları olsa da enfeksiyonlar hala yayılabilir. Virüsün çok yaygın olduğu bir ülkeden gelen bir yolcunun virüsü de beraberinde taşıma ihtimali epey yüksek. Kısa bir müddet evvel Yeni Delhi‘den Hong Kong‘a giden bir uçaktaki yolculardan yaklaşık 50’sinin Covid-19 testleri müspet çıktı.
Lakin Hindistan’da artan hadiselerle ilgili tasa yaratan bir husus daha var: Varyantlar.
Hindistan’da B.1.617 ismi verilen yeni bir varyant ortaya çıktı. Kimileri bu varyanta, virüs spike’ında iki kıymetli mutasyon yaşandığı için “çifte mutant” diyor. Birtakım laboratuvar araştırmalarında elde edilen ispatlar, bu varyantın biraz daha bulaşıcı olduğuna, antikorların da virüsü engellemekte zorlandığına işaret ediyor. Lakin bilim insanları bağışıklıkta yaşanan kaybın boyutlarını hala inceliyor.
BBC’ye konuşan Wellcome Sanger Enstitüsü Covid-19 Genom Bilimi Teşebbüsü Lideri Dr. Jeff Barrett, “Bunun aşıdan kaçan bir mutasyon olduğuna yani, aşılarla durdurulamayacak bir mutasyon olduğuna dair bir delil olduğunu sanmıyorum. Tabi çok dikkatle takip etmemiz lazım, ancak şimdilik panik olmak için bir sebep yok” dedi.
Fakat bir ülkede Covid hadiseleri ne kadar artarsa, yeni varyantların ortaya çıkması da bir o kadar güçlü bir ihtimal.
Bunun nedeni, her bir enfeksiyonun virüse gelişme talihi tanımasından kaynaklanıyor. Bir öteki kıymetli dert da mutasyonların aşıları etkisiz hale getirebiliyor olması.
İngiltere Covid-19 Genom Bilimi Konsorsiyumu (Cog-UK) Lideri Prof. Sharon Peacock bu durumu şöyle anlatıyor:
“Virüs varyantlarını sınırlamanın bir yolu, virüsün içimizde kendi kendine üremesini engellemek… Varyantları denetim etmenin en iyi yolu da artık yaşadığımız global çaptaki hastalıkları denetim etmekten geçiyor.”
Sokağa çıkma kısıtlamaları ve toplumsal ara tedbirleri bunu sağlayacak lakin aşılama da hayati değerde.
Aşılama yavaş
Aşılama Hindistan’da yavaş ilerliyor. Şimdiye kadar ülke nüfusunun sırf %10’dan azı aşının birinci dozunu aldı, her iki dozu alanların oranı da %2’nin altında.
Dünyanın en büyük aşı üreticisi Serum Enstitüsü’nün Hindistan’da olmasına karşın aşılama oranları düşük. Hindistan’da olayların artışının dünyanın geri kalanını zincirleme etkileyecek olmasının nedenlerinden biri de bu.
Mart ayında Hindistan’da olayların artmasıyla birlikte yetkililer Oxford-AstraZenaca aşısının ihracatını da durdurdu.
Buna, düşük ve orta gelirli ülkelere aşı gönderen BM takviyeli Covax programına ayrılan aşılar da dahil.
Programın ortaklarından Global Aşı İttifakı (Gavi), Pazartesi günkü açıklamasında Hindistan’ın tedariklere ne vakit devam edebileceği konusunda haber beklediklerini söyledi.
Bu durumun birçok ülkeye aşı dağıtım sürecine tesiri olacak. Ancak olayların artması, aşı üretimini hızlandırmaya çalışan Hindistan’daki aşıların evvel ülke içi kullanıma ayrılacağı manasına geliyor.
Hindistan’daki durumun vahameti göz önünde bulundurulduğunda bilim insanları da önceliğin bu olduğunu söylüyor.
Swaminathan, “Mümkün olan en kısa müddette aşılamayı artırmamız lazım yoksa virüs bir şahıstan başkasına yayılmak için elinden gelen her şeyi yapacak” dedi.
Dünya genelinde salgının yavaşladığına dair bir işaret yok.
Hindistan’daki durum, herkes inançta olmadan hiç kimsenin inançta olmayacağının üzücü bir göstergesi.
Haberler.com
