Koronavirüs salgınıyla sarsılan ABD’nin Florida eyaletinde bir kişi ‘naegleria fowleri’ isimli tek hücreli organizmanın yol açtığı illete yakalandı. Burundan girerek beyefendisine yerleşen amipin bir haftada vefata yol açtığının açıklanmasının akabinde Türkiye‘de de bu tıp vakalara rastlandığı belirtildi. Enfeksiyon Illetleri ve Mikrobiyoloji Eksperi Prof. Dr. Gülgün Dilek Arman, ‘naegleria fowleri’ isimli organizmanın yanında ‘akantamoba’ ismi verilen bir organizmanın olduğunu, bunun da gözden girerek dimağda lezyon yaptığını anlattı.
“KAYNAK SULARINDA GÖRÜLEBİLİYOR”
Amip ismi verilen bakterinin münhasıran tatlı sularda yaşadığını söz eden Prof. Dr. Gülgün Dilek Arman, ” ‘Naegleria fowleri’ şu günlerde gündemde lakin akantamoba da her tarafta seyrek fakat nispeten sık görüldüğü Amerika’da fazla görülen formu. Naegleria Fowleri mahsusen menenjite yol açıyor, akantamoba da vücuda daha çok gözden girerek bazen dimağda lezyon yapabiliyor. Menenjite ve dimağın iç kısmının iltihabına yol açabiliyor. Tedavisi nispeten güç. Birden fazla olguda hayat kaybıyla sonlanan sıkıntı klinik tablolar gözleniyor. Virüslerin kaynağı tatlı sular. Daha çok ‘vahşi doğa’ diyebileceğimiz sahalarda Amerika’da seyrek de olsa görülen bir tablo. Yapılmış araştırmalara baktığımızda bu virüslerin Türkiye ve dünyanın pek çok devletinde bilhassa kaynak sularında çok yaygın görülebildiğini biliyoruz. Fakat vücuda girmesi kolay değil. Mikroorganizmanın burundan girerek ardındaki silüsü geçip dimağa ulaşması, sık görülmesine beis olan en değerli faktör fakat sularda epey yaygın bulunabildiğini de göz gerisi etmemeliyiz” diye konuştu.
“GÖZDEKİ EN UFAK KIZARIKLIKTA TABIBE BAŞVURUN”
Bilhassa lens kullanan kimselerin dikkatli olması gerektiği ihtarında bulunan Prof. Dr. Gülgün Dilek Arman, şunları söyledi:
“Yüzü yıkadığımız suların temiz olduğundan emin olmak değerli. Türkiye’de vaka olarak düşündüğümüzde 2009’da Ankara’da tanımlanmış bir vaka var. Sonra Eskişehir’de bir vaka görülmüş. 2018’de Gürcistan’dan gelen bir kişi İstanbul’da tanı almış. Türkiye’de epeyce seyrek olduğunu söyleyebiliriz. Dikkat etmemiz gereken nokta, berrak olmayan tatlı sularda yüzmemek. Akarsu, göl üzere yerlerde yüzmekten kaçınmak gerekiyor. Klorlama kâfi olmayabilir. Arı bir kaynaktan gelmeyen bir suyla doldurulmuş havuzda da klorlama da ehliyetli olmayabilir. Münhasıran göz aklığında kullandığımız ve yüzdüğümüz suyun aklığına dikkat edelim. En ufacık bir belirtide, beğenilen çok önemsemediğimiz minik de olsa bir kızarıklık olduğu durumlarda kesinlikle bir göz doktoruna giderek muayene olmalıyız. Menenjit bulguları ağır olgulardır. Yüksek ateş, baş ağrısı, kusma durumunda da kişi vakit kaybetmeden tabibe gitmelidir.”
“BEYNE ULAŞTIĞINDA AĞRI KESİCİLER CEVAP VERMİYOR”
Amipin sıcak ortamları seven bir bakteri olduğunu anlatan Altınbaş Üniversite Hastanesi Medical Park Bahçelievler‘den Dimağ ve Hudut Cerrahisi Kompetanı Opr. Dr. Halil Olgün Peker ise “Burundan girerek burun mukozasından burun sonu yoluyla dimağa kadar ulaşıyor. Dimağda şiddetli bir menenjit tablosuna yol açıyor. Bu tablo çok ağır ve süratli geliştiğinden hastalarda kısa mühlet içerisinde vefatla sonuçlanıyor. Bu nedenle tedavisi hala net olarak bulunamamış bir hastalık. Illetin 5-10 günlük bir periyodu var. Virüs evvel burundan giriyor ve burada bir burun enfeksiyonu, sinüzit bulguları oluşturuyor. Sonra burun tıkanıklığı ve ateş belirtileri görülüyor. Dimağa ulaştığında ise ağrı kesicilere yanıt vermeyen bir baş ağrısı yaşanıyor. Bunun dışında ense sertliği ve şuur değişiklikleri üzere şikayetlere bile yol açıp hastaları komaya sokabiliyor. Ani dimağ ödemi sonrasında da hastalar hayatını kaybediyor” tabirlerini kullandı.
“İNSANDAN BEŞERE BULAŞMIYOR”
Illetin kişiden beşere bulaşıcı bir özelliğinin olmadığına dikkat çeken Opr. Dr. Halil Olgün Peker, “Bulaşıcı bir özelliği yok. Kişiden kişiye bulaşmaz. Yalnızca sıcağı sever. En çok sevdiği sıcaklık ise 46 kademe civarıdır. Kişilere sıcak sulardan bulaşır. Hasta birinden öteki bir hastaya bulaşması laf konusu değil. Amerika’da bugüne kadar tespit edilen 145 vaka var. Bunlardan yalnızca 3’ü hayatta kalabilmiş, oburlarının hepsi hayatını kaybetmiş. Gayrı marazlar arasında çok sık gözüken bir hastalık değil. Kişilerin korkmasını gerektirecek bir durum olduğunu düşünmüyorum” dedi.
Kaynak: DHA
Haberler.com
