Kees Veldboer çalıştığı günlerde deniz kenarına gidiyor, müze, hayvanat bahçesi, akvaryum, spor tesisi, kilise ve çiçek bahçesi üzere yerleri ziyaret ediyor. Fakat 60 yaşındaki Hollandalı adam bir turist rehberi değil.
10 yıldan uzun bir müddettir binlerce vefat döşeğindeki hastaya yardım etti ki bu hastalar ölmeden evvel fizikî olarak en sevdikleri kişi ve yerleri görme kabiliyetine sahip değildi.
Kees Veldboer, BBC ile son ziyaretlerinden kimilerini paylaştı.
Vatikan’a son hız seyahat
Veldboer son hız gittikleri Roma’nın en unutulmaz seyahati olduğunu söylüyor.
2013 yılında 60’larındaki yatalak bir bayan Veldboer’e, Papa ile görüşmek istediğini söyledi.
Vatikan’ın internet sitesinden Papa’nın çoklukla ne vakit halkı selamladığını öğrendi. Bunun mümkün olduğuna inandı ve onu Vatikan’a götürdü – yaşadığı Rotterdam’dan 1600 kilometre uzağa.
“Onu (Aziz Petrus Bazilikası’nın) en önündeki sıraya sedyede yerleştirdim.”
Tekerlekli sandalyede bekleyenler de vardı fakat sedyede yatan tek kişi oydu. Veldboer’in varsayım ettiği üzere, bu Papa’nın dikkatini çekti.
Aşağı geldi ve onunla konuştu, hatta ona dokundu ve elini tuttu.
“Papa onu kutsadı ve ona güç diledi. Hatta mevtten sonraki hayatı için baht diledi.”
Bu, bayana gereksinimi olan sükuneti sağladı ve sonra dönüş yoluna geçtiler.
Bayan, Papa ile buluşmasından birkaç gün sonra hayatını kaybetti.
Denize hasret
Veldboer pek çok garip isteği de yerine getirdi. Bir hastayı ahıra götürerek en sevdiği cet veda etmesine yardım etti. Hayvanlarına veda etmek isteyen diğer pek çok hasta da oldu.
Kendi konutlarını ve mahallelerini gidip görmek de en çok gelen talepler ortasında. Ölmek üzere olan hastalar sıklıkla spor karşılaşması izlemeyi ya da müze, hayvanat bahçesi yahut akvaryum ziyaretinde bulunmayı isteyebiliyorlar.
Bir defasında bir hastanın sedyesinde balık tutuşunu izledi.
Lakin pek çok kişinin isteği deniz kenarına gitmek oluyordu. Kendisini “daha çok havuz insanı” olarak tanımlayan Veldboer için bu şaşırtan bir istek.
Veldboer, hareket kabiliyetleri daha az kısıtlı hastaların kısa da olsa denize açılmalarına bile imkan sağladı.
Veldboer paramedik ve ambulans sürücüsüydü ve yıllarca vefata yakın aradan tanıklık etti. Ekseriyetle bundan etkilemediğini söylüyor.
Yardım ettiği insanların birçoklarının 70’lerinde, 80’lerinde ya da 90’larında olduğunu söylüyor fakat bazen daha genç hastalar için de çağrılabiliyor ki onun için bunu kaldırmak daha sıkıntı.
Kalp kırıcı
“Yaşlı insanların ölmesini anlayabiliyorsunuz. Lakin bazen genç insanların öldüğünü görmek kalbinizi kırıyor.”
2009 yılında çaresiz genç bir adam kız arkadaşını konuta getirmesini talep etmiş.
“Kanserdi ve ölüyordu. Erkek arkadaşı hastaneden çıkarıp ona hiç görmediği yeni dairesini göstermek istedi.”
Hekimlerden müsaade aldıktan sonra, Veldboer bayanı yeni meskene götürdü.
“Birkaç saat onları yalnız bıraktım. Hastaneye geri döndükten sonra bir saat içerisinde hayatını kaybetti.”
Vefatla uğraşmak
Veldboer’in evvelki işi vefatla pek çok kere burun buruna geldiği ve bununla başa çıkmak için yeni yollar keşfettiği manasına geliyor.
Kaçınılmaz olanı değiştiremeyeceğini fakat daha iyi bir hale getirebileceğini erken fark etmiş.
“Bunu kabul ettiğinizde, işleri daha farklı görmeye başlıyorsunuz” diyor. “Ölümü engelleyemeyiz ya da durduramayız. Bazen bırakmak gerekiyor.”
Covid-19 kısıtlamaları sırasında bile hastalara son seyahatlerini yapmaları için yardım ediyor.
Özgün bir fikir
Hayatının bu halde olmasını planlamamış. 2006 Kasım ayında işte yaşadığı bir vaka sonrası hayatını değiştirmiş.
“O vakit bir hastanede çalışıyordum ve ölümcül hastalığı olan bir hastayı bir hastaneden başkasına taşıyordum. Sedyedeydi. En iyi ihtimalle 3 aylık ömrü kalmıştı.”
Seyahat sırasında hastaya en çok özlediği yerleri sormuş. Hasta, gemileri ve denizi görmek istiyormuş.
Veldboer Rotterdam limanını aramış ve hastayı getirebileceğini söylemişler.
“İki meslektaşımdan yardım istedim ve müsaadeli günümde, onu limana götürdüm ve dalgaların yakınında olmasını sağladım.”
Ölmekte olan hastanın moralinin yerine geldiğini görmüş.
“Hemen ışıldamaya ve gülümsemeye başladı. Güçle doluydu.”
Veldboer bunu görünce, limana giren ve limandan çıkan gemileri görebilmesi için sedyeyi römorköre yerleştirmiş.
“Hasta çok memnundu ve duygusallaşmıştı. ‘Sen, bir yabancı olsan da bunu benim için yaptın!’ dedi.”
Ölümcül kanser hastalığına yakalanmıştı. Hastalık nedeniyle yürüyemiyordu.
“Hayatını seviyordu” diyor Veldboer.
Hastaneye döndükten sonra hasta çok daha memnundu. 2007 Nisan’ında hayatını kaybetti. Bu, hekimlerin iddiasından 3 ay daha uzundu.
“Bu deneyim beni düşünmeye sevk etti ve 2007 Nisan’ında eşimle birlikte onun üzere hastalara yardım etmek için bir vakıf kurdum.”
Stichting Ambulance Wens (Ambulans Dilek Vakfı) kurulmuştu.
Fiyatsız hizmet
Birinci iki yıl, paramedik olarak çalışmayı sürdürürken, o ve eşi isteklere yanıt verebilmiş. Artan talebi karşılayabilmek için işinden ayrılmış ve tam vakitli çalışan olarak vakfında misyon almış.
“Vakfımız yaklaşık 15.000 kişinin sevdikleri yerlere gidebilmesine yardımcı oldu. Yalnızca ben binlerce kişiyi götürdüm.”
“Çoğu vakit yüzlerinde memnunluğu gördüm. Bu, bunu tekrar tekrar yapmamı sağlıyor.”
Artık 7 ambulansı var ve 14 ülkede benzeri vakıflar kurmuş. Bu bir iş değil ve hastalardan para alınmıyor.
Veldboer, “Hükümetten para almıyoruz, bağışlarda bulunuluyor” diyor.
Sıkıntı konuşmalar
Hastaya ek olarak, ambulansta iki kişi daha seyahat edebiliyor. Fakat çoklukla sohbet olmuyor.
“Pek çok kişi vefat hakkında konuşmak istemiyor. Bayanlar eşleriyle bununla ilgili konuşuyorlar lakin erkekler genel olarak eşleriyle bununla ilgili konuşmaya çekiniyorlar.”
Bazen bu konuşmaları teşvik ettiğini söylüyor.
“Bazen onlarla oturuyorum ve bu konuşmayı başlattıktan sonra oradan bir müddetliğine ayrılıyorum. Döndüğümde ekseriyetle onları ağlar vaziyette buluyorum.”
“Hayat arkadaşınızı rahatlatmak kolay değil lakin bunu yapmak çok değerli.”
İnsanların kaçınılmaz olana farklı reaksiyonlar verdiklerini söylüyor.
“Bazı bireyler mevti kabulleniyor. Birtakım şahıslar vazgeçmek istemiyor. Son evrede bile bununla savaşabileceklerini düşünüyorlar.”
Yalnızca çok az sayıda insanın hayatlarının sonunda pişmanlıklarından bahsettiğini, çoklukla insanların keyifli anılarını hatırladıklarını anlatıyor.
Veldboer’e çoklukla onun vakti dolduğunda ne yapacağı soruluyor, lakin nereyi görmek isteyeceğinden emin değil.
“Bunu şimdiden bilmek sıkıntı. Bu çeşit şeylere lakin son anlarda karar verilebilir” diyor. “Belki çocuklarım yanımdayken ölmek isterim.”
Haberler.com
