Eksperler kas iskelet sisteminin gelişmesinden vücut direncinin artmasına kadar sayısız yararları olan sporun, lakin yanlışsız uygulandığında tesirli sonuçlar doğurduğuna dikkat çekiyor. Bu hususta çok fazla yanlış haberin de bulunduğuna işaret eden Ortopedi ve Travmatoloji Kompetanı Doç. Dr. Gökhan Meriç, bunlardan birinin de haddinden fazla spor yapmaya bağlı eklemlerde kıkırdak aşınması ve kireçlenmesinin daha süratli olacağına dair toplumsal kanı olduğunu hatırlattı.
Mütehassıslar kıkırdak aşınması, münhasıran 60 yaş üstü kimselerde, ailesinde kıkırdak aşınması yahut kireçlenme olanlarda ya da rastgele bir nedenle eklem cerrahisi geçirenlerde daha sık rastlanan bir sorun olduğunu belirtiyor. Aşınma birtakım yanlış davranışlar nedeniyle her yaş kümesinde da ortaya çıkabiliyor. Mahsusen spor yaparken yapılan yanlışlarda kıkırdak aşınabiliyor. Ortopedi ve Travmatoloji Eksperi Doç. Dr. Gökhan Meriç, spor yaparken vücudun çok zorlamasına müsaade vermemek için kesinlikle öncesinde ısınma ve germe egzersizleri yaparak muhtemel eklem ve kas dokusu zedelenmelerinin önlenebileceğini söyledi.
UZUN MÜDDETLI KOŞUCULARDA AŞINMA DAHA AZ
Bu noktada fazla spor yapmanın da bu meselelerin ortaya çıkmasına neden olabileceğine dair yaygın kanıya dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bilirkişisi Doç. Dr. Gökhan Meriç, 675 maraton koşucusunun 20 yıl boyunca takip edildiği bir çalışmada bunun tam karşıtının ortaya konduğunu söyledi. Meriç, bahisle ilgili şunları anlattı: “Maraton koşucuları haftada 50 km’den fazla koşmasına rağmen bu şahısların diz ve kalça eklemlerinde kıkırdak aşınması yani kireçlenmenin sıradan kişilerden daha düşük olduğu gösterilmiştir, Koşma sırasında dizlere vücut tartısının sekiz katı kadar, kalçaya vücut tartısının beş katı kadar yük biner. Uzun vadeli yüklenmeden ötürü kıkırdak hasarı gelişebileceği düşünülse de lakin maraton koşucularında yahut uzun vadeli koşan kimselerde sahiden bu tip bir hasarlanmanın gelişmediği ortaya kondu.”
Kurallarına uyarak limitleri zorlamadan yapılan spor aktivitesinin eklemlere ekstra yararı olduğunu söyleyen Doç. Dr. Gökhan Meriç, “Koşma yahut uzun periyodik yürüyüş üzere aktiviteler kemiklerin mineral yükünde artış sağlamaktadır. Koşucuların eklem sıvılarının incelendiğinde anti inflamatuar tesiri (ağrı kesici) sıradan bireylere nazaran daha fazla bulunduğu gösterilmiştir” diye konuştu.
DEĞERLI OLAN DİZE BİNEN YÜKÜ AZALTMAK
Bu sonucun nedenleri arasında maraton koşucularının zayıf olmasına bağlandığını anlatan Doç. Dr. Gökhan Meriç, “Bu durumda her ne kadar yüklenme artsa da kilo fazlası olmadığı için yüklenmenin de çok önemli nispette gerçekleşmemesi nedeniyle hasar yaşanmıyor” dedi. Meriç, çarpma darbe ve yüklenmenin çok daha fazla olabileceği futbol, güreş tartı kaldırma tenis üzere sporlarda tekrarlayan darbeye bağlı kıkırdaklar, menüsküs ve bağlarda hasarlanmanın gelişebildiğinin gösterildiğini söyledi.
SPOR KAS KİTLESİNİ ARTIRIYOR
Menüsküs yırtığı, çapraz bağ yaralanması üzere eklem içi hasarlanmaları olan şahıslarda kireçlenmeye gidişin daha süratli olduğunu söyleyen Doç. Dr. Gökhan Meriç, kişinin yükünü kas dokusunun taşıdığını ve spor kas kitlesini arttırarak ekleme binen yükün azalmasına yarar sağladığını anlattı. Meriç, “Kas gücümüz ne kadar fazla ise eklemleri binen yük o kadar az olur. Bu nedenle kasları zayıf olan insanlarda eklem hasarlanması kıkırdak hasarı ve eklem içi yaralanmalar daha sık görülür.” dedi.
ISINMAYI ATLAMA EKLEM HASARINA NEDEN OLUYOR
Spor yaparken değerli olan noktanın gerekli ısınma hareketlerinin yapılması olduğunu belirten Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Kompetanı Doç. Dr. Gökhan Meriç, “Ani patlayıcı güç gerektiren zumba, hitt üzere ağır kardiyo egzersizleri yapan insanların mahsusen egzersiz öncesinde kesinlikle ısınma yapmaları ve kaslarını ısıtmaları gerekir. Mahsusen Covid-19 pandemi devrinde meskende vakit geçirmek ismine yapılan online derslerde ve antrenmanlarda kâfi formda ısınma hareketleri yapılmayabiliyor. Bu durumda eklem hasarlanmasın daha sık görülüyor” diye konuştu.
AĞRI VARSA BIRAKIN
Haddinden fazla spor aktivitesinde dizlerde ve kalçalarda kireçlenme riskini oluşturabilecek durumlar hakkında Meriç, şu haberleri verdi: “Spor yaparken rastgele bir darbe yahut aykırı bir hareket sonrasında eklemlerde şişme, takılma hissi, eklem hareketi ile ses gelmesi ve ağrı oluşursa kesinlikle spor aktivitesine ara verilmeli. Ağrı olan nahiyeye buz konarak istirahat edilmeli. Şayet ağrı, şişlik üzere şikayetler bu tedbirlere karşın devam ederse kesinlikle bir bilirkişiye danışılmalı.”
Kaynak: DHA
Haberler.com
