Osmanlı tarihinin değerli savaşlarından, “93 Harbi” olarak bilinen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda genç yaşta gösterdiği büyük kahramanlıkla Türk bayanının kahramanlık ve yüreğinin simgesi haline gelen Nene Hatun‘un gerçek doğum tarihi, ilmî çalışmalar sonucunda tespit edildi.
Erzurum kent merkezine 25 kilometre aralıkta mekan alan Çeperli köyünde doğan ve gencecik bir ana olmasına karşın “Bu bebeği bana Allah verdi, ona Allah bakar.” diyerek savaş meydanına koşan Nene Hatun, Türk tarihinde kıymetli bir alana sahip.
Genç yaşta gösterdiği büyük kahramanlıkla gönüllerde taht kuran ve Türk bayanının kahramanlığının simgesi olan Nene Hatun’un bugün de lisanlardan düşmeyen hamaseti nesilden nesle aktarılıyor.
Bilinenden 3 yıl evvel dünyaya gelmiş
Mezarı Erzurum’da kahramanca savaş ettiği Aziziye Tabyaları’nda bulunan, bir asırlık ömrüyle kahramanlığın sembollerinden Nene Hatun’un gerçek doğum tarihi, Osmanlı ve Cumhuriyet periyodu arşivlerinde yapılan ilmî araştırmalarla ortaya çıkarıldı.
Erzurum Teknik Üniversitesi (ETÜ) Rektör Yardımcısı ve tarihçi Prof. Dr. Murat Küçükuğurlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Nene Hatun’un Türk tarihi açısından değerli bir alana sahip olduğunu söyledi.
Nene Hatun’un hayatını evvelki yıllarda daha çok rivayetler üzerine okuduklarını belirten Küçükuğurlu, “Erzurumlu bir tarihçi olarak Nene Hatun’un hayatını gerçek ilmî doneler ışığında inceleme gereksinimi hissettik ve yaklaşık 5 yıl evvel bunun için çalışmaya başladık.” dedi.
Küçükuğurlu, Nene Hatun’un hayatıyla ilgili bir grup haberlerin gerçeği yansıtmadığını tabir ederek, “Bunun üzerine arşiv çalışmalarına başladık ve bu süreçte hususla ilgili yayınlar yaptık. Resmi kayıt ve evraklara dayanarak Nene Hatun’un doğum tarihinin şimdiye kadar bilinen 1857 yılı olmadığını, asıl tarihin net olarak 1854 yılı olduğunu tespit ettik. Bu değerli bir tespittir. Buna nazaran 101 yıl yaşayan bir bayan kahraman olarak tarihteki mekanını almıştır.” diye konuştu.
Nene Hatun’un mezarının birkaç ay evvel yine düzenlendiğini anımsatan Küçükuğurlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Beş yıl evvel Aziziye’nin ‘Son Şahitleri’ isimli kitabı yazdık. Geçen sene de bizim editörlüğümüzde, Akın Aktaş tarafından ‘Nene Hatun’ isimli kitap hazırlandı. Bu kitapları hazırlarken Osmanlı, Cumhuriyet, askeri ve Erzurum kent arşivlerini inceledik. Bunlar bize çok şey söyledi. Daha evvel bize efsanevi halde, hikaye halinde anlatılan Nene Hatun bu anlatım şeklinden epeyce kurtuldu. Devrin padişahı 2. Abdülhamit, 12 Kasım 1877’de Erzurumlulara hitaben gönderdiği metinde Erzurumlulara ‘hamiyet vatansever Erzurumlular’ olarak hitap ediyor. 1943 yılında Nene Hatun’un kendi güç hayat kaidelerini anlatan dilekçesini bulduk. Bu dilekçede Nene Hatun, maddi durumunun ve sıhhatinin hiç iyi olmadığını söylüyor. 1953’de kendisine 170 lira maaş bağlandığını görüyoruz. O günkü Resmi Gazete’ye ve maaş bağlanmasına dair Türkiye Büyük Millet Meclisi evraklarına baktığımızda Nene Hatun’un Rumi Takvime nazaran 1270 yani 1854 doğumlu olduğunu tespit ettik. Nene Hatun’un nüfus kayıtları da bunu teyit etmektedir.”
Nene Hatun’un mezar taşındaki doğum tarihi değiştirilmeli
Küçükuğurlu, çalışmaların devam ettiğini, Valilik ve üniversite iş birliğinde çıkarılan kitaplarla vatandaşların daha sağlıklı haber almasını sağladıklarını lisana getirerek, şunları kaydetti:
“Kahramanların gerçek hikayelerini evraklara dayalı olarak ne kadar yanlışsız yazarsak o kadar inandırıcı ve gerçek olur. Bu da tarihçilerin yaptığı arşiv çalışmalarıyla ortaya çıkar. Son devirlerde Nene Hatun’un kabri yenilendi ve bu yenileme sırasında evvelki haberlere nazaran doğumu 1857 yılı olarak yazıldı. Bizim yaptığımız çalışmalarda 1854 olduğunu net bir formda söz ettik. Nene Hatun’un mezar taşında taraf alan ve 1857 yazan doğum tarihinin 1854 olarak değiştirilmesi gerektiğini düşünüyoruz.”
Kaynak: AA
Haberler.com
