Türkiye’de, geçen yıl yaklaşık 1,5 milyon bayana rahim ağzı kanseri taraması yapıldı.
Sıhhat Bakanlığı Halk Sıhhati Genel Müdürlüğünden alınan bilgiye nazaran, Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) tarafından “önlenebilen bir mevt nedeni” olarak tanımlanan, halk ortasında rahim ağzı kanseri olarak bilinen serviks kanseri, tedavi maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle değerli bir sıhhat sorunu olarak görülüyor.
Değişen sosyo-kültürel yapı ile rahim ağzı kanser yükünün artacağı ve Türkiye için gelecek yıllarda çok daha büyük bir tehdit oluşturacağı öngörülüyor.
Tehlikeli olmasının yanında önlenebilir bir kanser olma özelliği taşıyan bu hastalık için tarama yapılması ve her ülkenin kendi kanser denetim siyasetini oluşturması öneriliyor.
Bir ülkede rahim ağzı kanserinden vefatı engellenen bayan sayısı, o ülkenin sıhhat hizmetleri tarafından gelişmişliğin göstergesi sayılıyor ve bayana verilen bedel ile yanlışsız orantılı olarak kabul ediliyor. Bu nedenle Türkiye’de de buna yönelik proje kapsamında tarama programı başlatıldı.
“Salgın müddetinde de rahim ağzı kanseri taramaları devam ediyor”
Türkiye’de bu kapsamda, bayanların rahim ağzı ya da kanser öncüsü taranmasında kullanılan bir test olan “PAP-Smear” testi ile rahim ağzı kanseri taraması yıllardır yapılıyor.
Akademisyenlerin çalışmalarında ortaya konan ve bilimsel datalarla de desteklenen HPV- DNA testlerinin çok daha faal olması nedeniyle Türkiye’de, 2014 Ağustos ayından itibaren birinci basamak sıhhat merkezlerinde HPV- DNA testi ile taramalar hayata geçirildi.
Bu kapsamda, rahim ağzı kanserine neden olma mümkünlüğü yüksek olan HPV (yüksek riskli yahut kanser öncüsü tipler için) için “serviks bölgesi hücrelerinde virüsün DNA modüllerinin aranması işlemi” olarak tanımlanan HPV-DNA taramaları, her vilayette Aile Sıhhati Merkezleri, Toplum Sıhhati Merkezleri, Sağlıklı Hayat Merkezleri ve Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezi’nde (KETEM) 30 – 65 yaş ortası tüm bayanlara 5 yılda bir fiyatsız yapılıyor.
Müspet olgular, ileri tetkik için teşhis merkezlerine gönderiliyor. Kırsal ve dezavantajlı kümelere taşınabilir tarama araçları ile tarama hizmetleri yapılıyor.
HPV-DNA testlerini kıymetlendirmek için Ankara ve İstanbul’da kurulan, milletlerarası kalite standartlarında, insan yanlışını en aza indirecek tam otomatik aygıtların kullanıldığı iki laboratuvarda hizmet veriliyor.
Kovid-19 salgını nedeni ile tarama oranlarında düşüş görülmesine karşın, öteki ülkelerden farklı olarak, kanserin Kovid-19 hastalığına oranla daha hayati sıkıntılara yol açıp mevt oranlarını artıracağı niyetiyle Enfeksiyon Denetim Tedbirleri Rehberi doğrultusunda gerekli tedbirler alınarak tarama hizmetleri sürdürülüyor.
Yeni tarama programlarında, 2014’ten bugüne kadar 5 milyon 560 bin 338 şahsa rahim ağzı kanseri taraması olan HPV-DNA testi yapıldı, 264 bin 609 kişi, HPV olumluluğu saptanarak teşhis merkezlerine gönderildi.
Türkiye’de geçen yıl, salgına karşın tüm tarama programlarından faydalanan kişi sayısı yaklaşık 1,5 milyon olarak kayıtlara geçti.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Yeşim Sert Karaaslan
Haberler.com
