Korona virüse karışı geliştirilen Cov-2 aşısı Türkiye‘de 13 bin gönüllüye uygulanacak
Kayseri Kent Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği Uzman Tabip Ayşin Kılınç Toker: “Türkiye olarak birinci kere bu kadar büyük Faz 3 çalışmasında ön ayak oluyoruz”
“Gönüllüler 18-50 yaş ortasında kronik hastalığı olmayan şahıslardan seçilecek”
“Aşının uygulandığı gönüllüler 1 yıl boyunca tertipli olarak takip edilecek”
KAYSERİ – Çinli Biyoteknoloji firması ile Sıhhat Bakanlığı tarafından imzalanan protokol ile geliştirilen Sars Cov-2 korona virüse karşı yapılacak olan Covi-2 etkin aşısının çalışmasında, Faz 3 evresinde geçilmesi ile geliştirilen aşı Türkiye’de 13 bin bireye uygulanacak. Aşı ile ilgili bilgiler veren Kayseri Kent Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği Covi-2 faal aşı Sorumlu Araştırmacı Tabip Ayşin Kılınç Toker, “Türkiye olarak birinci sefer bu kadar büyük Faz 3 çalışmasında ön ayak oluyoruz” dedi.
Başarılı olamayan aşıların Faz 3 etabına gelemediğini ve aşıda güvenilirlik konusunda rastgele bir sorun yaşanmadığını söyleyen Ayşin Kılınç Toker, “Aslında faz çalışmaları olarak Faz 1, 2, 3, 4 olarak tanımlanır. Faz 0 da laboratuvar boyutunda gerekirse deney hayvanları üzerinde çalışma yapılır. Faz 1 ve 2 ise tesir ve dozlama için sağlıklı lakin sonlu istekli sayısı ile çalışır. İnsan üzerinde deneyler yapılır. Şayet bu etaplarda rastgele bir sorun yaşanmaz ise geniş istekli çerçevesine sahip Faz 3 çalışmalarına geçilir. Aşının içeriği şu an için inaktive edilmiş sars cov-2 virüsü. Yani rastgele bir hastalık oluşturacak tesiri bırakılmamış laboratuvar ortamında in aktive edilmiş pozisyonda o yüzden de hastalık belirtileri açısından güvenirliği yüksek seviyede. Aslında Faz 1 ve Faz 2 çalışmalarında hayatı tehdit eden kıymetli bir yan tesire saptamadık. Ayrıyeten denekleri ve gönüllüleri vazgeçtirecek bir durum olmadı. Faz 2 çalışmaları da deneklerin müspet cevaplarıyla sonuçlandı, Faz 1 ve Faz 2 çalışmaları. Onları geçemediği takdirde hiçbir aşı ve ilaç Faz 3 evresine gelemiyor. Bu o yüzden güvenlilik ve yan tesir profili açısından önemli” dedi.
“Dünyada 50 bin, Türkiye’de 13 bin bireyde uygulanacak”
Aşının Türkiye’de 13 bin bireyde uygulanacağını ve Türkiye’nin birinci sefer bu kadar büyük Faz 3 çalışmasında ön ayak olduğunu söyleyen Toker, “Öncelikle aslında bu Çin biyoteknoloji firmasından üretilen bir aşı. Aşının üretimi Çine ilişkin. Çin’le Sıhhat Bakanlığı tarafından tüm dünya genelinde protokolünün hazırlandığı bir çalışma. Şöyle ki dünya üzerinde 50 bin gönüllüde Faz 3 çalışması yapılması planlanıyor. Bunun 13 bin kadarlık bir kısmı Türkiye’de yapılacak. Çin ve Brezilya üzere birçok ülkede uygulama başladı. Şu ana kadar 10 bin sağlıklı istekli aşı uygulaması yapıldı ve rastgele bir hayatı tehdit edecek yan tesire ya da tanımlanamayacak bir hastalığa rastlanmadı. Çok hafif belirtilerle atlatıldı. Biz Türkiye olarak bu kadar geniş Faz 3 çalışmasını birinci kere ön ayak oluyoruz. Türkiye’de daha sonlu sayıda gönüllülerle yapılmıştı bu çalışmalar. 13 bin istekli sayısı nitekim çok yüksek. Dediğim üzere Çin, Brezilya, Suudi Arabistan ve Bangladeş üzere UNICEF’in Afrika’da ön ayak olduğu birçok ülkede bu aşı zati uygulanacak. Bu Çin firması aslında Sıhhat Bakanlığının çok uzun vakittir birlikte çalıştığı bir firma. O denli ki çocukluk periyodu aşılarından Hepatit A Hepatit B aşısı, kızamık, kabakulak, suçiçeği aşıları, çocuk felci aşısı esasen bu firma tarafından üretilen aşıları Sıhhat Bakanlığı tarafından temin ediliyor ve çocuklarımıza yıllardır bu aşılar uygulanıyor” tabirlerini kullandı.
“Tedavi formülünü netleştiremediğimiz bir hastalık”
Ayşin Kılınç Toker, virüsün yüzde 100 aktif tedavisinin şimdi bulunmadığını söyleyerek, kelamlarına şu formda devam etti:
“Yaşadığımız periyot çok farklı bir devir. Maalesef tam olarak tedavisi ve klinik durumunu netleştiremediğimiz bir hastalıkla karşı karşıyayız. Birtakım insanlarda çok hafif seyrederken, kimi insanlarda çok ağır, ağır bakım kaideleri gerektiren durumlarla karşılaşıyoruz. Yüzde 100 bir aktif tedavisi maalesef şuan saptanabilmiş değil. O yüzden benim kendi görüşüm. Hastalığa yakalanmadan, bu hastalık nasıl geçecek niyetine kapılmadan, öncelikle aşı olup kendimizi hastalıktan korumak.”
Aşının 2 küme üzerinde uygulanacağını ve makul kriterler çerçevesinde gönüllülerin seçileceğini söyleyen Ayşin Kılınç Toker, “Protokol 2 kümeden oluşuyor. K1 ve K2 olarak sınıflandırdığımız, Türkiye de yapılması gereken 13 bin kişilik kümeden birinci bin 300 kişiyi sıhhat çalışanlarından yapmak istiyoruz. Bunun öncelik nedeni şu, sıhhat çalışanlarının yüksek riskli temasları. Sıhhat çalışanı derken ise hastanede çalışan hekim, hemşire, idari işçi, teknisyen, yemekhane çalışanı, paklık çalışanı dahil covid hastalarıyla sık teması olan bireylere öncelik vereceğiz. Bunun nedeni de hastanede denetimin daha kolay olması, bu şahısların daha yüksek temas içerisinde olması rastgele bir yan tesir gelişecek olduğu takdirde daha erken karşılık verebileceğimiz, daha erken denetim altına alabileceğimiz bir durum olmasından ötürü. Türkiye genelinde birinci bin 300 kişilik çalışmadan sonra halka 12 bin kişilik de olağan risk seviyesindeki insanlara aşı çalışması yapılacak. Şuan için çalışmamız da sağlıklı gönüllülerden oluşan bir istekli listesi oluşturuyoruz. Bu bireylerden öncelikle daha evvel PCR testi ile korona virüs hastalığını geçirmemiş olmamalarını, kan testleri ile geçirmemiş olmalarını teyit ediyoruz. Sonrasında araştırmacılar tarafından şahıslar aşıya uygunluk açısından bedellendiriliyor. 18 ile 59 yaş ortasında bir profil seçmeye çalışıyoruz. Kronik hastalığı olmayan, uzun vadeli ilaç, kemoterapi, radyoterapi tedavisi almamış bireyleri seçmeye çalışıyoruz. Yani aslında sağlıklı gönüllüleri seçmeye çalışıyoruz. Bu biçimde oluştuktan sonra biz aşıyı 0. gün ve 14. gün olacak biçimde iki doz halinde uygulayacağız. Koldan kas içerisine uygulayacağız ve 30 dakikalık bir müşahede ortamımızda sağlandıktan sonra bireyleri 1 yıl boyunca 15’er aşikâr bir mühlet sonra 30’ar günlük aralıklarla takip edeceğiz. Bu mühlet zarfında 7 gün 24 saat ulaşabilecekleri bir telefon numarası olacak. Bu telefon numarasına her türlü sıhhat sorunlarına, yani örneğin kişi aşı oldu sonrasında trafik kazası geçirdi. O durumda bile bizim takibimizde olacak. Denekleri büsbütün müşahede altında tutacağımız bir protokol çerçevesinde çalışacağız. Onun dışında da oluşacak bir yan tesirde faz1, faz2 çalışmalarında dediğimde çok hudutlu sayıda yan tesirler meydana geldi. Bunlar nedir? İşte enjeksiyon yerinde ufak bir kızarıklık, ağrı, ateşlenme hissi lakin sistemik ateş karşılığı olarak şuan dünya genelinde yapılan tüm aşı çalışmaları içerisinde en düşük ateş yan tesiri bu aşı ile sağlandı. Onun dışında kişini hastaneye yatmasını gerektirecek kadar ağır bir yan tesirle karşılaşılmadı. Hayatı tehdit eden bir yan tesir kelam konusu değil” dedi.
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / EREN KAN
Haberler.com
