SITMA, sarıhumma, Dengue-Humması (DENV), zika, Garp Nil virüsü üzere birçok marazın taşıyıcısı olan sivrisinek ve karasineklerin koronavirüs taşıyıp taşımayacağı merak ediliyor. Doç. Dr. Gülbüz Sezgin, koronavirüs bulaştırıcılığıyla ilgili bir tespitin olmadığını belirterek sivrisineğin pek çok öbür önemli marazı bulaştırdığına dikkat çekti.
“BULAŞTIRMASI KABUL EDİLMİYOR”
Covid-19’un öncelikle havayoluyla, enfekte kişinin öksürük, burun akıntısı, hapşırması sonucu damlacık yoluyla toplumsal arayı (kişiler arası 1,8 metre uzaklık) korumayan insanlara bulaşabildiğini vurgulayan Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi İç Marazları Anabilim Kolu Umumî Dahiliye Bilim Kolu Talim üyesi Doç. Dr. Gülbüz Sezgin, “Virüsün bulunduğu bir yüzeye temas sonucu yüz, burun, göz (gözyaşı kanalı) kanalından bulaşabilir. Sivrisineklerden bulaşmanın gerçekleşmesi için ise virüsün sivrisineğin salyasında yahut bağırsağında çoğalması, öncelikle de sivrisineğin enfekte olması gerekir. Yerküre Sıhhat Örgütü de Amerikan Sivrisinek Denetim Birliği, Hastalık Denetim Merkezi de sivrisineğin Covid-19’a vektör olamayacağını kabul ediyor. Bunun sebebi sivrisineğin bulaş olması için evvel kendisinin enfekte olması gerektiğidir. Lakin bu olmadığı için bulaştırması kabul edilmiyor” dedi.
“SİVRİSİNEKTEN BULAŞAN BU VİRÜSE DİKKAT”
Koronavirüs bulaştırıcılığıyla ilgili bir tespitin olmamasına karşın, sivrisineğin pek çok öbür önemli marazı bulaştırdığına dikkat çeken Doç. Sezgin, Dengue- Humması’nın (DENV)son on yılda yerküre çapında süratle yayılan ve sivrisinek yoluyla bulaşan en kıymetli virüs illetlerinden birisi olarak kabul edildiğini hatırlattı. Sezgin, “Dengue ateşi virüsünün 4 farklı serrotipi var yani 4 kere tıpkı illete yakalanma riski bulunuyor. Latin Amerika ve Asya memleketlerinde bu marazın ölümcül olabilen formları rapor edilmiştir. Her yıl yerkürede 100-400 milyon insanın Dengue virüsü ile infekte olduğu DSÖ tarafından bildiriliyor. Ateş ve soğuk algınlığı belirtileriyle kendini gösterir fakat iyi bakım, profesyonelce erken tanı ve tedaviyle irtihal nispetini yüzde 1’in altında tutmak mümkün olur” diye konuştu.
Sıtmanın (Malarya) sivrisinek yoluyla bulaşan öldürücü bir gayrı hastalık olduğunu belirten Sezgin, “Dünya Sıhhat Örgütü 2018’te 91 memlekette 228 milyon sıtma hastası olduğunu bildirdi. En çok Afrika’da görülen bu marazın üçte ikisi beş yaş altı çocuklarda görüldü. Bir vesair virüs enfeksiyonu; 2015 Zika virüs salgınında 84 devlette hastalık olguları rapor edildi” dedi.
KORUNMAK İÇİN TEKLIFLER
Sivrisinekle uğraşın kıymetine dikkat çeken Sezgin, sivrisineklerden korunmak için tekliflerini şöyle sıraladı:
“Durağan suyu kurutun, Sivrisinek bir çay kaşığı durgun suda bile yaşayabilir. Hava akımını sağlayın, sivrisinek güçlü uçamaz. Günün malûm saatlerinde dikkatli olun, sivrisinek akşam karanlığını sever. Dışarıda böcek uzaklaştırıcı kıyafet giyiniz. Sinek kovucu likitler kullanabilirsiniz.”
Kaynak: DHA
Haberler.com
