Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nca (TCMB) Farz Karşılıklar Hakkında Bildirisi’nde değişiklik ile kredi talebini karşılamada bankalara esneklik sağlamak hedefiyle, yıllık gerçek kredi büyüme orantısı yüzde 15’in üzerinde olan bankaların farz karşılık teşviklerinden faydalanabilmeleri için sağlamaları gereken uyarlanmış gerçek kredi büyüme orantısının yüzde 15’ten küçük olma koşulunun, yıl sonuna kadar muvakkat bir müddet için uygulanmamasına karar verildi.
TCMB’nin Zarurî Karşılıklar Hakkında Bildirimi’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Bildiri Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna nazaran, 25 Aralık 2013 tarihli ve 28862 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan laf konusu bildirinin 10/A hususunun bir numara fıkrasının (b) bendinde mekan alan “9 Mart 2020 tarihinden itibaren kullandırılan Türk lirası kredilerin” ibaresi “9 Mart 2020 tarihinden itibaren kullandırılan Merkez Bankasınca belirlenen Türk lirası kredilerin” halinde, üçüncü fıkrasında bölge alan “Türk lirası kredi kullandırımı esnasında” ibaresi “Merkez Bankasınca belirlenen Türk lirası kredilerin kullandırımı esnasında” halinde, “yazılı beyan” ibaresi “beyan” halinde değiştirildi.
MUVAKKAT UNSUR EKLENDİ
Tıpkı Bildirime, kredi büyümesine nazaran farklılaşma tatbikinde 25 Aralık 2020 yükümlülük tarihine kadar şu süreksiz husus eklendi:
“GEÇİCİ HUSUS 10 – (1) Yıllık kredi büyüme nispeti yüzde 15,00’in üzerinde olup, bu Bildirimin 10/A hususunun 1. fıkrasının (a) bendi kapsamında hesaplanan uyarlanmış yıllık kredi büyüme orantısı yüzde 15,00’ten büyük olan bankalar, 25 Aralık 2020 yükümlülük tarihine kadar bu Bildirinin 10/A hususunun 1. fıkrasının (a) bendinde belirlenen koşulları sağlamış sayılır. (2) Bu unsurun bir numara fıkrası kapsamındaki bankalara, 25 Aralık 2020 yükümlülük tarihinden itibaren bu Bildirinin 10/A hususunun bir numara ve 2. fıkralarında belirlenen zarurî karşılık nispetlerinin uygulanmaya devam edilebilmesi için 25 Aralık 2020 yükümlülük tarihi itibarıyla birebir hususun 1. fıkrasının (a) bendinde belirlenen tüm koşulların sağlanmış olması kuraldır.”
Bu Bildiri, 12 Haziran 2020 tarihinden makbul olmak üzere bugün itibarıyla yürürlüğe girdi.
“KREDİ TALEBİNİ KARŞILAMAK GAYESIYLE ESNEKLİK GETİRİLDİ”
Hususa ait TCMB’den yapılan açıklamada, zarurî karşılık orantıları ve nema ödemelerini kredi büyümesi nispetleriyle ilişkilendiren farz karşılık düzenlemesinde değişiklik yapıldığı anımsatıldı. Merkez Bankası’nın, mecburî karşılıkları, temel para siyaseti aracı olan kısa vadeli getiri orantılarını destekleyici makro ihtiyati bir araç olarak esnek ve faal bir formda kullandığı belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Koronavirüs salgını mühletince, etkilenen nakit akışları nedeniyle firma ve bireylerin kredi talebi artmış, alınan önlemler kredi mekanizmasının dinamik bir halde işlemesini sağlamış ve artan kredi talebi kıymetli ölçüde karşılanmıştır. Sıradanlaşma sürecinde mevcut eğilimin bir vade daha devam etmesi beklenmektedir. Bu çerçevede, periyoda has kredi talebini karşılamada bankalara esneklik sağlamak hedefiyle, yıllık gerçek kredi büyüme orantısı yüzde 15’in üzerinde olan bankaların mecburî karşılık teşviklerinden faydalanabilmeleri için sağlamaları gereken uyarlanmış gerçek kredi büyüme orantısının yüzde 15’ten küçük olma koşulunun, yıl sonuna kadar muvakkat bir mühlet için uygulanmamasına karar verilmiştir. Kelam konusu değişiklik, tesisi 26 Haziran 2020 tarihinde başlayacak olan 12 Haziran 2020 tarihli yükümlülük periyodundan 25 Aralık 2020 tarihli yükümlülük devrine kadar beğenilen olacaktır.”
FARZ KARŞILIK NEDİR?
Zarurî karşılık, zarurî karşılık orantısı ya da munzam karşılık; mevduat kabul eden bankaların bu mevduatlara karşılık olarak Merkez Bankası’nda bulundurmak zorunda oldukları mevduatların orantısıdır ve bu nispet Merkez Bankası tarafından kararlaştırılır. Önceleri iflas riskine karşı müdafaa sağlanması emeliyle çıkarılan bu kural, günümüzde daha çok bir piyasa likiditesi denetim aracı olarak kullanılmaktadır.
Kaynak: AA
Haberler.com
