Teknolojinin gelişmesiyle birlikte hastalığa yakalanma yolları da farklılaşıyor. Telefonun ekranına uzun mühlet bakmanın uzunluğunda yarattığı meselelerin dışında öbür sıkıntıları da beraberinde getirdiği belirtildi. Bu sıkıntılardan biri halk ortasında “basur” olarak bilinen hemoroid hastalığı. Uzun müddet tuvalette telefonla oynamak, bu hastalığa neden oluyor.
BİLİMSEL ÇALIŞMALARI BEĞENİLDİ
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Dursun Odabaş Tıp Merkezi Genel Cerrahi Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sebahattin Çelik, tuvalette geçirilen vaktin halk ortasında basur olarak bilinen hemoroidi tetiklediğini söyledi. Çelik, “Akıllı Telefonların Hemoroit Hastalığıyla Bağlantısını İncelemek” isimli bilimsel çalışmalarının hem ulusal hem de milletlerarasında platformda beğeni aldığını belirtti.
“YAŞ ARTTIKÇA TEHLİKE ARTIYOR”
Üç yıllık geçmişe sahip çalışmalarının memleketler arası Turkish Journal of Colorectal Disease (Türk Kolorektal Hastalıklar) mecmuasında yayımlandığını anlatan Çelik şunları kaydetti:
“Hemoroit yaygın bir hastalıktır. Kimi çalışmalara nazaran yaş arttıkça, 50 yaşından sonra toplumun yaklaşık yüzde 60’ında hemoroit şikayeti var. Buna paralel olarak cep telefonları artık herkeste, hayatın her alanında var. Akıllı telefonlarda yaygın olarak toplumsal medya kullanılıyor. Hatta toplumsal medya bağımlılığı üzere durumlar da oluşuyor. Kimi hastalarımızın cep telefonlarını kullanırken lavaboya gittiğini gözlemledik. Poliklinik muayenelerimizde hastalar, ‘Cep telefonuyla lavaboya gidiyorum’ deyince bunu araştırmak istedik. İstanbul’daki bir hastane ile merkezimizde ortak bir çalışma yürüttük. Hedefimiz toplumun yüzde kaçlık bir kısmının cep telefonuyla tuvalete gittiğini, bu esnada cep telefonundan toplumsal medyaya baktığını belirlemekti.”
ANKET DE GERÇEKLEŞTİRİLDİ
“Çalışmamızda hemoroit şikayeti olmayan denetim kümemiz vardı. 882 hemoroit şikayeti olan hasta ve 802 de rastgele bir hemoroit şikayeti olmayan kişi bu çalışmaya alındı. Enteresan sonuçlara vardık. Çalışmamızda şunu gördük; cep telefonuyla tuvalete gidenlerin sayısı çok fazla. Hem hasta hem de denetim kümesinde cep telefonuyla beşerler tuvalete gidiyor.
Cep telefonuyla tuvalete giden şahısların lavaboda daha fazla vakit geçirdiğini tespit ettik. Tuvalette fazla vakit geçirildiğinde anal bölgede uzun müddet basıncın yüksek olmasına neden oluyor. Anal bölgedeki basınç hemoroidin patogenezinde risk faktörü oluşturuyor. Bu basınçtan ötürü hemoroit şikayetleri artıyor. Hipotezimizi bunun üzerine kurduk. Hemoroidi olan hasta kümesinin yaklaşık yüzde 50’si telefonla lavaboya gidiyor. Lavaboya telefonla gidenlerin yüzde 26’sı da toplumsal medyada vakit geçiriyor. Birçok da 10 dakikaya yakın bir müddet toplumsal medyada vakit harcıyor.”
“BU ALIŞKANLIK RİSK FAKTÖRÜ”
Doç. Dr. Çelik, olağan kaidelerde lavaboda en fazla 2 ila 5 dakika ortasında bir vakit geçirildiğini lakin cep telefonuyla lavaboya gidenlerin daha uzun müddet tuvalette kaldığına dikkati çekerek, “Akıllı telefonlarla tuvalete gitme alışkanlığı hemoroit hastalığında bir risk faktörüdür. Bulgularımız bunu destekleyen taraftadır. Tuvalete cep telefonuyla gitmenin risk faktörü olduğunu toplumun bilmesi, mümkünse lavabo ve tuvalete telefonla gitme alışkanlığından kurtulması gerekiyor. Telefonların lavaboda kullanılması bir risk faktörü olarak kabul edilebilir. Vatandaşların cep telefonuyla lavaboya girmemesi sıhhatleri açısından daha değerlidir.” tabirini kullandı.