TBMM Lideri Mustafa Şentop, milletvekilliğinin nasıl kazanılacağının hukukla belirlendiği üzere nasıl sona ereceğinin de tekrar Anayasa‘yla, kanunlarla belirlendiğini belirterek, “Milletvekili seçilirken, milletvekili sıfatını taşırken Anayasa’nın, kanunların verdiği çerçeveyi bir hak olarak görenler, milletvekilliği Anayasa’ya nazaran, kanunlara nazaran sona erdiğinde de hukukun gereğine razı olmak mecburiyetindedirler.” dedi.
Merhum Genç’in kendisini ilme, medeniyet tarihine, Osmanlı’nın tarihine vakfetmiş bir insan olduğunu anlatan Şentop, “Akademik unvanlar, makamlar, mevkiler gözünde yoktu. 87 yaşındaydı, 1,5 yıldır da kanser tedavisi görmekteydi. Ona karşın yakın vakitlerde bir ay öncesine kadar bile elinde kimi arşiv dokümanları ile yazdığı makaleleri tekrar gözden geçirerek, yeni makaleler çalışmalar yayınlamak için uğraş eden, çok gösteren büyük bir alimdi.” diye konuştu.
Şentop, Yalova’daki meskeninde 91 yaşında hayatını kaybeden Arap dünyasının önde gelen alimlerinden Muhammed Ali es-Sabuni’ye de Allah’tan rahmet diledi.
“Hukuk bizim yaşadığımız hayatın görünmeyen yüzüdür”
Tekirdağ’da hukuk fakültesinin açılmasından duyduğu memnuniyeti lisana getiren Şentop, şöyle devam etti:
“Hukuk bizim yaşadığımız hayatın görünmeyen yüzüdür. Tabiri caiz ise bir madeni para düşünürsek bu madeni paranın çeşide tarafı yaşadığımız hayatın kendisidir, yazı tarafı hukuktur. Bunu biz lakin o tabi madeni para aykırı döndüğü vakit anlıyoruz, hukukçu olmayanlar bilhassa. Hayatımızın her alanı aslında hukuk tarafından düzenlenmiştir. Sabah kalkıp ekmek alacağımız vakit aslında hukuka nazaran alım satım akdi, mukavelesi yapmış oluyoruz. Gazete almak tıpkı biçimde, buradan toplu taşıma aracına bindiğinizde bilet attığınızda bir taşıma kontratı yapmış oluyorsunuz. Diğer bir kente gittiğinizde, uçağa bindiğinizde birebir biçimde o bilet bir mukavelenin bir işaretidir.”
“Milletvekili seçilmek Anayasa’ya, kanunlara nazaran gerçekleşen bir husustur”
Somuttan soyuta gerçek gitgide hayat içinde hukukun değerinin daha fazla ortaya çıktığını vurgulayan Şentop, şunları söyledi:
“Siyaset yapıyoruz, milletvekili oluyoruz. Neye nazaran milletvekili oluyoruz. Mesela ben burada 100. Yıl Mahallesi’nde meskenim var. Bahçeye bir sandık kursam beni isteyenler buraya yazıp atsınlar desem ve Tekirdağ’da diyelim ki 50 bin kişi ismimi yazıp atsa milletvekili seçilmiş olur muyum, hayır. Nasıl olurum Anasaya’da belirlenen milletvekilliği ile ilgili bir statü var. Buna dair kurallar var. Milletvekili Seçilme Kanunu var. Bununla ilgili Yüksek Seçim Şurası’nın ortaya koymuş olduğu bir çerçeve var, bunlara nazaran seçiliyoruz.”
“Milletvekili seçilmek Anayasa’ya, kanunlara nazaran gerçekleşen bir konudur. Elde edilen bir statüdür.” diyen Şentop, şöyle devam etti:
“Milletvekilliğinin nasıl kazanılacağı hukukla belirlendiği üzere nasıl sona ereceği de yeniden Anayasa ve kanunlarla belirlenmiştir. Milletvekili seçilirken, milletvekili sıfatını taşırken Anayasa’nın, kanunların verdiği çerçeveyi bir hak olarak görenler, milletvekilliği Anayasa’ya nazaran, kanunlara nazaran sona erdiğinde de hukukun gereğine razı olmak mecburiyetindedirler. Milletvekili seçilirken ‘ne hoş ben seçildim oh milletvekili oldum’ deyip, Anayasa’ya nazaran düşürüldükten sonra ‘hayır ben bunu tanımıyorum’ demek bir defa kendi bulunduğu statünün ne olduğunu anlamakta bir acziyet tabir eder.”
“Bunların hepsi hukuk cehaletinin örnekleridir”
Bu mevzuyu, bir milletvekiliyle ilgili Yargıtay’da mutlaklaşmış mahkeme kararının meclisin genel konseyinde bildirilmesi, milletvekilliğinin düşmesi sebebiyle söylediğini vurgulayan Şentop, şunları kaydetti:
“Mahkeme kararları elbet eleştirilebilir. Herkes eleştirebilir kimi tenkitler haklı olur, kimileri haksızdır. Buna kimsenin diyeceği bir şey yok. Lakin sonuç prestijiyle Meclis Lideri’nin mahkeme kararlarından beğendiklerini uygulama, beğenmediklerini uygulamama üzere bir lüksü yoktur. Anayasa gereği katılaşan bir mahkeme kararı Meclis Genel Konseyi’nde okunur, okunmasıyla hangi milletvekili hakkındaysa o milletvekilinin milletvekilliği sona erer. Anayasa’ya ve kanunlara nazaran kazanılan milletvekilliği yeniden Anayasa’ya, kanunlara nazaran sona erer. Burada birçok konu lisana getiriliyor, bekletiliyor vesaire üzere. Bunların hepsi hukuk cehaletinin örnekleridir. Anayasanın 84. unsuru açıktır. Bu unsurun 2. fıkrasında ‘kesin kararı genel heyete bildirilen milletvekilliği düşer’ der. Periyot sonuna bırakılır üzere kıssalar vardır. Bunlar okuduğunu anlamakta acziyet yaşamayan bütün Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının anayasanın 84. hususunu bütün olarak okuduğunda anlayabileceği bir konu. Cezanın ifası devir sonuna bırakılır demiyor. ‘Milletvekilliği yani parlamento üyeliğinin sona ermesine’ bırakılır diyor. Sona ermesi de işte ikinci fıkrada kesin karar okunduğu vakit sona erdiği için infaz gerçekleşebilir hale geliyor. Münasebetiyle devir sonuna bırakmak üzere bir şey ne Anayasa’da ne öbür bir kanunda mevcut değildir. ‘Bugüne kadar daima olmuştur’ diyenler de var bu da bir cehalet örneğidir.”
Şentop, şu sözleri kullandı:
“Bunu söyleyen kimi eski meclis liderleri da var, çok eskilerden. 1995’te yapılmış bir Anayasa değişikliği, burada hukukçular da var onun için biraz daha bunun altını çizeyim. 1995 yılına kadar Anayasa’da kesin karar milletvekili ile ilgili geldiği vakit bu meclis genel şurasında oya sunuluyordu. Halbuki 95’te yapılan bir değişiklikte oya sunma hususu kaldırılmıştır, kesin karar yalnızca okunur, okunmasıyla da milletvekilliği düşer. O tarihten bu yana kesin karar sebebi ile milletvekilliğinin düşmesine dair Meclis’e gelen bütün kararlar, kararlar vaktinde okunmuştur. Bekleme, bekletme kelam konusu değildir. 26. Devir yani bundan bir evvelki devir 1 Kasım 2015 seçimleri ile başlayıp 24 Haziran 2018 seçimlerine kadar devam eden devirde 8 milletvekilinin milletvekilliği kesin kararın genel konseye bildirilmesi ile düşmüştür. Bunlar ne kadar müddet içerisinde okunmuştur, en erken okunanı üç gün içinde en geç okunanı da 56 gün içinde olmuştur. Gerekli incelemeler yapılır, Meclis’in toplantı günleri vardır. O günler hesaba katılarak en fazla 56 gün bekleme olmuştur, onun da Meclis’in tatilde olması hasebiyle birtakım kesintiler sebebiyle, birtakım konular vardır. Ancak onun dışında 8 milletvekilliği düşmüştür.”
4 Haziran 2020’de 3 milletvekili ile ilgili kesin kararlar okunduğunu ve bu milletvekilliklerinin düştüğünü anlatan Şentop, şunları söyledi:
“Bunlardan birisi Sayın Enis Berberoğlu konusunda tartışmalar vardı lakin başka iki milletvekillİyle ilgili hiçbir tartışma yaşanmadı. Son milletvekilliği düşen arkadaşımızın konusu ise Sayın Berberoğlu evrakıyla alakası yoktur. Ona hiç benzemez. Zira Sayın Enis Berberoğlu sıkıntısı Anayasa’nın süreksiz 20. hususuyla ilgili dokunulmazlığın topluca kaldırıldığı bir düzenlemeyle ilgiliydi. Tartışma o noktaydı. Halbuki son milletvekili arkadaşımızın durumu Berberoğlu ile bir arada milletvekilliği düşen iki HDP’li milletvekilinin durumuyla birebirdir. O Anayasa’nın 14. unsurundaki konularla ilgi ilgili, dokunulmazlığın kazanılamayacağı durumlarla ilgilidir. O başka bir tartışma mevzusudur. Münasebetiyle bu çeşit kıyaslamaları gerçek bulmuyorum. Milletvekilliği Anasaya ve kanunlara nazaran kazanılır, Anayasa ve kanunlara nazaran sona erer. Herkesin bunu aklına sokması lazım.”
TBMM Lideri Mustafa Şentop daha sonra fakültenin sınıflarını gezerek NKÜ Rektörü Prof. Dr. Mümin Şahin’den bilgi aldı.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Mesut Karaduman
Haberler.com