Uzmanları düşündüren soru: Afrika’da koronavirüsten ölenlerin sayısının düşük olması yoksullukla bağlantılı mı?
Koronavirüs salgını tüm ülkeleri kasıp kavururken dünya da yoksulluğun adresi olan Afrika‘da olay ve vefat sayıları düşük seviyede seyrediyor. Uzmanları düşündüren bu tablo şu soruyu sorduruyor: Olay ve mevt sayıları ile yoksulluk ve kalabalık ortamlarda yaşama şartları ortasında bir temas olabilir mi?
Güney Afrika’da hadise sayılarının süratle düşmesi ve kıta çapında da düşük seyretmesi nedeniyle uzmanlar şaşırtan bir hipotez geliştirmeye başladı. Kalabalık kentler, makûs hijyen şartları, çok sayıda aile üyesinin birebir odayı paylaştığı şartlarda toplumsal aralık kurallarına uymanın imkansız olması koronavirüsü karşı bağışıklık mı sağlıyor sorusunu akıllara getiriyor.
YOKSULLUK KORONAYA KARŞI SAVUNMA SAĞLIYOR OLABİLİR Mİ?
Bu şartların Afrika’da korona virüsün süratle yayılmasına neden olacağına dair ihtarları uzmanlar aylardır yapıyor. Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Sıhhat Bakanlığına bağlı Covid-19 konseyinin lideri Profesör Salim Abdool Karim, “Nüfus yoğunluğu çok kıymetli bir faktör. Toplumsal arayı koruyamazsanız virüs yayılır” diyor. Fakat Afrikada ortaya çıkan tablo farklı düşündürmeye yol açabiliyor.Yani yoksulluk Covid-19’a karşı savunma sağlıyor olabilir.
AFRİKA’DA DÜNYANIN BAŞKA ÜLKELERDEKİ ÜZERE İNİŞ ÇIKIŞLAR YAŞANMADI
Salgının birinci devirlerinde tüm uzmanlar ve salgınla ilgili istatistiksel modellemeler Afrika’nın sorun yaşayacağı konusunda hemfikirdi. Güney Afrika’nın en ünlü virüs uzmanı Prof. Shabir Madhi, “Tam bir felakete gerçek sürükleniyoruz” diye düşündüğünü söylüyordu. En iyimser iddialar bile ülkedeki hastanelerin ve kıtanın en gelişkin sıhhat sisteminin süratle çökeceğini öngörüyordu. Halbuki Güney Afrika, salgındaki birinci dalgada, İngiltere’deki mevt oranından 7 kat altında bir oran kaydetti. Burada ölümlerin kayda geçmesinde sorun yaşandığını düşünsek bile Güney Afrika ve kıtadaki başka ülkelerde hastaneler boş kaldı, dünyanın başka ülkelerindeki koronavirüs grafiklerinde görülen keskin iniş ve çıkışlar yaşanmadı.
“GENÇ NÜFUS YOĞUNLUĞU DA ETKEN OLABİLİR”
Prof. Karim, “Afrika ülkelerinin birçoklarında tepe noktaları görmüyoruz. Nedenini anlayamıyorum” diyor. Prof. Madhi de tıpkı kanıda: “Bu bir muamma. İnanılmaz bir durum. “Uzmanlar bugüne dek, Afrika’da salgın oranının düşük seyretmesinde nüfusunun genç olmasını etken olarak görüyordu. Çünkü kıtadaki yaş ortalaması, Avrupa’dakinin yarısı kadar.Afrikalıların 80’li yaşlardaki nüfusu çok az olduğundan, virüsün olumsuz sonuçlarından etkilenme ihtimali de azalıyor. Tony Blair Global Değişim Enstitüsü’nün bölge temsilcisi Tim Bromfield, “Yaş en büyük risk faktörü. Afrika’nın genç nüfusu onu koruyor” diye açıklıyor bu durumu.Ancak salgın uzadıkça istatistik bilgileri artıyor ve uzmanlar Afrika’daki durumu yalnızca genç nüfus ile açıklamaktan kaçınıyor.
SALGINA KARŞI SERT TEDBIRLER ALINDI
Güney Afrika’da ve öbür birçok ülkede salgına karşı erkenden sert tedbirlerin alınması değerli bir rol oynadı. Maske konusunda kamuya net bildirilerin iletilmesi, oksijen tedarikinin tesiri de değerliydi. Kimilerinin lisana getirdiği yükseklik ve sıcak iklim tesiri pek ilgi görmedi. Kimi uzmanlar ise kıtanın büyüklüğü ve ulaşım ilişkilerinin gelişkin olmamasını vakit kazandırıcı etkenler olarak görüyor ve gelecek aylarda salgının artacağını öngörüyor. Prof. Karim ise “Afrika en makûs devri atlattı diyemem. Lakin salgının bir gün burada fecî bir halde yayılacağından emin değilim” diyor.
BAŞKA VİRÜSLER BAĞIŞIKLIK SAĞLAMIŞ OLABİLİR
Güney Afrika’nın Soweto kentindeki bir hastanede Aşı ve Bulaşıcı Hastalıklar Tahlil Ünitesi’nden araştırmacılar, kıtanın pandemi muammasının, gribe yol açan başka korona virüslerle kontaklı olup olmadığını araştırıyor. Bunun için Johannesburg’da -180 derece saklanan beş yıllık kan örneklerini incelemeye karar vermişler. ‘Gribe yol açan koronavirüs tiplerinin nüfus ortasında süratle bulaşması yoluyla Covid-19’a karşı bir çeşit bağışıklık kazanmış olabilirler mi?’ sorusuna karşılık arıyorlar. Prof. Madhi, “Bu bir hipotez. Geçmişten gelen muhakkak bir seviyede bağışıklık, salgının burada neden (diğer ülkelerdeki gibi) yayılmadığını açıklayabilir” diyor ve ABD’deki araştırmalarda elde edilen bilgilerin bu tezi takviyeler göründüğünü söylüyor.
YOKSULLUĞUN YAYGIN OLDUĞU YERLERDE VİRÜS BAĞIŞIKLIK MI KAZANIYOR?
Lakin Güney Afrikalı araştırmacılar, bu hastalıklara yol açan virüslerin kalabalık ortamlarda daha iyi yayılması nedeniyle, yoksulluğun yaygın olduğu yerlerde yaşayanların bu virüslere daha fazla maruz kalıp Covid-19’a karşı daha fazla bağışıklık kazanmış olup olmadığı ihtimali üzerinde duruyor. Benzeri meselelerin yaşandığı Hindistan üzere ülkelerde de tıpkı durum kelam konusu olabilir. Prof. Madhi, “Afrika’da nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu bölgelerde Covid-19’a karşı korunmanın daha ağır olabileceğini, birçok insanın hiçbir belirti göstermemesi yahut hastalığı hafif geçirmesinin bundan kaynaklı olabileceğini” söylüyor.
Haberler.com
