İngiliz bilim insanlarınca 116 ülkede yapılan bilimsel çalışma ile cerrahi uygulamaların yeni tip koronavirüs (Kovid-19) teşhisinin akabinde 0-6 hafta içinde yapılması halinde, hastaların ameliyat sonrası mevt riskinin 2,5 kat arttığı tespit edildi.
Birmingham Üniversitesince yapılan bilimsel çalışma kapsamında, 25 binden fazla cerrah, Avustralya, Brezilya, Çin, Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) dahil 116 ülkedeki 1674 hastanede 140 bin 727 hastanın bilgilerini toplayarak cerrahi operasyonlar ile ilgili kapsamlı bir çalışmaya imza attı.
Türkiye’den Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sezai Leventoğlu ve Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Arda Işık’ın liderliğini yaptığı çalışmaya, Türkiye’de 46 merkezden çok sayıda cerrahi branştan araştırmacı katıldı.
Sonuçları, “Anestezi” isimli bilimsel mecmuada yayımlanan çalışma ile yeni tip koronavirüs (SARS-CoV-2) enfeksiyon teşhisinden 0-6 hafta sonra ameliyat edilen hastalarda mevt riskinin yükseldiği belirlendi.
“Cerrahiyi geciktirmeyle ilgili kararlar, her hasta için özel olarak tasarlanmalı”
Birmingham Üniversitesinden Dr. Dmitri Nepogodiev, araştırmaya ait yayımlanan makalede, “Mümkün olduğunca ameliyatın müspet bir SARS-CoV-2 test sonucundan sonra en az 7 hafta müddetle ya da teşhisten sonra en az 7 hafta yahut daha uzun şikayetler devam ediyorsa semptomlar düzelene kadar ertelenmesini öneriyoruz.” sözünü kullandı.
Ortak baş muharrir, Birmingham Üniversitesinden Aneel Bhangu da “SARS-CoV-2 teşhisini takiben asgarî 7 haftalık gecikmenin olası avantajları, potansiyel gecikme risklerine karşı dengelenmesi gerektiğinden, cerrahiyi geciktirmeyle ilgili kararlar her hasta için özel olarak tasarlanmalıdır. Kimi acil ameliyatlar ya da ilerlemiş tümörler için cerrahlar ve hastalar gecikme riskini göze alamayabilir.” görüşünü bildirdi.
“Kovid-19 enfeksiyonu olmayan hastalarda 30 günlük mevt oranı yüzde 1,5”
Grupta yer alan Prof. Dr. Sezai Leventoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Cerrahi sırasında Kovid-19 ile enfeksiyonun mevt riskini artırdığı bilinirken ve memleketler arası kılavuzlar Kovid-19 müspet hastalar için cerrahinin ertelenmesini tavsiye ederken, Kovid-19 tanısı konulduktan sonra cerrahi için en uygun zamanlama konusunda çok az ispat var.” dedi.
Çalışmaya ait bilgi veren Leventoğlu, araştırmaya katılan hastanelerin Ekim 2020’de cerrahi prosedür geçiren tüm hastaları içerdiğini söyledi. Leventoğlu, “Araştırmanın birincil maksadı, ameliyat sonrası 30 gün içindeki vefat oranlarını tespit etmekti.” diye konuştu.
İstatistiksel modellemenin; hasta, hastalık ve operasyon değişkenlerini ayarlamak ve Kovid-19 teşhisinden cerrahiye kadar farklı vakit aralıkları için ayarlanmış 30 günlük mevt oranlarını hesaplamak için kullanıldığını anlatan Leventoğlu şunları kaydetti:
“Çalışmada, ameliyat sonrası 30 gün içinde akciğer komplikasyonlarına (pnömoni/zatürre, akut teneffüs külfeti sendromu yahut beklenmeyen reventilasyon) ve vefat oranlarına bakıldı. Ameliyat sonrası akciğer komplikasyon oranlarının, Kovid-19 teşhisinden sonraki 0-6 hafta içinde ameliyat edilen hastalarda kıymetli ölçüde arttığı, fakat en az 7 hafta bekleyen şahıslardaki şikayetlerin hasta olmadan evvelki haline geri döndüğü belirlendi.
Kovid-19 teşhisinden ameliyata kadar geçen müddet hastaların 1144’ünde 0-2 hafta, 461’inde 3-4 hafta, 327’sinde 5-6 hafta, 1205’inde 7 hafta yahut daha uzundu.
Ameliyat edilen hastalarda vefat oranı 0-2’nci haftada yüzde 4, 3-4’ncü haftada yüzde 4 ve 5-6’ncı haftada yüzde 3,6 arttı, lakin Kovid-19 teşhisi sonrası 7-8 haftada bu oran yüzde 1,5 oldu.”
Kaynak: Anadolu Ajansı / Yeşim Sert Karaaslan
Haberler.com
