Irk bozulmasın diye ’60 yıldır Çökelez Aslan’ı besliyorlar

İri uzunlukları ve güçlü beden yapısıyla Çökelez Aslan’ı, görenleri ürpertiyor

DENİZLİ – Denizli‘nin Çal ilçesinde Kayış ailesi tarafından 60 yıldan bu yana halk ortasında ‘Çökelez Aslan’ı olarak bilinen çoban köpeği besleniyor. İri uzunlukları ve güçlü beden yapısıyla çoban köpekleri dağlarda koyun sürüsünü çakal ve kurtlardan koruyor. Özel beslenen köpekler, Denizli ve etraf vilayetlerde düzenlenen birçok ‘Köpek Güzellik’ müsabakasında da birincilik kazandı.

Denizli’nin Çal ilçesine bağıl Yukarıseyit Mahallesi’nde Kayış Ailesi tarafından yaklaşık atmış yıldan bu yana çoban köpeği besleniyor. İri yapısı güçlü bedeniyle koyun sürülerine dağlarda kurt ve çakal hücumlarından koruyan köpekler yöre halkı tarafından ‘Çökelez Aslan’ı ismiyle biliniyor. Irkın korunması için üç nesildir aile olarak büyük uğraş gösterdiklerini anlatan Musa Kayış, köpeğin ismini ilçe hudutları içinde bulunan Çökelez Dağı’ndan aldığına dikkat çekerek, “Bizim bu Cet mesleğimiz. Üniversite mezunuyum ancak bu işin içinde doğduğumuz için devam ettiriyorum. Dededen ve babadan gelen bu geleneğimizi vakitle kayboluyor. Herkes şehire göç ediyor ve baktım bende köyler bomboş bizde bu işin en iyisini yapalım dedik. Köpeklerimi en iyi biçimde üretmeye çalışıyoruz. Köpeklerimiz dededen ve babadan bu yana 60 yıldır devam eden tıpkı gen ve kan. Köpek olmazsa koyun olmaz. Büyük Menderes ırmağından koyunları karşıdan karşıya geçirirler ve çobanın yılda bir gün olan düğünüdür. Birebir günde bizim köpeklerimiz yarışmış oluyor. Bütün bu çobanlar köpekleriyle birlikte gelerek hoşluk yarışlarına giriyorlar. Bizde oraya katılarak madalyalarımı aldık. İnşallah en iyi formda gelecek jenerasyonlara aktaracağız. Çoklukla köpekler yılda bir kez doğurur. Yaz aylarına denk getirirse eşlemeyiz. Zira sürünün başında bulunarak bekliyorlar ve kurtlardan koruyorlar. Köpekler yıllardır bu bölgeye adapte olmuş. Boz çoban köpeği olarak ta geçer. Bizim bu bölgemizde Çökelez dağının ismi olan Çökelez’in aslanları olarak anılıyor” dedi.

Çobanın en sadık dostu

Dağlarda sayıları artan kurtlardan koyun sürüsünü muhafazada en büyük vazifesi bu köpeklerinin üstlendiğini hatırlatan Musa Kayış, ” Ekseriyetle sürüye iki dişi bir erkek salıyorum. Dişi kurda dişi köpek, erkek kurda erkek köpek sarfiyat. Misyon yaşları ekseriyetle 6 -7 ve 8 yaşına kadar ve sonra insanlarda olduğu üzere yaşlanıp emekliye ayrılıyorlar. Bakımları iyi olursa 20 yaşına kadar yaşarlar” sözlerini kullandı.