ABD’deki senato baskınının, tüm dünyada seçimle vazifesi bırakmama dahil, demokrasilerin karşı karşıya kalabileceği riskleri gözler önüne serdiğini söyleyen Prof. Dr. Emre Alkin, bu risklere iki asır evvel ünlü düşünür John Stuart Mill’in işaret ettiğini, bir asır evvel de Atatürk’ün bu tehlikelerin farkında olarak Cumhuriyet’in temellerini attığını belirtti.
Prof. Dr. Emre Alkin, ABD seçimlerinde uğradığı mağlubiyet sonrası misyonu devretme tarihi yaklaşan Donald Trump’ın daveti üzerine senato binasının basılmasına uzanan taşkınlık olaylarını kıymetlendirdi. “Perşembenin gelişi çarşambadan belliydi” sözünü kullanan Prof. Dr. Emre Alkin, “ABD’yi dört yıl boyunca safsata siyasetiyle yönetmeye çalışan Trump’ın son kozu, halkı galeyana getirip yasama organını esir almaya kalkışmak oldu” dedi.
“İLK DEĞİL, ABD TARİHİNDE SUİKASTLER DE VAR”
Prof. Dr. Alkin, senato baskınının ABD tarihinde bir birinci olarak nitelendirilse de geçmişte Amerikan liderlerine suikast teşebbüsü dahil, demokrasiyi sekteye uğratabilecek pek çok teşebbüs yaşandığını hatırlattı. Prof. Dr. Alkin şunları söyledi:
“Irk ayrımcılığından tutun, farklı ülkelerdeki uygulamalarına kadar ABD’nin yüzünün kızarması gereken, utanması gereken, ‘rezil olduk’ demesini gerektiren birçok hadise yaşanmıştır. Fakat Trump’ın son bir yıldır hazırladığı ortam, öteki deneyimlerden daha farklıydı. Irk ayrımı ve cinsiyet ayrımcılığı, hatta etnik ayrımcılık üzerinden ABD halkını kin ve düşmanlığa tahrik ettiği üzere, işine gelmediği her an kanunları tanımayacağına dair açıklamalarda da bulundu.”
“SEÇİMLE GİTMEK İSTEMEYENE YOL GÖSTEREBİLİR”
Lider Trump’ın bugüne kadarki alışılagelmişin dışındaki davranışlarının, senato baskını ile nitelik değiştirdiğini tabir eden Emre Alkin şöyle konuştu:
“ABD’de yasama organına baskın yapmak, hatta içeride vazifeliler çalışırken ve seçilmişler iş başındayken yakıp yıkmaya çalışmak kıymetli bir kırmızı çizginin aşılması manasına geliyor. Birtakım ülkelerde, ‘bu iş Amerika’da bile olabiliyorsa biz de yapalım’ diyen bir yaklaşımın yayılmasına yol açabilir. Seçimle iş başına gelenlerin seçim hezimeti sonrasında koltuğu bırakmamak için sarıldığı bir deva olarak bile görülebilir. Olağan ABD’nin bu imtihandan yara alarak da olsa çıkmış olması bu türlü bir cesaretlenmeyi sonlandırmış olabilir.”
“DEMOKRATİK KURUMLAR RİSK ALTINDA”
Prof. Dr. Emre Alkin, birkaç yıl evvel Yalın Alpay ile ortak kaleme aldıkları kitaplarda, “Çok güvendiğimiz demokratik kurumlar dünyanın her yerinde önemli tehlike altında, altımızdan halı bir anda çekilebilir, demokrasi hayalinden uyanabiliriz” formunda ikazlarda bulunduklarını anlattı. Alkin şöyle devam etti:
“Tüm bunları Her Şey İktisat Değil, Paylaşmasak Olmazdı, Olaylarla Türkiye İktisadı isimli ortak kitaplarımızda Yalın Alpay ile anlatmıştık. Ayrıyeten Palavranın Siyaseti isimli kitabında Yalın Alpay, İktisattan Çıkış kitabımda ben, bunları defaatle belirtmiş hem politikleri hem de sade vatandaşı uyarmıştık. Lakin gelinen nokta, yalnızca siyaset için değil, piyasa iktisadı üzerine kurulmuş modellerin de risk altında olduğunu gösteren bir durum.”
“ATATÜRK’ÜN İKAZLARINA DİKKAT”
Ünlü düşünür John Stuart Mill’in 19. yüzyılın ortalarında, yaklaşık 200 yıl evvel kaleme aldığı Özgürlükler Üzerine isimli kitabında, demokrasilerin karşılaşacağı tehlikelere işaret ettiğini kaydeden Emre Alkin, “Dolayısıyla bizim üzere yıllar evvel bu tehlikeyi işaret etmişlerden daha ileride ve daha vizyoner olan John Stuart Mill ve natürel ki Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün ikazlarına daha bir dikkatle bakmak ve dersler çıkarmak gerektiğini düşünüyorum. Özetle para ve sermaye piyasaları dünkü hadiseyi çok umursamadı lakin bu gelişmenin yan tesirlerini öbür ülkelerde ve global ekonomik sistemde yaşayacağımızı, deneyim edeceğimizi ihtimal dahilinde tutuyorum” diye konuştu.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı
Haberler.com