Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Kovid-19 aşılarına ait birtakım savların bilimsel destekten uzak olduğunu bildirdi.
Türkiye’nin Kovid-19 salgınıyla uğraş kapsamında başlattığı aşılama süreci süratle devam ediyor. Bu süreç, Kovid-19 aşılarıyla ilgili pek çok soru ve yanıtın kamuoyunda tartışılmasına neden oluyor.
Prof. Dr. Ceyhan, aşıların uzun vadede çeşitli yan tesirleri olabileceği tarafındaki tezleri ve Kovid-19 aşılarıyla ilgili merak edilenleri, AA muhabirine kıymetlendirdi.
Geliştirilen tüm aşıların, uygulanan bölgede kızarıklık, sertleşme, şişme, bedende ateş tepkisi, kırgınlık, kas ağrısı üzere en fazla 2-3 gün sürecek yan tesirlerinin gözlemlenebildiğini aktaran Ceyhan, bunun dışında uzun periyodik yan tesirinin olmasının mümkün olmadığını, çok küçük bir ihtimal dahi olsa bu durumda aşının insanlara uygulanamayacağını söyledi.
“Çok önemli bir yan tesir izleme sistemi var”
Ceyhan, ilaçlardaki yan tesirlerin muhakkak ölçüde kabul edilebilir olduğunu lakin aşılarda, ilaçlardan farklı bir yaklaşımın benimsendiğini belirterek, şöyle konuştu:
“İlacı hastaya veriyorsunuz. Yani kişi zati hasta ve o hastalıktan belirli oranda ziyan görecek. Hasebiyle ilacın kimi ziyanlarını göze alıp, kişinin hastalığından daha az zararlıysa hastaya verebiliyorsunuz lakin aşıyı sağlıklı insanlara yapıyorsunuz. Hastalığı olmayan birini hasta edebilecek ufak bir yan tesir ya da mevte, kansere yahut kısırlığa yol açabilecek bir yan tesir aşılarda asla kabul edilemez. En küçük bir ihtimal dahi olsa bu aşının geliştirilip insanlara uygulanması mümkün değil.”
Tüm ülkelerin aşıların uygulanmasına karar veren müşavere konseyleri olduğunu ve aşıların bu konseylerden geçerek, çeşitli değerlendirmeler sonucunda vatandaşlara uygulandığını anlatan Ceyhan, “Özellikle Türkiye Cumhuriyeti Sıhhat Bakanlığında çok önemli bir yan tesir izleme sistemi vardır. Bunda en ufak bir yan tesir gözlemlense bildirilir, kıymetlendirilir, onu takip eden bir de bilimsel şura vardır. O konsey da aşıyla ilgili olabilecek yan tesirler neyse onu takip eder. Yani bu dinamik bir süreçtir.” dedi.
“Hücrenin içine girmediği için gidip DNA’yı değiştirme talihi yok”
Prof. Dr. Ceyhan, mRNA aşılarının uzun müddetli yan tesirleri olabileceği ve “DNA’yı değiştirebileceği” tarafında kimi argümanların gündeme geldiğini fakat bunun mümkün olmadığını vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Bu RNA çekirdeğin dışına çıkıyor. Sonra, şu anda aşıda kullanılan mRNA’ya dönüyor ve hücrenin içerisindeki protein sentez bölgesini uyarıyor. Daha sonra onun yapısına uygun biçimde protein sentezleniyor. Bu yeni bir teknoloji değil, yıllardan beri uygulanıyor. Aslında o yüzden aşı bu kadar kısa halde geliştirildi. Bu RNA, bedende en fazla 3 gün kalabiliyor, daha sonra bedenden atılıyor. Hatta bu yüzden kansere karşı geliştirilen aşıda başarılı olunamadı, bedende çok kısa müddet kalabildiği için o müddet, o proteini geliştirmek için yetmedi. Artık burada bir virüs, enfeksiyon kelam konusu olduğu için burada uygulanabiliyor. Ayrıyeten hücrenin içine girmediği için gidip DNA’yı değiştirme bahtı yok. Yani uzun vadeli yan tesiri olacağı istikametindeki tezler büsbütün bilimsel destekten uzak.”
SinoVac’ın ise meyyit bir aşı olduğuna işaret eden Ceyhan, bu nedenle kısa periyodik yan tesirlerinin daha az gözlemlenebildiğini ve tesirinin de daha düşük olduğunu kaydetti.
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, kamuoyunda aşının kısırlık yapabileceği tarafında de birtakım savlar dolaştığına yeniden bunun da bilimsel destekten büsbütün mahrum olduğuna dikkati çekerek, “Bir kişiyi aşıyla kısır yapabilseydiniz, çok ağır doğum denetimi uygulamak isteyen ülkeler var. Bu ülkeler, çocukluk devri aşılarına bunu verirdi ve çok rahat nüfus denetimi sağlardı. Bu türlü bir şey hiçbir aşıda mümkün değil, o kadar kolay da değil.” diye konuştu.
Aşı olmakta kararsız kalan bireylere aşı olmalarını tavsiye eden Ceyhan, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Vaka sayılarımız hala yüksek. Herkesin kendisini muhafazası lazım. Bir de yüzde 70-75 aşılamaya ulaşırsak salgın bitecek aslında. BioNTech biraz daha bağışıklığı artırıyor deniliyor ancak çok da uzun müddet korunmamız gerekmeyebilir. Yani üçüncü dozdan falan bahsediliyor lakin onun gerekip gerekmediği daha belirli değil. Bunu, birkaç ay sonra daha rahat konuşuruz. Onun için herkes hangi aşıyı buluyorsa bir an evvel onu olsun.”
Kaynak: Anadolu Ajansı / Aybüke İnal Kamacı
Haberler.com
