İşaret lisanı, işitme engellilerin kullandığı bir lisandır. Dünya genelinde her ülkenin kendi alfabesine özel işaret lisanı alfabesi mevcuttur. Mesela A.B.D. ‘dekiyle bizim Türkçe işaret lisanı harfleri farklılık göstermektedir. Artık parmak alfabesi, işareti lisanı nedir, işaret lisanı harflerin yapılışı nasıldır ona bakalım.
İŞARET LISANI NEDİR?
İşaret lisanı, işitme ya da konuşma engellilerin kendi ortalarında yahut diğerleriyle bağlantı kurarken, el hareketlerini yüz mimiklerini ve vücut lisanlarını kullanarak oluşturdukları görsel bir lisandır.
Amerikan işaret lisanı alfabesi
Örneğin Amerikan işaret lisanındaki harflerin gösterimi üstteki üzeredir. Türk işaret lisanı farklıdır ama birtakım harflerin yapılışı birbirine benzemektedir.
İŞARET LISANININ ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
– İşaret lisanı kendi söz hazinesine, gramerine ve özel parmak işaretine sahiptir.
– Bölgesel farklılıklar bulunmakla birlikte, ana yapısı ülkenin her yerinde büyük benzerlik göstermektedir.
– Grameri ve yapısıyla sesli türkçeden ve hasebiyle da yazılı lisandan çok farklıdır.
– Kimi harflerin yapılışı benzese de dünya ülkelerinin işaret lisanı alfabesi birbirinden farklıdır.
TÜRK İŞARET LISANI NEDİR?
Türk İşaret Lisanı, (kısaca TİD) Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’indeki işitme engelliler tarafından kullanılan lisandır. Dünyadaki başka işaret lisanları üzere Türk İşaret Lisanı de Türkçenin gramer yapısından farklı olarak kendine has bir gramer yapısına sahiptir. Tıpkı biçimde öteki ülkelerin de gramer kurallarına nazaran yapılışları farklıdır.
TÜİK’in resmi bilgilerine nazaran ülkemizde 89,043 kişi (53,543 erkek ve 35,500’ü bayan olmak üzere) işitme engellidir. Tekrar TÜİK’in resmi bilgilerine nazaran ülkemizde 55,480 kişi (34,672 erkek ve 20,808 bayan olmak üzere) konuşma engellidir.
İşaret lisanının kullanımı 16. ve 17. yüzyıl Osmanlı Devleti vaktine kadar dayanmaktadır. O devirlerde sarayda, hamamlarda, duruşmalarda işaret lisanının kullanıldığına dair birtakım kayıtlar mevcuttur. Günümüzde kullanılan Türk İşaret Dili’nin Osmanlı Devleti periyodundaki işaret lisanının devamı olup olmadığı şimdi bilinmemektedir. Lakin II. Abdülhamit vaktinde İstanbul’da açılan sağırlar okulu göz önüne alınırsa TİD’in en az 120 yıllık bir geçmişi vardır diyebiliriz. Ek olarak son 10 yıldır Türk İşaret Dili’yle ilgili çalışmalar epey hızlanmıştır.
TÜRK İŞARET LISANI HARFLERİNİN GÖSTERİMİ
Türkçe işaret lisanı harflerinin gösterimi aşağıdaki fotoğrafta verilmiştir.
Türk işaret lisanı alfabesi
Bu görsele bakarak işaret lisanını öğrenebiliriz. Harflerin nasıl yapıldığını buradan bakarak öğrenmiş oluruz.
TÜRK İŞARET LISANINDA AİLE TABIRLERI
Türk İşaret Dili’nde dede, nine, anne, baba, abla ve abi üstteki fotoğrafta gördüğünüz üzere gösterilmektedir.
İŞARET LISANI NEDEN ÖĞRENMELİDİR?
İşaret lisanını öğrenerek, işitme pürüzüne sahip bireylerin, hastane, adliye, polis, noterler, banka ve eğitim alanları üzere daha birçok alandaki işlerini halledememe ve o şahıslarla bağlantıya geçememe sorununa tahlil sağlamış olabiliriz. Bu açıdan işaret lisanı öğrenmek çok değerlidir. İşaret lisanını öğrenerek toplum içerisinde kendimize farklı bir yer belirleyebiliriz.
GÜNÜMÜZDE İŞARET LISANI EĞİTİMİ ALMAK İÇİN NELER YAPILIR?
Bulunduğunuz kentteki halk eğitim merkezi kurslarında işaret lisanı eğitimi var ise katılabilirsiniz. Mesela İSMEK ‘in bu türlü kursları olabiliyor. Fiyatsız halde iştirak sağlayabilirsiniz.
Ek olarak bulunduğunuz kentte işaret lisanı dernekleri olabilir. Oraya üye olarak işaret lisanı tahsili sağlayabilirsiniz. Dokümanlı yahut evraksız birtakım derneklerde eğitim verilmektedir.
İŞARET LISANI HAKKINDA AYRINTILI BİLGİYE BURADAN BAKABİLİRSİNİZ…
Haberler.com
