Kovid-19 salgınında yaşlıların toplumsallaşması için toplumsal medya kullanımı, telefon ve görüntü ilişkileri kurabilmeleri için teşvik edilmesi, kâfi beslenme ve D vitamini alımının sağlanması gerektiği belirtildi.
Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Tıp Fakültesi Fizikî Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Kolu Öğretim Üyesi ve Prof. Dr. Yeşim Gökçe Kutsal, AA muhabirine, yaşlılık perspektifinden Kovid-19 salgını sürecine ait açıklamalarda bulundu.
Kutsal, salgın sürecinde ileri yaşlardaki bireylerin, sıhhatin yalnızca fizikî boyutu ile değil zihinsel ve toplumsal boyutlarından da kaynaklanan çok büyük zorluklarla karşı karşıya kalan kümeler ortasında yer aldığını vurguladı.
İleri yaş kümesinin genel sıhhat durumunun tıbbi meseleler yanında günlük hayat aktivitelerinin niteliğinden de etkilendiğini belirten Kutsal, bu nedenle iyilik halinin bir bütün olarak ele alınması gerektiğini söyledi.
Kutsal, yaşlanma ile yaşlıların önemli enfeksiyonlara daha hassas hale geldiğini söz ederek, “Kardiyovasküler hastalık, hipertansiyon, kronik böbrek hastalığı, diyabet, obezite ve kronik akciğer hastalıklarının varlığının Kovid-19’a yakalananlarda önemli hastalık gelişimi ile bağlantılı olduğu bildirilmektedir.” dedi.
Kritik hastalarda uzun periyodik ventilasyon takviyesi gerektiren akut teneffüs ıstırabı sendromu, kalp hasarı, kalp ritim bozuklukları, şok üzere kıymetli komplikasyonların gelişebildiğini vurgulayan Kutsal, hatta mevtle sonuçlanabildiğini tabir etti.
Kutsal, “Ayrıca bilimsel kaynaklara nazaran, yaşlı bireylerin daha yüksek oranda şiddetli zatürre, daha akut teneffüs problemi sendromu ve çabuk ilerleyen organ yetmezliği ile başvurma mümkünlüğü fazladır.” diye konuştu.
“Yaşlılarda en yaygın hastalık belirtisi ateş, halsizlik ve kuru öksürük”
Yaşlılardaki en yaygın hastalık belirtilerinin, ateş, halsizlik ve kuru öksürük olduğuna dikkati çeken Kutsal, “Daha az görülen belirtiler ortasında baş ağrısı, boğaz ağrısı, titreme, bulantı, kusma sayılabilir. Yaşlılara yönelik karantina bir halk sıhhati tedbiri olarak uygulanabilir. Lakin bu durumla alakalı olumsuz tesirlerin mümkün olduğunca azaltılmasını da gerektirir. Bu noktada ‘bilgi’ anahtar sözcüktür ve karantinaya alınan insanların durumu anlamaları için hakikat bilgilendirilmeleri gerekir. Araştırma sonuçlarına nazaran, karantina müddetinin uzaması gerilim faktörlerinin daha uzun ve fazla deneyimlenmesine neden olduğu için bu süreçler daha olumsuz ruhsal bulgular ile sonuçlanabilir.” bilgisini paylaştı.
Prof. Dr. Kutsal, salgın sürecinde yaşlılarda sıhhatin korunması için şu tekliflerde bulundu:
“- Sosyalizasyon sağlanmalı. Bu kapsamda ileri yaş kümesi, toplumsal medya kullanımı, telefon ve görüntü ilişkileri kurmaları için teşvik edilmeli,
Kâfi beslenmeye itina gösterilmeli. Çok taraflı ve kâfi beslenme sağlanmalı, adale kütlesinin ve fizikî fonksiyonların korunması için gerekli proteinin alınmasına dikkat edilmeli,
D vitamini takviyesi verilmeli. Bu doğrultuda, toplumsal aralık korunarak açık havaya çıkılmalı ve vitamin D sentezi sağlanmalı, gereklilik halinde diyet ve dayanak tedavisi uygulanmalı,
Antrenman yapılmalı. Çok boyutlu idmanların beden yükü kullanılarak yapılması sağlanmalı, fizikî aktivite artırılmalı,
Fizikî kondisyonu azalmış, immün sistemi zayıflamış, altta yatan kronik hastalık sorunu olan, ruhsal kapasiteleri azalmış yaşlıların bilgiye erişimde ve hizmet alımında zorlanacakları ve bu nedenlerle vefat açısından ‘risk altında’ oldukları unutulmamalı. Yaşlılar için ruhsal müşavere ve ruhsal krize müdahale sistemi ve düzeneği daha da geliştirilmeli.”
Kovid-19 hastaları için fizikî tıp ve rehabilitasyon uzman tabibi tarafından hastaya uygun, dikkatle tasarlanmış rehabilitasyon programlarını önerdiklerini lisana getiren Kutsal, “Bu uygulamalar bilhassa ağır bakımda olan yahut bu süreci atlatmış olan yaşlı hastalarda en öncelikli yaklaşımlar olarak ön plana çıkmaktadır.” dedi.
Kutsal, kısıtlamaların evreli olarak azaltılmasının dikkatle planlaması gerektiği değerlendirmesinde bulunarak, acil durum geçtikten sonra, ileriye yönelik olarak “yeniden yapılanma” süreçlerinde kesinlikle “yaşlı dostu” bir yaklaşımın benimsenmesi gerektiğini vurguladı.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Yeşim Sert Karaaslan
Haberler.com