Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Illetleri Ana Bilim Kısmı Yöneticisi Prof. Dr. Ceyhan, ABD’de bir kişinin ‘naegleria fowleri’ isimli tek hücreli amipin yol açtığı illete yakalanarak hayatını kaybetmesine ait değerlendirmede bulunup amiplerin çok çeşidinin olduğunu belirtti. Ceyhan, amiplerin 1-9 gün kuluçka müddetinin olduğunu belirterek, suya giren kişilerin burnundaki koku hudutlarından dimağa gittiğine dikkat çekti. Prof. Dr. Ceyhan, evvel ateş, baş ağrısı, bulantı-kusma, birkaç gün içinde ise menenjite bağlı bulguların ortaya çıktığını, bilinç bulanıklığı, havale nöbetlerinin görüldüğünü söyledi. Ceyhan, daha sonraki süreçte ise bilinç bulanıklığının arttığını kaydederek bu safhanın akabinde vakaların yüzde 100 mevt ile sonuçlandığını lisana getirdi.
“YAYGIN OLARAK YAZ AYLARINDA GÖRÜLÜYOR”
Türkiye’de de kimi amip çeşitlerinin görüldüğünü belirten Prof. Dr. Ceyhan, “Güneydoğu’da görülen, bağırsakları etkileyen, bazen kana da geçip organları da etkileyen amip, bizde çok yaygın, münhasıran yaz aylarında görülüyor. Ancak dünyanın değişik kesimlerinde öteki amipler de var. Bu amip de daha çok ABD’de görülen, uzun vakittir bilinen ve daha çok sudan kişilere buluşan bir amip. Dimağ dokularını tutuyor, nadir vakalar biçiminde Amerika’da her sene görülüyor” dedi.
“TÜRKİYE’DE DE AMİP VAKASI GÖRÜLDÜ”
Prof. Dr. Ceyhan, Türkiye’de 2017 yılında Eskişehir’de amip vakasının rapor edildiğini kaydederek, “Ayrıca bilhassa veterinerlik fakültelerinin yaptığı çalışmalar var. Birçok ili kapsayan sularda bu etkenlerin araştırıldığı çalışmalarda da rapor edilmiş. Yani Türkiye’de de var; lakin çok sık görülen bir hastalık değil. Olduğu devir umumiyetle dimağ zarları ve dimağ dokusunu tutan; lakin erken tanı konulduğunda tedavi edilebilen bir hastalık. Sulardan bulaşıyor, şimdi beşerden beşere bulaştığı belirtilmemiş” diye konuştu.
“50 BİNİN ÜZERİNDE MUTASYON TANIM EDİLDİ”
Prof. Dr. Ceyhan, koronavirüsün geçirdiği mutasyonlara da değinerek, “Şu ana kadar 50 binin üzerinde mutasyon tanım edildi. Bu koronavirüsün en berbat tarafı. Zira bu formda daima yeni tipler oluşturarak bağışıklıktan kaçıyor. Burada da çok çeşitli, her gün dünyanın değişik bölgelerinde mutasyonlar yayımlanıyor. En son ABD’de yeni bir mutant tipin kişilerde bulaşmaya başladığı, bunun özgün virüse nazaran daha çok bulaşıcı olduğu, o nedenle eski virüsün tarafını almasını beklediklerini; lakin ‘daha az öldürücüdür’ demek için biraz daha beklemek gerektiğini yayımladılar” dedi.
“MUTASYON KONUSUNDA ÜMİTLİYİM”
Dünyada koronavirüs vefat nispetlerinin düşmeye başladığına dikkat çeken Prof. Dr. Ceyhan, şunları kaydetti: “Bunun birçok nedeni olabilir; mutasyon da onlardan bir tanesi. Örneğin; yaşlıların daha çok korunup gençlerin hasta olması mevt nispetini düşürüyor. Bir gayrısı test sayısının giderek dünyada artması. Onun dışında artık salgın ile savaş halinde de tecrübe kazanıldı. Bunun dışında bir öteki şey de ‘mutasyon araca dinamik midir’ diye. Bu çok sıkı halde dünyada takip ediliyor. Bir mutant virüs gelişebilir; ama beşerden kişiye bulaşıcı özelliği düşük olur, başka virüsün tarafını alamaz. Virüsün birebir devranda şu andaki hastalık yapan özgün virüsün alanını de alması lazım. Bölgesini almazsa çok fazla bir manası olmuyor. Bu kişilerde çoğalmaya devam ediyor. Bunun çoğalmasını bitirecek, onun yanını kendisi alacak, daha iyi davranan bir virüs mutasyonu lazım. Onun gelişmesini de bekliyoruz. Mutasyon konusunda ümitliyim, devranını söylemek mümkün değil. Ancak bu salgının aşıyla ya da toplumsal bağışıklıkla değil mutasyon ile biteceğini düşünüyorum.”
Kaynak: DHA
Haberler.com
