Akdeniz tipi, bitkisel yüklü, az kalorili beslenmenin ve nizamlı tempolu yürüyüşün göğüs kanserine yakalanma riskini azalttığını söyleyen Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Eser, “Vitamin bedeli yüksek zerzevat ve meyve yüklü beslenmenin göğüs kanserine karşı gözetici tesiri bulunmaktadır. İtalya’da 8 binden fazla kişinin 9.5 yıllık takibiyle yapılan bir çalışmada, çiğ zerzevat ve zeytinyağı bakımından varlıklı diyetin göğüs kanserine karşı muhafaza sağladığı tespit edilmiştir” dedi.
Dünyada ve Türkiye’de bayanlarda en sık görülen kanser tipi, göğüs kanseri olarak biliniyor. Dünya Sıhhat Örgütü datalarına nazaran, dünyada her yıl 2.1 milyon şahsa göğüs kanseri teşhisi konuluyor. Tekrar dünyada yılda 627 bin bayanın göğüs kanseri nedeniyle hayatını kaybettiği kestirim ediliyor. Göğüs kanseri ile ilgili çarpıcı istatiksel bilgiler paylaşan VM Medical Park Pendik Hastanesi’nden Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Eser, ülkeler ortasında sıklığı değişmekle bir arada her 8 ile 12 bayandan birinin ömür uzunluğu göğüs kanserine yakalanma riskine sahip olduğunu kaydetti.
TÜRKİYE’DE GÖRÜLME ORANI 100 BİNDE 45
Kanser Daire Başkanlığı’nın datalarına nazaran, 2015 yılında Türkiye’de göğüs kanseri görülme sıklığının yüz binde 45 olduğunu aktaran Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Eser, “Erken evrede hastalıktan büsbütün kurtulma mümkünlüğü yüksektir. Lakin geç evrede, hele de uzak organlara yayıldığı vakit hastalıktan kurtulma bahtı pek yoktur. Birinci teşhis konduğunda uzak organlara yayılım mevcutsa, hastaların yüzde 40’ı birinci yıl içerisinde kaybedilmektedir. Erkeklerde ise göğüs kanseri ender bir durumdur. Dünya istatistikleri ve bizim bilgilerimize nazaran, her 100 bayan hastaya karşılık 1 erkek hastada göğüs kanseri teşhis edilmektedir” sözlerini kullandı.
Göğüs kanserinin erken teşhis edildiğinde aslında çok da tehlikeli sayılabilecek bir kanser olmadığının altını çizen Prof. Dr. Mehmet Eser, “Tabi ki bilhassa de genç hastalarda çok agresif giden tipleri de görülebilir. Göğüs kanserinin tehlikesi, sıklığında ve geç teşhis konmada yatmaktadır” biçiminde konuştu.
GÖĞÜS KANSERİNİN EN SIK BELİRTİSİ KİTLELER
Göğüs kanserinin en sık görülen belirtisinin hasta tarafından hissedilen yahut tabip muayenesinde ele gelen kitleler olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Mehmet Eser; şöyle devam etti:
“Bu kitleler ekseriyetle ağrısızdır. Göğüs kanseri kitlesi şayet göğüs duvarına yahut cilde, komşu hudut yapılarına yayılmadıkça pek ağrı yapmaz. Lakin bu demek değildir ki, göğsü ağrıyan bayanda göğüs kanseri olmaz. Bayanların yaklaşık yüzde 40’ı bilhassa de adetleri yaklaştığı vakit göğüs ağrısı çekerler. Bu bayanlarda da göğüs kanserine yakalanma oranı göğüs ağrısı çekmeyenlerle eşittir. İkinci sıklıkta göğüs ucunun içeri yanlışsız çekilmesi, göğüs cildinde çekinti, kalınlaşma, renk değişikliği üzere belirtilerle göğüs kanseri kendini muhakkak edebilir. Öbür belirtiler ortasında değerli olan ve bazen erken göğüs kanserinin bulgusu da olabilen, sıkmadan yani tabiatıyla olan göğüs başı akıntılarıdır. Bu akıntılar kanlı ya da su üzere berraksa daha dikkate alınmalıdır. Bayanların göğüs uçlarını sıkarak göğüs muayenesi yapmasını istemiyoruz. Fakat sütyen içine koyabilecekleri bir beyaz peçetenin kirlenip kirlenmediğini denetim etmelerini öneriyoruz. Bazen göğüsteki kitle küçük yahut çok derinde yerleşebilir, ele gelmez fakat koltukaltı lenf bezlerine yayılan lenf bezi büyümesini hastalar hissedebilirler. Bayanların bu nedenle aylık muayenede koltukaltlarına da bakmalarını öneriyoruz. En istemediğimiz belirtiler ise metastaz yapmış organa ilişkin şikayetlerdir. Bunlar ortasında en sık kemik metastazlarına bağlı ağrılar yahut patolojik kırık diye tanımladığımız küçük bir travma ile kemikte kırık oluşması formunda belirti verebilmektedir.”
BİTKİSEL YÜKLÜ VE AZ KALORİLİ BESLENİN
Beslenmenin göğüs kanseri üzerine tesirlerinin bilinen bir gerçek olduğunu söz eden Prof. Dr. Mehmet Eser, bunları şöyle açıkladı:
“Günümüzde göğüs kanserinin gelişmiş toplumlarda az gelişmiş toplumlara nazaran daha fazla görülmesinin bir nedeni de beslenme formudur. Başta Avrupa ve ABD olmak üzere gelişmiş ülkelerin çoğunluğunda, yağdan varlıklı, hayvansal besin yüklü ‘Batı tipi’ beslenme usulü yaygındır. Az gelişmiş ülkelerde ise çoklukla bitkisel yüklü ve az kalorili beslenme hali görülür. Beslenme ile birlikte başka ömür şekli formları ve çevresel faktörler de göğüs kanserinin oluşmasında rol oynamaktadır. Obezite, günümüzde bilhassa gelişmiş ülkelerde önemli bir sıhhat problemidir. Obez hastalarda göğüs kanseri riski, olağan kilolu bayanlara nazaran yüzde 30 daha fazladır. Obezitenin dolaylı bir tesiri de kız çocuklarında erkenden kadınlık hormonlarının yükselmesine ve erken yaşta (12 yaş altı) adet görmeye başlamasına neden olmasıdır. Erken yaşta adet görmeye başlamak, göğüs kanseri risk faktörlerinden birisidir. Bilhassa yapay yağlar (margarinler, doymamış yağ asidi oranı yüksek yağların) göğüs kanseri riskini artırdığını bildiren yayınlar vardır. Göğüs kanserini tek başına tetiklediği ispat edilmiş bir besin tespit edilmemiştir. Menopoz öncesi kızlarda yüksek kalorili besinleri kısıtlamamak riski 2 kat artırmaktadır. Fakat vitamin bedeli yüksek zerzevat ve meyve yüklü beslenmenin kollayıcı tesiri olabilir. İtalya’da 8 binden fazla kişinin 9.5 yıllık takibiyle yapılan bir çalışmada 207 yeni göğüs kanseri gelişmiştir. Bu çalışmada çiğ zerzevat ve zeytinyağı bakımından varlıklı diyetin göğüs kanserine karşı muhafaza sağladığı tespit edilmiştir.”
TEMPOLU YÜRÜYÜŞ GÖĞÜS KANSERİ RİSKİNİ AZALTIYOR
Tertipli spor yapmanın kalp ve damar sıhhatini müdafaanın yanı sıra, bedende yağ ve kas oranının da olumlu istikamette değişmesine yardımcı olduğunu belirten Prof. Dr. Mehmet Eser, “Sporla birlikte bedende yağ oranın azalması, östrojen hormonunu azaltmakta ve göğüs kanseri gelişimi bakımından olumlu tesir yaratmaktadır. Haftada 1.5-2.5 saat ortasında tempolu yürümek de göğüs kanseri riskini yüzde 18 azaltmaktadır. Bu tesirin oluşması için sporun uzun vadeli ve sürekliliği önemlidir” dedi.
KARANLIK ORTAMDA UYUYUN
Nizamlı uykunun da göğüs kanserinden korunmada değerli bir rolü olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Mehmet Eser; “Bağışıklık sistemimiz bedene giren virüs, bakteri üzere mikroorganizmalarla gayret ettiği üzere kanserli hücrelerle de uğraş etmektedir. Onun için immün (bağışıklık) sistemi baskılanmış bireylerde daha çok kanser görülmektedir. Gerilim çağdaş ömürde immün sistemimizi olumsuz etkileyen faktörlerin başında gelmektedir. Melatonin hormonu, immün sistem için çok kıymetlidir. En fazla karanlık ortamda uyumakla melatonin hormonu salgılanmakta ve immün sistemimizi düzenlemektedir” diye konuştu.
GÖĞÜS KANSERİNİ ATLATAN KİLO ALMAMALI!
Göğüs kanseri tedavisi olmuş bir bayanın katiyen kilo almasını istemediklerinin altını çizen Prof. Dr. Mehmet Eser, “Meme kanseri geçirmiş şahıslara çok şekerli beslenmemelerini şiddetle öneriyoruz. Bunun yanında, ‘Akdeniz tipi beslenme’ diye bilinen zerzevat yüklü, zeytinyağlı, az kalorili beslenmelerini, kırmızı et tüketimlerini sonlandırmalarını, haftada en az 3-4 gün yarım saat tempolu yürümelerini öneriyoruz. Karanlık, sessiz bir ortamda düzenli ve kâfi uyumalarını, yaşları gereği öbür sıhhat denetimlerini de yaptırmayı ihmal etmemeleri gerektiğini hatırlatıyoruz” dedi.
ANNE YA DA TEYZEDE GÖĞÜS KANSERİ GÖRÜLMÜŞSE RİSK YÜKSEK
En fazla risk altında olan bireylerin saptanmış genetik bozukluğu olan bireyler olduğunu söyleyen Prof. Dr. Mehmet Eser, şu bilgileri aktardı:
“Eğer bir şahısta BRCA1 ve 2 geni üzere göğüs kanseri ile alakalı genetik bozuklar tespit edildiyse kesinlikle tedbir alınmalıdır. Bu hastalara uygun vakitte göğüs dokusunun ve yumurtalıklarının alınması önerilir. İkinci sırada risk altında olan şahıslar ise ailesinde göğüs kanseri görülenlerdir. Bilhassa de evvelki nesillerde kesintisiz göğüs kanseri yahut yumurtalık kanseri görülenler bu kümede yer alır. Mesela bir ailede anneannede, annede yahut teyzede göğüs kanseri yahut yumurtalık kanseri varsa, bu ailenin kızlarında da göğüs kanseri riski yüksektir. 12 yaşından evvel adet görmek, 55 yaşından sonra menapoza girmek, doğum yapmamak, emzirmemek, uzun mühlet doğum denetim hapları kullanmak, infertilite tedavisi görmüş olmak öteki en önemli risk faktörleridir. Bu faktörlerin göğüs kanserine yol açma nedeni, göğüslerin uzun mühlet östrojene maruz kalması ve yatkınlık olan şahıslarda östrojenin tetikleyici rol oynamasıdır.”
ADET BAŞLANGICINDAN SONRAKİ İKİNCİ HAFTA GÖĞÜS MUAYENESİ YAPIN
Tüm bayanların 20 yaşından sonra kendi göğüs muayenelerini yapmalarını, 30 yaşından sonra yıllık tabip muayenesi olmalarını, 40 yaşından sonra da yıllık mamografi ve radyolojik denetimlerini yaptırmalarını önerdiklerinin altını çizen Prof. Dr. Mehmet Eser, “Meme muayenesi için en uygun periyot, adet başlangıcından sonraki ikinci hafta içerisidir. Muayenelerin bu devirde olması daha sağlıklı olacaktır. Şayet ailede erken yaşta (40 yaş altı) göğüs kanseri görülmüşse yahut çok sayıda göğüs ve yumurtalık kanseri varsa kesinlikle genetik test gerekliliği için doktora başvurmalılar” diyerek kelamlarını sonlandırdı.
– İstanbul
Kaynak: Demirören Haber Ajansı
Haberler.com
